Σε ανατροπή της ατζέντας του Eurogroup της Δευτέρας έχουν οδηγήσει οι εξελίξεις της τελευταίας εβδομάδας στις αγορές της Ευρωζώνης. Κανονικά οι υπουργοί Οικονομικών των "17" επρόκειτο να συζητήσουν την πρόοδο στην επίτευξη του δεύτερου πακέτου βοήθειας προς την Ελλάδα.
Όμως, η αναταραχή που προκλήθηκε από τη στιγμή που η Moody΄s υποβάθμισε την Πορτογαλία, όπως έλεγαν πηγές της Κομισιόν, υποχρεώνει τους υπουργούς να συζητήσουν "τη συστημική κρίση στην Eυρωζώνη".
Εκείνο που είναι σίγουρο είναι ότι το αρχικό πλάνο των Ευρωπαίων για την αντιμετώπιση του χρέους της Ελλάδας, που έκανε λόγο για μια συνολική συμμετοχή των ιδιωτών ομολογιούχων της τάξης των 30 δισ. ευρώ έχει προ πολλού εγκαταλειφθεί, ιδίως από τη στιγμή που κατέστη σαφές πως γερμανικές και γαλλικές τράπεζες είχαν εντέχνως “απαλλαγεί” από το σημαντικότερο κομμάτι βραχυπρόθεσμου χρέους που κατείχαν και ‘μπήκαν’ στις διαπραγματεύσεις με συνολικά 3,2 και 4 δις ευρώ ελληνικού χρέους αντίστοιχα!
Συνεπώς τώρα οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών καλούνται να καθορίσουν τις βασικές παραμέτρους του νέου πακέτου βοήθειας προς την Ελλάδα την Δευτέρα έχοντας να συνυπολογίσουν και την κατηγορηματική αντίθεση του Ζαν Κλοντ Τρισέ σε κάθε μορφής λύση που θα οδηγήσει σε χρεοκοπία – έστω και επιλεκτική – της Ελλάδας. Με ό, τι αυτό μπορεί να σημαίνει για την χρονική … καθυστέρηση που σημαίνει μια τέτοια διαδικασία καθώς είναι ενδεικτικό πως ήδη κυκλοφόρησε ενημερωτικό σημείωμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ενόψει της ερχόμενης συνόδου του Eurogroup, στο οποίο επισημαίνεται ότι “οι διαβουλεύσεις με τους πιστωτές της Ελλάδας, ώστε να καθοριστούν oι πτυχές για τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα σε εθελοντική βάση, θα καθοριστούν τις… επόμενες εβδομάδες”!!!
Εκείνο πάντως που περισσότερο από κάθε τι προκαλεί έντονη ανησυχία και προβληματισμό, τόσο στην ελληνική πλευρά, όσο και στις διεθνείς αγορές συνολικά, είναι το γεγονός πως πηγές της γερμανικής κυβέρνησης διέρρεαν την Παρασκευή στην εφημερίδα Handelsblatt και στο πρακτορείο Reuters ότι σε κάθε περίπτωση και με όποια λύση-πρόταση κι αν προκριθεί, η συνολική συμμετοχή των ιδιωτών επενδυτών στο νέο ελληνικό πακέτο πιθανότατα δεν θα ξεπεράσει τα 15 δισ. ευρώ και πάντως επ’ ουδενί δεν θα φτάσει στα 30 δισ. που θεωρητικώς έχουν προβλεφθεί στο σχεδιασμό του νέου πακέτου διάσωσης
Ανησυχίες
Κύρια πηγή ανησυχίας για τις Βρυξέλες είναι οι κινήσεις των επενδυτών σχετικά με την Ιταλία, καθώς το επιτόκιο του δεκαετούς ομολόγου της χώρας αυξήθηκε μέσα σε 36 ώρες από 4,80% σε 5,30%.
Παρά τις προσπάθειες που κατεβλήθησαν, έγινε φανερό τα τελευταία 24ωρα πως οι επενδυτές εγκαταλείπουν μαζικά όχι μόνον τα ιταλικά ομόλογα, αλλά και τις επενδύσεις στην Ιταλία, μια χώρα που και μεγάλο τμήμα της ευρωπαϊκής οικονομίας αποτελεί, αλλά και το χρέος της είναι το τρίτο σε μέγεθος στον κόσμο.
Κοινοτικές πηγές υποστηρίζουν πως στο Eurogroup της Δευτέρας θα πρέπει να υπάρξουν αποφάσεις τέτοιες που να αποκαταστήσουν την εμπιστοσύνη στην ευρωζώνη συνολικά, διότι πλέον δεν αμφισβητούνται μονάχα οι οικονομίες κάποιων χωρών της περιφέρειας, αλλά ολόκληρο το οικοδόμημα.
Σε συνδυασμό, μάλιστα, με τις εξελίξεις στις ΗΠΑ, μια αδράνεια από μέρους της Ένωσης μπορεί να πυροδοτήσει μια δεύτερη διεθνή οικονομική κρίση, πριν καν αποκατασταθεί η ανάκαμψη από την προηγούμενη.
Οι ίδιες πηγές σημείωναν πως μόνη πειστική λύση θα ήταν η εφαρμογή της αρχικής πρότασης του προέδρου της Κομισιόν, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, και του αρμοδίου Επιτρόπου, Όλι Ρεν, την οποία είχε στηρίξει και ο Ζαν – Κλωντ Τρισέ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, για ουσιαστική οικονομική ενίσχυση του προσωρινού μηχανισμού σταθερότητας (EFSF) και διεύρυνση των αρμοδιοτήτων του, ώστε να μπορεί να επαναγοράζει δημόσιο χρέος.
Η πρόταση αυτή προσέκρουσε στην έντονη αντίδραση της Γερμανίας και απεσύρθη.
Τώρα, όμως, το "οπλοστάσιο" της Ένωσης έναντι της συστημικής κρίσης έχει, κατά τα φαινόμενα, εξαντληθεί, τουλάχιστον όσον αφορά τα εργαλεία που είναι σύμφωνα με τις γερμανικές επιλογές. Τα παραπάνω δεδομένα προδιαγράφουν ένα μάλλον τεταμένο κλίμα στο Eurogroup της Δευτέρας, με τις αγορές να καραδοκούν να δουν κατά πόσον υπάρχει ευρωπαϊκή απάντηση στην κρίση ή όχι.
