Μπορεί ο σημερινός τελικός του Κυπέλλου Καλαθοσφαίρισης να θυμίζει τη μάχη του Δαβίδ με τον Γολιάθ, αλλά όπως και να ‘χει, το σημερινό (5μ.μ.) ντέρμπι ανάμεσα σε Παναθηναϊκό και Άρη (στην 6η μονομαχία της ιστορίας τους σε τελικό Κυπέλλου) μαγνητίζει το ενδιαφέρον ανάμεσα σε δυο ομάδες με πλούσια ιστορία και μεγάλη συμβολή στην εξέλιξη του ίδιου του αθλήματος.
Άρης και ΠΑΟ θα διεκδικήσουν έναν ακόμη τίτλο, με το σκηνικό αυτή τη φορά να έχει στηθεί στη Θεσσαλονίκη και στο θρυλικό Αλεξάνδρειο, που σήμερα θα φορά τα γιορτινά του.
Η πρώτη αναμέτρηση του Άρη με τον Παναθηναϊκό σε τελικό κυπέλλου πραγματοποιήθηκε 32 χρόνια πριν. Στις 9 Μαΐου του 1985 ο Άρης του Γκάλη και του Γιαννάκη «σαρώνει» τον Παναθηναϊκό του Μιχάλη Κυρίτση (86-70) και κατακτά το νταμπλ.
Το 1993, Άρης και Παναθηναϊκός δίνουν για 2η φορά ραντεβού σε έναν τελικό κυπέλλου. Ο Παναθηναϊκός στελεχώνεται πλέον με τον Νίκο Γκάλη που είχε αποχωρήσει από τη Θεσσαλονίκη και κερδίζει τον Άρη με 96-89.
Ο Παναθηναϊκός είναι παντοδύναμος και κατακτάει ένα ακόμη κύπελλο απέναντι στον Άρη το 2003 στο φάιναλ φορ της Λάρισας, το 2005 ο τελικός κυπέλλου ανάμεσα σε Άρη και Παναθηναϊκό (4ος της ιστορίας τους) ορίζεται στο Ηράκλειο της Κρήτης και ο Παναθηναϊκός κερδίζει με 72-68, και τελευταία φορά (5η) που οι δυο ομάδες τέθηκαν αντιμέτωπες σε τελικό κυπέλλου ήταν το 2014 στην Κρήτη, με τον Παναθηναϊκό να φτάνει πολύ εύκολα στη νίκη απέναντι στον Άρη των πολλών οικονομικών προβλημάτων.
Το Αλεξάνδρειο («Νick Galis Hall» όπως μετονομάστηκε η κεντρική σάλα) θα φιλοξενήσει σήμερα ξανά τελικό κυπέλλου μετά από 19 χρόνια, ενώ η τελευταία φορά που η Θεσσαλονίκη φιλοξένησε τελικό κυπέλλου Ελλάδος ήταν το 2000, στο νεότευκτο τότε «Paok Sports Arena». Σε εκείνο το φάιναλ φορ είχαν συμμετάσχει ο Παναθηναϊκός, η ΑΕΚ, το Μαρούσι κι ο Ηρακλής. Στον τελικό (2/4/2000), μετά από ένα συγκλονιστικό παιχνίδι, η ΑΕΚ του Ντούσαν Ιβκοβιτς κερδίζει τον Παναθηναϊκό (του Ζ. Ομπράντοβιτς) με 59-57 (σκορ που διαμορφώθηκε με εύστοχες βολές του Κορωνιού) και σηκώνει την κούπα.
Πέρασαν 13 χρόνια από την τελευταία φορά που ο Άρης κατάφερε να πανηγυρίσει ένα Κύπελλο Ελλάδος. Η στέψη του έγινε στη Λαμία, σε ένα επεισοδιακό φάιναλ φορ που έμελλε να είναι και το τελευταίο, καθώς η ομοσπονδία έκτοτε -με αφορμή τα επεισόδια που σημειώθηκαν στην πόλη- αποφάσισε να καταργήσει τα φάιναλ φορ. Ο Άρης του Τσαρλς Μπάρτον επικράτησε με 73-70 του Ολυμπιακού.
Σήμερα οι Χρυσόστομος Σχινάς, Παναγιώτης Αναστόπουλος και Χρήστος Παναγιώτου έχουν οριστεί από την ΚΕΔ/ΕΟΚ να διευθύνουν τον τελικό κυπέλλου μεταξύ Παναθηναϊκού και Άρη.
Πολυνίκης του θεσμού είναι ο Παναθηναϊκός, με 17 τίτλους στο θεσμό του Κυπέλλου Ελλάδας μπάσκετ των ανδρών. Ακολουθεί ο Ολυμπιακός με 9, ενώ 3ος είναι ο Άρης με 8.
Η «χρυσή βίβλος» των κυπελλούχων Ελλάδας
1976 Ολυμπιακός
1977 Ολυμπιακός
1978 Ολυμπιακός
1979 Παναθηναϊκός
1980 Ολυμπιακός
1981 ΑΕΚ
1982 Παναθηναϊκός
1983 Παναθηναϊκός
1984 ΠΑΟΚ
1985 Άρης
1986 Παναθηναϊκός
1987 Άρης
1988 Άρης
1989 Άρης
1990 Άρης
1991 Πανιώνιος
1992 Άρης
1993 Παναθηναϊκός
1994 Ολυμπιακός
1995 ΠΑΟΚ
1996 Παναθηναϊκός
1997 Ολυμπιακός
1998 Άρης
1999 ΠΑΟΚ
2000 ΑΕΚ
2001 ΑΕΚ
2002 Ολυμπιακός
2003 Παναθηναϊκός
2004 Άρης
2005 Παναθηναϊκός
2006 Παναθηναϊκός
2007 Παναθηναϊκός
2008 Παναθηναϊκός
2009 Παναθηναϊκός
2010 Ολυμπιακός
2011 Ολυμπιακός
2012 Παναθηναϊκός
2013 Παναθηναϊκός
2014 Παναθηναϊκός
2015 Παναθηναϊκός
2016 Παναθηναϊκός