ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ανασκαφές φωτίζουν την καθημερινότητα των Ρωμαίων στρατιωτών στο Αδριάνειο Τείχος

ανασκαφές-φωτίζουν-την-καθημερινότη-396545

«Οι άνδρες μου δεν έχουν άλλη μπύρα, σας παρακαλώ αποστείλατέ μου άλλη», αναφέρεται στην επιστολή που στέλνει στους ανωτέρους του ο Ρωμαίος στρατιωτικός Μάσκλους, χιλιάδες χρόνια πριν, σ’ ένα από τα πολλά μηνύματα που ανακαλύφθηκαν σε πολύ καλή κατάσταση σε ρωμαϊκό οχυρό στο Νορθάμπερλαντ της Βρετανίας, στην περιοχή που ονομάζεται Βινδολάνδη, στα σύνορα με τη Σκωτία, στο γνωστό Αδριάνειο Τείχος*.

Τα σημαντικά τούτα ευρήματα, που μαρτυρούν άγνωστες πτυχές της καθημερινής ζωής των Ρωμαίων στις εσχατιές των κατακτήσεών τους στη Βρετανία, ήλθαν στο φως τον Ιούνιο κατά τις πρόσφατες ανασκαφές υπό την επιμέλεια του Άντριου Μπίρλεϊ, ο οποίος ακολούθησε τα βήματα του πατέρα του, Ρόμπιν, που πρώτος είχε φέρει στο φως, το 1992, πολυάριθμες και συγκλονιστικά σημαντικές επιστολές της Ρωμαϊκής Εποχής, που σήμερα φυλάσσονται στο Βρετανικό Μουσείο.

«Είναι μία ανακάλυψη που περίμενα όλη μου τη ζωή» δήλωσε ο Μπίρλεϊ, γιορτάζοντας με τους συνεργάτες του την ανακάλυψη των 25 επιστολών, γραμμένων σε κομμάτια φλοιού σημύδας και δρυός, διατηρημένων σε άριστη σχεδόν κατάσταση ώστε να επιτρέπουν την αποκωδικοποίησή τους. Οι επιστολές χρονολογούνται από τον 1ο αιώνα μ. Χ.

Οι επιστολές αυτές είναι κατά το πλείστον μηνύματα, που αναφέρονται στην καθημερινή ζωή των οπλιτών στο οχυρό και σύμφωνα με τους ειδικούς θα ρίξουν φως «στο πώς ζούσαν και στο τι συνέβαινε» πίσω από τις οχυρώσεις.

Χάρη στις κλιματολογικές συνθήκες του εδάφους και την υγρασία στη συγκεκριμένη περιοχή της Βρετανίας, οι ξύλινες πινακίδες «έχουν διατηρηθεί κατά μοναδικό τρόπο». Το γεγονός ότι έχουν γραφεί σε δρύινο ξύλο «μας επιτρέπει μία καλύτερη ανάγνωση και καλύτερη συντήρησή τους», σε σχέση με την κλασική μέθοδο αποτύπωσής τους στη σημύδα, τόνισε ο Μπίρλεϊ. Οι πρώτες έρευνες και η εξέτασή τους με υπέρυθρες ακτίνες θα απαιτήσει πολύ καιρό και τη συνεργασία ανάμεσα σε πολλές ομάδες από διαφορετικά γνωστικά πεδία.

Πάντως από την προκαταρκτική μελέτη, προκύπτει πως πολλά από τα μηνύματα φέρουν την επιγραφή του Μάσκλου, που μάλλον ήταν ο υπεύθυνος επιμελητείας του οχυρού και αφορούν υποδείξεις για την τροφοδοσία του οχυρού στο μήκος της γραμμής άμυνας του Αδριάνειου Τείχους και αιτήματα βοήθειας προς τους ανωτέρους του. «Τα άλλα κείμενα θεωρούμε ότι αποτελούν προσωπικά μηνύματα» πρόσθεσε ο Μπίρλεϊ.

Όλη η οικογένεια του Μπίρλεϊ, η μητέρα του, Πατρίσια, ο πατέρας του, Ρόμπιν, έχουν δοθεί ψυχή τε και σώματι στις ανασκαφές της Βινδολάνδης. Το 2003 οι ειδικοί στο Βρετανικό Μουσείο χαρακτήρισαν τα ευρήματά τους (ιδίως τις πινακίδες που ανακάλυψε ο πατέρας Μπίρλεϊ το 1992) τον πιο σημαντικό αρχαιολογικό θησαυρό που προέρχεται από τη Βρετανία. Οι πινακίδες της Βινδολάνδης θεωρούνται εν πολλοίς πολυτιμότερες από εκείνες του Μπλούμπεργκ, που είχαν ανακαλυφθεί στο Λονδίνο, διότι «αφηγούνται προσωπικές στιγμές της καθημερινής ζωής. Δεν υπάρχει τίποτε πιο συναρπαστικό από το να διαβάζεις αυτά τα μηνύματα ενός απώτερου παρελθόντος» εξήγησε ο ίδιος αρχαιολόγος.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι νέες αυτές επιγραφές «θα βοηθήσουν να κατανοηθεί ο η ζωή κατά την Αυτοκρατορική Εποχή, και ίσως να αναδυθούν και καινούργια ονόματα στα οποία θα πρέπει να δώσουμε κάποια σημαντική θέση στις σελίδες της Ιστορίας της – υπό ρωμαϊκή κατοχή – Βρετανίας. Για όλους εμάς, από τους επιστήμονες έως τους εθελοντές στις ανασκαφές, η ημέρα που σηκώσαμε “προς τον ουρανό” τις πρώτες πινακίδες θα είναι μία στιγμή που θα φέρουμε αξενίτηλα στη μνήμη για πάντα», κατέληξε ο Μπίρλεϊ.

Το Αδριάνειο ή Ρωμαϊκό Τείχος της Σκωτίας κατασκευάστηκε το 122-26 μ.Χ. Σκοπός της ανέγερσής του ήταν να μπλοκάρει τις επιδρομές φυλών του Βορρά στις παραμεθόριες επαρχίες της Βρετανίας που βρίσκονταν υπό τον έλεγχο των Ρωμαίων. Είχε μήκος περίπου 117 χλμ., ύψος 5 μ. και πλάτος 2-3 μ., δημιουργώντας μια αμυντική γραμμή από τη μία πλευρά της θάλασσας στην άλλη. Σύμφωνα με την παράδοση, για την κατασκευή του εργάστηκαν τρεις ρωμαϊκές λεγεώνες. Πολλά ερείπιά του έχουν διασωθεί και είναι επισκέψιμα. Καταστράφηκε από επιδρομές το 197 μ.Χ., το 296 μ.Χ. και το 367-9 μ.Χ.

Πηγή: La Repubblica, ΑΠΕ-ΜΠΕ

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου