Μπορεί η προσπάθεια για τη διατήρηση του όζοντος, άρα και της ζωής στον πλανήτη, να έχει κάποιες επιτυχίες, αλλά ο κίνδυνος κάθε άλλο παρά έχει παρέλθει.
Η δημιουργία μιας μεγάλης τρύπας όζοντος πάνω από την Ανταρκτική συνεχίζεται, προειδοποιεί με ανακοίνωσή της η Διεθνής Επιτροπή Όζοντος – πρόεδρος της οποίας είναι ο ακαδημαϊκός και καθηγητής Χρήστος Ζερεφός – με αφορμή την 30ή επέτειο της Συνθήκης της Βιέννης για την προστασία του όζοντος.
Η 16η Σεπτεμβρίου έχει ανακηρυχθεί από τον ΟΗΕ «Διεθνής Ημέρα για την Προστασία της Στιβάδας του Όζοντος«, σε ανάμνηση της υπογραφής το 1987 του Πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ. Είχε προηγηθεί η Συνθήκη της Βιένης το 1985, στο πλαίσιο της οποίας υπεγράφη αργότερα το πρωτόκολλο.
Η Διεθνής Επιτροπή Όζοντος επισημαίνει ότι από τότε έχουν υπάρξει σημαντικές επιτυχίες, καθώς οι ουσίες που καταστρέφουν το όζον συνεχίζουν να μειώνονται, ενώ τα επίπεδα του όζοντος εμφανίζουν σημαντική αύξηση στο ανώτερο στρώμα της στρατόσφαιρας, σε υψόμετρο περίπου 40 χιλιομέτρων.
Μια ζώνη αέριου όζοντος καλύπτει τη Γη σε υψόμετρο από 15 χιλιόμετρα έως 30 χιλιόμετρα. Η εύθραυστη «ασπίδα» απορροφά την περισσότερη υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου. Η τρύππα του όζοντος πάνω από την Ανταρκτική απειλεί τόσο τα οικοσυστήματα όσο και την ανθρώπινη ζωή.
Ενδεικτικά, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία στο Νότιο Ημισφαίριο αποτελούν τις περιοχές της Γης όπου καταγράφονται στατιστικά τα περισσότερα περιστατικά καρκίνων του δέρματος.
Οι τρύπες στο Πρωτόκολλο
Η απομείωση του στρώματος του όζοντος οφείλεται στις εκπομπές χλωροφθορανθράκων (CFCs), μη τοξικές χημικές ουσίες που περιέχουν άνθρακα, χλώριο και φθόριο. Πριν υπογραφεί το Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ to 1987 χρησιμοποιούνταν ευρέως σε σπρέυ, αφρούς, υλικά συσκευασίας, ως διαλύτες και σε ψυκτικά υγρά.
Εάν δεν είχε υπογραφεί το Πρωτόκολλο εκτιμάται ότι η τρύπα του όζοντος θα είχε αυξηθεί κατά 40% επιπλέον στην Ανταρκτική.
Παρότι, το στρώμα του όζοντος φαίνεται να ανακάμπτει παρατηρούνται ακόμα κενά εξαιτίας ορισμένων αερίων που δεν καλύπτονται από το Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ, όπως το διχλωρομεθάνιο.
Πρόκειται για έναν διαλύτη που χρησιμοποιείται στην μεταποιητική διαδικασία ορισμένων υδροφθορανθράκων (HFCs), αερίων που αντικατέστησαν τα CFCs. Η έρευνα έδειξε ότι η παραγωγή αυτών των χημικών απελευθερώνει ορισμένα αέρια που καταστρέφουν το όζον.
Μια ακόμα επικίνδυνη χημική ουσία είναι το υποξείδιο του αζώτου που χρησιμοποιείται ευρέως στη βιομηχανική γεωργία.
econews
