ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Μαίρη Τσακνάκη -Γαβαλά: «Γράφω για όσα ζω»

μαίρη-τσακνάκη-γαβαλά-γράφω-για-όσα-ζ-734967

Η πολυτάλαντη συγγραφέας και αρθρογράφος μιλά στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ με αφορμή συναυλία που είναι αφιερωμένη στο έργο της

Συναυλία με τίτλο «Αφιέρωμα στο έργο της Μαίρης Τσακνάκη – Γαβαλά» διοργανώνεται τη Δευτέρα 22 Οκτωβρίου στις 8 μ.μ. στην Εξωραϊστική Λέσχη Βόλου από την κιθαριστική ορχήστρα Βόλου, στο πλαίσιο του 37ου παγκόσμιου φεστιβάλ κιθάρας Βόλου. Ιδρυτής – διευθυντής της ορχήστρας είναι ο Γιώργος Φουντούλης. Όταν η εμπειρία συναντά τη γνώση, όταν η σοφία συναντά την έμπνευση, όταν η λογοτεχνία μαγεύει τη ζωή, όταν η ποίηση ρίχνει τη μαγική της χρυσόσκονη στην καθημερινότητά μας …τότε σημαίνει ότι η σπουδαία Μαίρη Τσακνάκη – Γαβαλά πιάνει την πένα της και μας καθηλώνει με τον λόγο της, την άποψή της, τη στάση ζωής της.

Συνέντευξη στην ΕΛΕΝΑ ΝΤΑΒΛΑΜΑΝΟΥ

εκπαιδευτικό – συγγραφέα

Πήραμε αυτή την πρόσκληση και αιφνιδιαστήκαμε λίγο, κυρία Μαίρη, αν κι εγώ, που σας γνωρίζω και σας εκτιμώ πολύ, ξέρω ότι είστε όλο… εκπλήξεις.

Ελενα σ’ ευχαριστώ… Αυτή τη φορά η έκπληξη ήρθε από τον Γιώργο Φουντούλη. Και πριν πούμε για… την έκπληξη, ας τον παρουσιάσουμε για όσους δεν τον γνωρίζουν.

Η κιθαριστική ορχήστρα Βόλου είναι μια ορχήστρα με παγκόσμια ακτινοβολία. Εκπροσωπεί επάξια την πόλη του Βόλου σε πανελλήνιες και διεθνείς διοργανώσεις ενώ σε κάθε της πέρασμα αποσπά διθυραμβικές κριτικές.

Ιδρύθηκε τον Δεκέμβριο του 2015 από τον Γιώργο Φουντούλη, με μια μεγαλειώδη συναυλία στο πλαίσιο του 16ου διεθνούς χειμερινού φεστιβάλ κιθάρας Βόλου, υπό την αιγίδα του Δήμου Βόλου και άλλων φορέων. Σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα κατέκτησε μια πολύ υψηλή θέση στην παγκόσμια μουσική σκηνή.

Τον Μάρτιο του 2018 κατέκτησε τον τίτλο της υποψήφιας ορχήστρας για το παγκόσμιο βραβείο «Queen Orchestra of the World».

Στην ορχήστρα συμμετέχουν περισσότερα από 150 μέλη, κιθαρίστες, μουσικοί, τραγουδιστές, επαγγελματίες και ερασιτέχνες, από τον Βόλο και συνολικά 750 μέλη από άλλες πόλεις και από άλλες χώρες. Είναι η πιο πολυπληθής κιθαριστική ορχήστρα.

Διευθύνεται από τον Γιώργο Φουντούλη και από κορυφαίους μαέστρους απ’ όλο τον κόσμο, David Grimes, Michael Nigro, Gregory Newton, Damien Aribert, Franscizek Wieczorek, Eric Penicaud κ.ά.

Η κιθαριστική ορχήστρα Βόλου είναι η πρώτη και η μοναδική κιθαριστική ορχήστρα με μέλη από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Είναι μια αυτόφωτη ορχήστρα παγκόσμιας εμβέλειας με ευρύ ρεπερτόριο υψηλού επιπέδου και με δικές της παραγωγές.

Υποστηρίζεται από δεκάδες φορείς υψηλού κύρους, τοπικής, πανελλήνιας και διεθνούς εμβέλειας, Πρεσβείες, Πανεπιστήμια, Οργανισμούς κ.λπ., καθώς και από ένα διεθνές δίκτυο 48 πόλεων.

Ιδρυση, διεύθυνση, διδασκαλία: Γιώργος Φουντούλης.

Η πρόσκληση λέει ακόμα πως τέσσερα ποιήματα δικά σας έχουν μελοποιηθεί από τον κ. Φουντούλη και θα ακουστούν στη συναυλία.

Αυτό το κομμάτι είναι μια από τις ενότητες της συναυλίας. Εκτός από τη 2η ποιητική συλλογή μου «Ενα ατελεύτητο καλοκαίρι», από την International Art, θα παρουσιαστεί και το φετινό λογοτεχνικό μου ημερολόγιο «Εμείς…Μαζί 2019», από την Ήρα Εκδοτική. Οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ στη Μαρία Αρφέ και στον Γιώργο Φουντούλη.

Ομορφος τίτλος, σας φωτογραφίζει πλήρως.

Ναι… Μεγαλώνοντας η φιλοσοφία του «εμείς» έχει γίνει το μότο μου. Οι πρόσφυγες, η πυρκαγιά φέτος το καλοκαίρι, η φτώχεια και η ανεργία στην πόλη μας με στενοχωρούν.

Και οι αφιερώσεις;

​Τη 2η ποιητική μου συλλογή «Ενα ατελεύτητο καλοκαίρι» την αφιερώνω στη μνήμη του Αντώνη μου, που έφυγε πέρυσι το καλοκαίρι. Το ποίημα έχει μελοποιηθεί από τον Γιώργο Φουντούλη. Για μένα η μελωδία ολοκλήρωσε το συναισθηματικό φορτίο που μεταφέρουν οι λέξεις.

Το μεγαλείο ενός ταλαντούχου μουσικοσυνθέτη, που για πολλούς ξεπέρασε και τον Χατζιδάκι, έκανε το ποίημα μοναδικό.

​Και η αφιέρωση του ημερολογίου σας 2019, αυτό κι αν είναι έκπληξη.

Εκπληξη γιατί; Ποιος «ζωντανεύει» καλύτερα στην πόλη μας το εμείς, το μαζί από τον Μητροπολίτη μας;

Κάθε εκδήλωση στη «Μαγνήτων Κιβωτός» που προεδρεύει, μαζεύει πολύ κόσμο, δίνει μηνύματα σ’ όλους, φέρνει τους ανθρώπους κοντά.

Πριν γράψω την αφιέρωση είδα τυχαία μια φωτογραφία ο Μητροπολίτης μας με μια ομάδα Roma να γελούν αλλιώτικα, με τόση ζεστασιά στα μάτια, με τόση χαρά στο βλέμμα… Μια παρέα παιδιών που φωνάζουν… Εμείς…Μαζί!

Πίστεψέ με, αν ο Σεβασμιώτατος δεν ήταν ντυμένος διαφορετικά από τα παιδιά θα έλεγα «μια χαρούμενη ευτυχισμένη παρέα».

Τότε είπα, να σε ποιον θα αφιερώσω το φετινό ημερολόγιό μου.

Δύο ποιητικές συλλογές, ένα βιβλίο με δοκίμια, η «Γη της Επαγγελίας», πέντε λογοτεχνικά ημερολόγια…

Kι ένα μυθιστόρημα – αυτοβιογραφία στα σκαριά. Τίτλος: Mea Culpa.

Γράφω… γράφω… γράφω…

Διαβάζω… διαβάζω… διαβάζω…

«Αφού είναι τα μόνα υψωματάκια που μου χάρισε ο Θεός», να χρησιμοποιήσω τα λόγια της αγαπημένης μου Κικής Δημουλά, για να ανεβαίνω και να φωνάζω – Βοήθεια, σας αγαπώ.

Η ζωή δεν είναι γραμμική, δεν ξέρουμε πόσο θα ζήσουμε.

Γράφω για όσα ζω, όσα ζουν οι άλλοι γύρω μου κι επειδή εκτός από τον νου, γράφοντας μιλά και η καρδιά και η φαντασία να …και η…ποίηση.

Στίχος λοιπόν, πιο ισχυρός από την πρόζα, όχι τόσο ισχυρός όσο οι νότες, η μουσική.

Τυχερή κι ευλογημένη, ένας μουσικός του βεληνεκούς του Φουντούλη, Χατζηδάκις νούμερο 2 για μένα, πήρε τους στίχους μου και τους έκανε τραγούδια.

«Ο στίχος σου είναι γραμμένος για να μελοποιηθεί», λέει ο Γιώργος Φουντούλης.

Η μελοποίηση τον έκανε υπέροχο, ξεχωριστό. Είμαι ευγνώμων…

Αυτό δεν είχα ποτέ τολμήσει ούτε να το ονειρευτώ.

Βγάλαμε κι ένα cd μαζί!

Κάθε βράδυ, βάζω στο μικροσκόπιο χαρές, λύπες, φόβους, ανησυχίες, παράπονα, τα αναλύω και βγάζω… ένα …δίδαγμα.

Μια προτασούλα που τα λέει όλα…

Αυτές οι προτασούλες είναι τα λογοτεχνικά ημερολόγια.

Ενσωματώνω ρόλους, παίζω θέατρο, μιλώ με τον Θεό και τους ανθρώπους.

Επινοώ τον εαυτό μου…

Ετσι τον στολίζω για να τον διορθώσω.

Ποίηση, πρόζα, επιστολές, mails. Ατάκες, δημοσιογραφία, παρουσιάσεις βιβλίων, αφηγήσεις στο 1ο ενικό πρόσωπο, αφηγήσεις στο 1ο πληθυντικό.

Ετσι κέρδισα την ελευθερία μου.

Επικοινωνώντας…

Ανακαλύπτοντας κάθε φορά που γράφω κάτι καινούριο για μένα και τη ζωή.

Είναι τόσο όμορφο!!!

Γιατί κάθε «υφάδι» της ζωής είναι «δώρο Θεού».

Δώρο Θεού να μπορείς να στολίζεις το χαρτί με λέξεις, Δώρο Θεού να στολίζεις τις λέξεις με νότες ή να τις χρωματίζεις με τα πινέλα σου.

Αν δούμε τα πάντα ως δώρα Θεού, θα χαιρόμαστε με όλα, θα υπομένουμε τα δύσκολα και το εγώ μας θα γίνεται πάντα αυτόματα εμείς.

Με εκπλήσσει, από τότε που σας γνωρίζω, η αισιοδοξία σας.

Η ζωή, Ελενα, είναι ένα παραμύθι, η τέχνη την κάνει σαν παραμύθι. Τα γραπτά μου είναι τα παραμύθια μου, αλλά και η αληθινή ζωή μου.

Είμαι πολύ εξωστρεφής, έχω πολλούς φίλους, «μαζί» γράφουμε.

Η γραφή μάς μαθαίνει μια άλλη οπτική της ζωής.

Ξεκλειδώνει διαστάσεις, ανοίγει σύμπαντα, δυνατότητες, κάνει τη ζωή μαγευτική.

Η φιλία είναι ευλογία, είναι ο σπόρος να δεχθείς τη διαφορετικότητα.

Γιατί αν δεν τη δεχτείς, παραμένεις ευάλωτος, εγωιστής, αδύναμος.

Οι άλλοι σε κάνουν καλό, έξυπνο, γενναιόδωρο, ευαίσθητο, δυνατό.

Σε κρατούν ζωντανό…

Γι’ αυτό θαυμάζω τον Μητροπολίτη μας. Είναι ο Άλλος στην πόλη μας, ο Ηγέτης που μας κρατά ενωμένους.

Του είμαι ευγνώμων.

Τι σας φοβίζει μετά από μισό αιώνα στην Εκπαίδευση, με δύο παιδιά και δύο εγγόνια;

Ο φασισμός κι ο ρατσισμός.

Το εμείς και το μαζί είναι ο αντίποδάς τους.

​Η γραφή σας ενθουσιάζει, καθώς και το διάβασμα, το ξέρω καλά.

​Οι άνθρωποι είναι εκ φύσεως αφηγηματικά όντα. Μπορεί τα μέσα της αφήγησης ν’ αλλάζουν με κάθε νέα τεχνολογική εξέλιξη, όμως η ανάγκη μας να λέμε ιστορίες είναι απαραίτητη στην πλοήγηση του βίου.

Από πότε γράφετε;

​Από τότε που έμαθα να γράφω και να διαβάζω. Μην ξεχνάς πως εγώ, Ελενα, είχα την τύχη να τελειώσω το Ελληνογαλλικό Γυμνάσιο Θηλέων «Αγιος Ιωσήφ».

Το Σχολείο!

Εκεί, υπήρχαν ενθάρρυνση, άριστες προδιαγραφές μάθησης, αγάπη και αυστηρότητα.

Το «Εμείς» βασίλευε…

Οσο για τη διαφορετικότητα, τον ρατσισμό, το bullying, αυτές οι έννοιες ήταν για μας άγνωστες.

Εχεις την τύχη να διδάσκεις εκεί σήμερα. Είσαι πολύ τυχερή. Ξέρω πως τα καταφέρνεις θαυμάσια.

Σας ευχαριστώ πολύ. Ποιήτρια πώς γίνατε;

Εγινα;

Η ποίηση έχει τις ρίζες της στην αγάπη, στον πόνο, στη λαχτάρα για ζωή. Είναι ένα είδος πολιτιστικής διπλωματίας.

Σ’ ένα «καλωδιωμένο» κόσμο στον οποίο έννοιες όπως αγάπη, αλληλεγγύη, διαφορετικότητα, σακατεύονται και ανατροφοδοτούνται λανθασμένα.

Είναι επιτακτική η ανάγκη να συναντήσουμε τον Άλλο.

Να μπούμε στη θέση του, να τον αγκαλιάσουμε, να τον κάνουμε φίλο.

Εμείς… Μαζί!

​Σαν επαναστάτρια μου φαίνεστε σήμερα.

Ελενα, το νέο σύστημα αξιών της μελλοντικής κοινωνίας, πρέπει να φέρει ξανά τον άνθρωπο στο προσκήνιο, την ψυχή πάνω από το κέρδος και τη φύση μπροστά από την οικονομία.

Και αυτή η ενσυναίσθηση του κόσμου θα πρέπει να τεθεί σε λειτουργία ήδη από την καθημερινότητά μας.

Ευτυχώς, το διαδίκτυο δεν είναι μόνο απειλή, είναι και δίκτυα αλληλεγγύης, διαμαρτυρίας, ουσιαστικής επικοινωνίας.

Είμαι αισιόδοξη και κρατώ όλα τα αντανακλαστικά μου σε εγρήγορση.

Και πιστεύω ακράδαντα πως στον Αγώνα του Εγώ… χάνει πάντα ο Νικητής.

Η πραγματική Νίκη, η πραγματική Ζωή είναι στο Εμείς…

Κλείνοντας αυτήν την υπέροχη συζήτηση, θα μας ονομάσετε τους αγαπημένους σας συγγραφείς, ποιητές, μουσικοσυνθέτες, τραγουδιστές…

Σήμερα που γράφω ο Λέοναρντ Κοέν θα γινόταν 85.

«Εφυγε» πριν από δύο χρόνια ευγνώμων και ολοκληρωμένος, «έχοντας ζήσει περισσότερα από όσα άλλος άνθρωπος θα μπορούσε να ονειρευτεί» όπως είπε στους αγαπημένους που είχε δίπλα του μέχρι την τελευταία στιγμή. Εκτός από τα τραγούδια του, που καθένα από αυτά έχει γράψει τη δική του ιστορία στο συναισθηματικό μου κόσμο, εκτός από τα ποιήματά του, που με βγάζουν από μυστικές σήραγγες σε σύμπαντα πρωτόγνωρα, θα θυμάμαι για πάντα και θα ανακαλώ αυτές τις σκέψεις: «Η ζωή μου ήταν καλύτερη όταν δεν είχα λεφτά. Ήμουν τόσο ευτυχισμένος! Ζούσα σε ένα λευκό μικρό σπίτι σε ένα μικρό ελληνικό νησί. Οι μαγαζάτορες μου έκαναν πάντοτε πίστωση. Κάθε μέρα κολυμπούσα στη θάλασσα και στον ήλιο. Και μετά άρχισε η ζωή στα αεροπλάνα και η ζωή χωρίς ήλιο. Μήνες χωρίς ήλιο μέχρι να ηχογραφήσω καινούρια τραγούδια».

​Υπάρχουν κάποιες λέξεις – κλειδιά σε αυτή την παρακαταθήκη που απλόχερα μας άφησε ο Λέοναρντ Κοέν, όπως ζωή/λεφτά/ευτυχισμένος/μικρό/πίστωση/θάλασσα/ήλιος. Η σειρά που επιλέγουμε για να βάλουμε τις λέξεις ώστε να σχηματίσουμε προτάσεις, κάτι σαν την άσκηση που κάνουν τα παιδιά στο δημοτικό, καθρεφτίζει τον τρόπο που θέλουμε να ζούμε αυτό το μεγαλειώδες δώρο που λέγεται ζωή.

Leonard Cohen λοιπόν

Asnavour

Χατζιδάκης

Γιώργος Φουντούλης

Ελύτης

Παπαδιαμάντης

Beaudelaire

Και άλλοι πολλοί… πολλοί…

Πώς αποφασίσατε να τελειώσουμε, αν τελειώσαμε, την ξεχωριστή αυτή συνέντευξη;

Θα μου επιτρέψεις να τιμήσω τη μνήμη του Charles Asnavour, με αυτά που διάβασε (ένα απόσπασμα) με το accompagnement πιάνου σε μια συνέντευξή του.

Ecrire

C’ est rêver, chercher, apprendre, n’ avoir que l’ écriture pour maître et pour Dieu, choquer l’ ordre établi pour imposer ses vues.

Ecrire de peur, de sueur, d’ angoisse.

Aller jusqu’ au scandale.

Souffir, maudire, réduire l’ art à sa volontébrûlant d’ énergie

El lâchant ses démons sur la page engourdie

Ecrire, écrire, écrire comme on parle, on crie.

Περίπου στα ελληνικά:

Εχω τη γραφή για αρχηγό, αλλά και Θεό, προκαλώ το κατεστημένο για να επιβάλλω τις απόψεις μου.

Γράφω από φόβο, αγωνία.

Φθάνω, γράφοντας μέχρι το σκάνδαλο.

Υποφέρω, καταριέμαι

Η Τέχνη εκφράζει τη γνώμη μου

Καίγομαι από ενέργεια.

Κυρία Μαίρη, σας ευχαριστώ πολύ.

Κι εγώ, Έλενα, εσένα.

Μαζί, λοιπόν!

Εμείς!

Μην το ξεχνάς, εσύ που διδάσκεις παιδιά…

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου