Πριν λίγες μέρες κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο της αγαπημένης συγγραφέως Αγγελικής Θάνου με τον τίτλο «Το αγόρι που αγαπούσε το ουράνιο τόξο», σε εικονογράφηση του Σταμάτη Παπαδήμου, από την ΗΡΑ Εκδοτική. Πρόκειται για ένα παραμύθι που αναφέρεται στην ψυχική ανάταση και τη συναισθηματική ευφορία που προκαλεί η υγιής και αμφίδρομη σχέση του ανθρώπου με τη φύση, για την ελπίδα, τους στόχους και τη χαρά της ζωής. Γραμμένο με αγάπη και ευαισθησία, σε γλώσσα απλή και με σύντομη έκταση, το βιβλίο απευθύνεται σε παιδιά και σε όσους νιώθουν παιδιά.
Συνέντευξη στην ΕΛΕΝΑ ΝΤΑΒΛΑΜΑΝΟΥ, Εκπαιδευτικό – συγγραφέα
Tι σας παρακίνησε να ασχοληθείτε με τη συγγραφή παιδικών βιβλίων;
Υπήρξα εκπαιδευτικός για την προσχολική βαθμίδα, ένα επάγγελμα που το έχω λατρέψει. Η συγγραφή κειμένων για παιδιά αναδείχθηκε αρχικά ως ανάγκη στην επαγγελματική μου καριέρα. Το βιβλίο μου με τον τίτλο «Η λίμνη Κάρλα φοράει τα καλά της» προέκυψε ως εργαλείο για τις ανάγκες ενός αντίστοιχου πρότζεκτ όταν εργαζόμουν στο γενέθλιο τόπο μου, στα Κανάλια της Μαγνησίας. Έτυχε μιας καλαίσθητης και πολύ προσεγμένης έκδοσης από τις εκδόσεις «Ελληνικά Γράμματα» εν έτει 2002, παίρνοντας τη θέση του στη σειρά «Οικολογία και παιδί».
Παράλληλα, η εμπειρία μου στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας για αρκετά χρόνια ως συνεργάτης του Εργαστηρίου Λόγου και Πολιτισμού, πλάι στον καθηγητή κ. Βασίλη Αναγνωστόπουλο, φωτεινό φάρο του αντικειμένου, μου προσέφερε πλούτο γνώσης, ιδεών και ερεθισμάτων από τα οποία αντλώ ακόμα και σήμερα. Πρόκειται για μια σημαντική προίκα που μου προέκυψε στη ζωή για την οποία νιώθω ευγνώμων. Θα ήταν παράλειψη εάν δεν αναφερόμουν στο μυθιστόρημα για μεγάλα παιδιά με τον τίτλο «Το σεργιάνι των χαρταετών στην ενωμένη Ευρώπη» το οποίο κυκλοφόρησε το έτος 1999 από τις εκδόσεις Καστανιώτη και αγκαλιάστηκε εκείνη την εποχή ως ένα διαπολιτισμικό ανάγνωσμα που σέβεται τη διαφορετικότητα και την αρμονική συνύπαρξη των πολιτισμών. Δέχτηκε πολλές θετικές κριτικές και με οδήγησε στην εκπομπή του Βασίλη Βασιλικού, Άξιον Εστί της ΕΡΤ3. Αντιλαμβάνεστε ότι ένα τέτοιο ξεκίνημα δημιουργεί συνθήκες παρώθησης για τη συνέχεια.
Πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο σας βιβλίο με τον τίτλο «Το αγόρι που αγαπούσε το ουράνιο τόξο» από την Ήρα Εκδοτική. Πείτε μας λίγα λόγια για το βιβλίο σας. Για ποιο λόγο επιλέξατε το συγκεκριμένο θέμα;
Το τελευταίο διάστημα, θα έχετε κι εσείς παρατηρήσει, ότι ο άνθρωπος επιδιώκει να απολαμβάνει χρόνο στη φύση, στην εξοχή, στα μονοπάτια λες και αναζητά την ασφάλεια που αυτή η μήτρα του παρέχει. Ένιωθα την ανάγκη να αναφερθώ στην ξεχωριστή αυτή ψυχική και συναισθηματική ευφορία και πνευματική εγρήγορση που γεννά αυτή η επαφή μέσα από ένα ήρωα που υπερβαίνει την πραγματικότητα και δεν την υπηρετεί απλά. Ο ήρωάς μου, το αγόρι, λατρεύει το ουράνιο τόξο και επιθυμεί διακαώς το ακατόρθωτο, να ανέβει και να περπατήσει πάνω στον πολύχρωμο δρόμο του. Πείθεται πως αν έχει πίστη κι ελπίδα στο ταξίδι του τότε θα φτάσει όπου θέλει. Επιτυγχάνοντας τον στόχο του νιώθει πρωτόγνωρη χαρά και ψυχική ανάταση.
Πρόκειται για ένα εικονογραφημένο βιβλίο με χαρούμενα και ευφάνταστα σχέδια του Σταμάτη Παπαδήμου το οποίο φιλοξενήθηκε από τις εκδόσεις ΗΡΑ εκδοτική.
Μετά την καταιγίδα βγαίνει το ουράνιο τόξο. Είναι λοιπόν συνυφασμένο με την αισιοδοξία, την ελπίδα και τη χαρά. Στα παραμύθια πάντα υπάρχει ένα ευτυχισμένο τέλος «και έζησαν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα»… ενώ στη ζωή δεν είμαστε πάντα ευτυχισμένοι στο τέλος, έτσι δεν είναι;
Πράγματι στα παραμύθια υπάρχει η κάθαρση, η λύτρωση και τελική εκπλήρωση η οποία διατυπώνεται από μια κλασσική κατακλείδα ή μια αισιόδοξη παραμυθιακή επωδό. Η ζωή, από την άλλη, είναι γεμάτη από δυνατές και ουσιαστικές στιγμές που αντισταθμίζουν τις όποιες αντιξοότητες, διασφαλίζοντας μια ισονομία. Πιστεύω ότι η ζωή διακατέχεται από δικαιοσύνη και από μια ποικιλία που την καθιστά εξαιρετικά ενδιαφέρουσα.
Τα παιδικά βιβλία αγοράζονται κυρίως από τους ενήλικες για τα παιδιά. Έτσι, γράφοντας δεν απευθύνεστε στον καταναλωτή του πνευματικού σας έργου άμεσα αλλά έμμεσα, αυτό το λαμβάνετε υπόψη σας;
Όταν εμπλακείς στην παραγωγή – συγγραφή των βιβλίων οφείλεις να έχεις υπόψη σου κάποια δεδομένα. Όταν γράφω ένα κείμενο απευθύνομαι στον αναγνώστη καλύπτοντας κυρίως δικές μου ανάγκες έκφρασης. Όταν όμως διατυπώνω γραπτά το δελτίο Τύπου στο οπισθόφυλλο κάθε βιβλίου μου, τότε απευθύνομαι στον καταναλωτή.
Υπάρχει πάντα ένα μήνυμα στα βιβλία σας που θα θέλετε να κατανοήσουν οι αναγνώστες σας;
Δεν είναι αυτοσκοπός το μήνυμα. Άλλοτε υπάρχει και προκύπτει από το σενάριο και άλλοτε το κείμενο ικανοποιεί την αισθητική απόλαυση και την ψυχαγωγία με τη διττή έννοια αγωγή και διασκέδαση.
Πόσο σημαντικά είναι τα παραμύθια για την εξέλιξη ενός παιδιού;
Τα παραμύθια είναι οι πνευματικές βιταμίνες των παιδιών μα και των ενηλίκων. Παρηγορούν και χαϊδεύουν το νου και την ψυχή. Καλλιεργούν και δυναμώνουν τη φαντασία που με τη σειρά της ενισχύει τη δημιουργική και κριτική σκέψη του παιδιού, διευρύνοντας τον πλούτο των ιδεών και των παραστάσεων. Αποτελούν ένα πλούσιο γλωσσικό υλικό το οποίο αβίαστα και έντεχνα εμπλουτίζει το λεξιλόγιο και τη δυνατότητα της έκφρασης, βελτιώνοντας τη γνώση της μητρικής γλώσσας. Διαμορφώνουν καλούς χαρακτήρες. Προετοιμάζουν τα παιδιά να υποδεχθούν το ευρύτερο θαύμα της τέχνης.
Το αναγνωστικό κοινό σας είναι τα παιδιά. Τι ιδιαιτερότητες έχουν ως αναγνώστες;
Τα παιδιά είναι οι πιο αυθεντικοί αναγνώστες. Έντιμα και ειλικρινή, δεν έχουν τον παραμικρό ενδοιασμό να εκφράσουν την οιαδήποτε δυσαρέσκεια ή αδιαφορία εάν αυτό νιώθουν. Πιστεύω ότι τα παιδιά είναι οι πλέον αξιόπιστοι κριτικοί των έργων μας.
Τι χρειάζεται να διαθέτει ένα βιβλίο που απευθύνεται στα παιδιά έτσι ώστε να ψυχαγωγεί, να ακονίζει τη σκέψη και τη φαντασία, αλλά και να θέτει προβληματισμούς;
Κάθε βιβλίο θα πρέπει να είναι κατάλληλο για το αναπτυξιακό επίπεδο των παιδιών. Οι ιστορίες να είναι καλογραμμένες, με χαρακτήρες που επιτρέπουν ικανοποιητική ταύτιση. Να δίνει στον αναγνώστη τη δυνατότητα να βρίσκει εναλλακτικές λύσεις σε καταστάσεις και προβλήματα. Να μεταδίδει αισιοδοξία και χαρά. Να έχει ελκυστική εικονογράφηση, ευρύ χιούμορ, στοιχεία έκπληξης και επαναλαμβανόμενα μοτίβα και τέλος να ενισχύει το δημιουργικό και πνευματικό εαυτό του παιδιού.
Πώς μπορούμε να εμπνεύσουμε σ’ ένα παιδί την αγάπη για το βιβλίο;
Δεν υπάρχει ισχυρότερο μέσο από το παράδειγμα. Η αναγνωστική συμπεριφορά των γονιών καθορίζει σε μεγάλο βαθμό τη βιβλιοφιλία των παιδιών. Σε κάθε σπιτικό που φιλοξενούνται βιβλία με σεβασμό και αγάπη τότε εκεί εκκολάπτονται συνειδητοποιημένοι φιλαναγνώστες. Το διάβασμα μπορεί να γίνει συνήθεια, άλλωστε ο σοφός λαός λέει: ό,τι μικρομάθεις δε μεγαλαφήνεις. Φωτεινοί συνοδοιπόροι και καθοδηγητές μπορούν να γίνουν και οι εκπαιδευτικοί όλων των βαθμίδων με τον ίδιο στόχο.
Ποια είναι τα προσεχή σας συγγραφικά σχέδια;
Φιλοδοξώ ένα βιβλίο με ποιήματα για παιδιά στη συμβατική και στη σχηματική μορφή τους. Την ποίηση τη σέβομαι και τη λατρεύω. Θεωρώ ότι είναι μια δύσκολη σκάλα που αξίζει τον κόπο να την ανεβαίνουν τα παιδιά.
Μια ευχή για τους μικρούς αναγνώστες.
Πολλές ευχές! Να γυρίζουν τις σελίδες της ζωής τους με χαρά, χιούμορ και αγάπη! Να ονειρεύονται και να τολμούν! Να πραγματοποιούν πολύχρωμους περιπάτους στο δικό τους ουράνιο τόξο!
Σας ευχαριστώ θερμά και εύχομαι πάντα επιτυχίες!
Κι εγώ σας ευχαριστώ πολύ για τη φιλοξενία και τις ενδιαφέρουσες ερωτήσεις σας.
