Την ακύρωση της έκτακτης συνεδρίασης του Eurogroup, που ήταν προγραμματισμένη για τις 13 Οκτωβρίου, με αντικείμενο την έγκριση της 6ης δόσης του δανείου προς την Ελλάδα, αποφάσισαν οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης. Όπως δήλωσε ο πρόεδρος του Eurogroup Ζαν Κλοντ Γιούνκερ η έκθεση της τρόικας θα είναι έτοιμη στα τέλη Οκτωβρίου, συνεπώς η εκταμίευση των 8 δισ. ευρώ θα πραγματοποιηθεί το Νοέμβριο. Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης ζήτησαν την εφαρμογή των «σημαντικών μέτρων» που ελήφθησαν για το 2011 και 2012, ενώ άφησαν να εννοηθεί ότι θα χρειαστούν και νέα μέτρα για το 2013 και το 2014. Σχετικά με το PSI δεν απέκλεισαν το ενδεχόμενο για «κούρεμα» μεγαλύτερο του 21%, καθώς οι «συνθήκες έχουν αλλάξει».
Τόσο ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, όσο και ο επίτροπος Όλι Ρεν διαβεβαίωσαν πως η αναβολή της εκταμίευσης δεν πρόκειται να δημιουργήσει πρόβλημα πληρωμών στην Ελλάδα και ότι η χώρα θα είναι εντάξει προς τις οικονομικές υποχρεώσεις της. Παράλληλα, τόνισαν ότι παρά τη σχετική φιλολογία των ημερών ούτε ετέθη, ούτε πρόκειται να τεθεί ζήτημα εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη, ή χρεοκοπίας της χώρας.
Σενάρια
Ανεξάρτητα από το εάν η αναβολή για την απόφαση καταβολής της έκτης δόσης, είναι εκβιαστικό παιχνίδι της τρόικας για να περάσουν νέα σκληρά μέτρα σε όλο το φάσμα της οικονομικής ζωής της χώρας, υπουργοί και βουλευτές αναγνωρίζουν ότι δημιουργούνται εξαιρετικά δύσκολα πολιτικά δεδομένα, στα οποία δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι μπορεί να αντεπεξέλθει η κυβέρνηση.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το πολιτικό σκηνικό γίνεται ακόμη πιο ρευστό και ευάλωτο, καθώς ξένα έντυπα, όπως οι Financial Times της Γερμανίας γράφουν για πιθανή αποχώρηση του Γιώργου Παπανδρέου από την πρωθυπουργία. Ένα δημοσίευμα, που υποβαθμίστηκε μεν, αλλά έχει ήδη προκαλέσει σοκ στην Αθήνα.
Στελέχη του κυβερνώντος κόμματος προβλέπουν αδιανόητες καταστάσεις στο εσωτερικό της χώρας, καθώς η μη έγκαιρη καταβολή της δόσης από το δάνειο της τρόικας, πιθανότατα θα οδηγήσει σε εσωτερική στάση πληρωμών – δεν υπάρχουν υποχρεώσεις προς το εξωτερικό μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι ο κ. Παπανδρέου αναγνώρισε, πριν ακόμη ανακοινωθεί η αναβολή του Eurogroup της 13ης Οκτωβρίου, που θα αποφάσιζε για την καταβολή της έκτης δόσης, ότι η κυβέρνηση θα επιμείνει την προσπάθειά της και θα πάει σε εκλογές το 2013, αρκεί να μην γίνει κάποιο «κοινωνικό μπαμ». Αυτή την εκρηκτική κοινωνική κατάσταση, με τα συνεχή φορολογικά μέτρα, αλλά και τις νέες απαιτήσεις της τρόικας για ισοπέδωση των εργασιακών σχέσεων, είναι δύσκολο να τη διαχειριστεί πολιτικά το ΠΑΣΟΚ, εκτιμούν κεντρικά στελέχη του και ζητούν επανεξέταση όλων των πολιτικών δεδομένων, ακόμη και προσφυγή σε εκλογές το συντομότερο, ή μία νέα πρωτοβουλία για κυβέρνηση συνεργασίας.
Το Μέγαρο Μαξίμου προσπαθεί τις τελευταίες ώρες να αποκωδικοποιήσει το παζλ, που διαμορφώνεται, να αντιληφθεί τα όρια της οικονομίας, εάν δεν φτάσει έγκαιρα η έκτη δόση και να μετρήσει την κοινωνική δυναμική μίας στάσης πληρωμών.
Νέα μέτρα το 2013
Σε ότι αφορά το 2013 και το 2014 οι δύο κοινοτικοί ιθύνοντες άφησαν να εννοηθεί ότι ενδεχομένως θα απαιτηθούν πρόσθετα μέτρα. Ελληνικές διπλωματικές πηγές σημείωναν ωστόσο ότι τα όποια μέτρα απαιτηθούν θα είναι περιορισμένα, σε σχέση με τα μέτρα του 2011 και 2012.
Σε γενικές γραμμές οι Γιουνκέρ και Ρεν κατέστησαν σαφές ότι με τα μέτρα που έχει λάβει η ελληνική κυβέρνηση το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας θα κλείσει το 2011 στο αποδεκτό για τις Βρυξέλλες 8,5% του ΑΕΠ και θα συνεχίσει την καθοδική πορεία του το 2012, οπότε η Ελλάδα θα επιτύχει, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, πρωτογενές πλεόνασμα.
Εξάλλου, οι δύο κοινοτικοί ιθύνοντες ανακοίνωσαν πως στη διάρκεια της συνόδου επιλύθηκε το ζήτημα των εγγυήσεων που επιζητούσε η Φινλανδία για να συμμετάσχει στα δάνεια της ευρωζώνης προς την Ελλάδα. Επί της ουσίας υπήρξε μια ρύθμιση βάσει της οποίας η Φινλανδία θα λάβει ως εγγύηση ελληνικά κρατικά ομόλογα, πλην όμως θα δανείσει την Ελλάδα με όρους που θα είναι υποδεέστεροι των όρων με τους οποίους θα δανείσουν την Ελλάδα οι άλλες χώρες της ευρωζώνης.
Όπως ανέφερε, δε, ο Γιούνκερ, ενώ όλες οι χώρες της ευρωζώνης έχουν το δικαίωμα να δανείσουν την Ελλάδα με τους όρους που ισχύουν για τη Φινλανδία, ουδεμία έδειξε να έλκεται από την ιδέα αυτή. Ο πρόεδρος του Eurogroup εμφανίσθηκε επίσης σχεδόν βέβαιος ότι η Σλοβακία, η οποία επίσης εμφανίζει συμπτώματα δυστοκίας αναφορικά με τον δανεισμό της Ελλάδας, εν τέλει θα τιμήσει την υπογραφή της και θα συνδράμει την Ελλάδα.
Σε ότι αφορά το ζήτημα της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στο κόστος της αρωγής προς την Ελλάδα (δηλαδή το λεγόμενο PSI) δεν απέκλεισαν το ενδεχόμενο της αυξημένης συμμετοχής των ιδιωτών.
