Η επαναγορά ομολόγων έχει τεθεί στο επίκεντρο των συζητήσεων των τραπεζιτών, των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και της ΕΚΤ για την εθελοντική μετακύλιση του ελληνικού χρέους, ωστόσο ακόμα δεν υπάρχει συμφωνία πάνω σε ένα συγκεκριμένο σχέδιο για τη συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών στο νέο πακέτο στήριξης της Ελλάδας.
Οι βασικές γραμμές του σχεδίου θα συζητηθούν στο Eurogroup της 11ης Ιουλίου, ωστόσο δεν αναμένονται οριστικές αποφάσεις, την ίδια ώρα που οι κυβερνήσεις της Γερμανίας και της Ολλανδίας δείχνουν να συμβιβάζονται με την ιδέα μίας προσωρινής «επιλεκτικής χρεοκοπίας».
Χθες, Πέμπτη, συνεχίσθηκαν οι διαβουλεύσεις με τις τράπεζες, σε συνάντηση στη Ρώμη, αλλά μετά από συζητήσεις τεσσάρων ωρών δεν υπήρξε συγκεκριμένο αποτέλεσμα.
Στη συνάντηση της Ρώμης ήταν παρόντες ο γενικός διευθυντής του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου (IIF-εκπροσωπεί περίπου 400 τράπεζες και χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς), Τσαρλς Νταλάρα, εκπρόσωποι της της ΕΚΤ, της ελληνικής κυβέρνησης (ο επικεφαλής του ΟΔΔΗΧ Π. Χριστοδούλου) και χωρών της Ευρωζώνης.
Χθες, συζητήθηκαν προτάσεις πέρα από τη γαλλική πρόταση (που λειτουργούν συμπληρωματικά ως προς αυτήν), συμπεριλαμβανομένης της πιθανότητας επαναγοράς ελληνικών κρατικών ομολόγων.
Ο κ. Νταλάρα έχει προτείνει τη σύσταση Ταμείου με κεφάλαια 50 δισ. ευρώ, το οποίο θα αγοράζει ομόλογα στη δευτερογενή αγορά, αξιοποιώντας τη μεγάλη πτώση των τιμών των ελληνικών τίτλων.
Καθώς οι τιμές των ελληνικών ομολόγων διαπραγματεύονται κατά μέσο όρο στο 50% της ονομαστικής τους αξίας, αυτό σημαίνει ότι η επαναγορά χρέους π.χ. 100 εκατ. ευρώ θα κοστίσει 50 εκατομμύρια, ενώ το υπόλοιπο χρέος θα αποσυρθεί από την αγορά, μειώνοντας ισόποσα το βάρος του ελληνικού δημοσίου χρέους.
Βεβαίως, η επαναγορά κρύβει αρκετούς κινδύνους και αν δεν διασφαλισθούν συγκεκριμένοι όροι μπορεί να καταλήξει και σε αποτυχία.
Η γαλλική πρόταση προβλέπει την επανεπένδυση του 70% των κεφαλαίων από τα ομόλογα που λήγουν ως τα μέσα του 2014. Απ’ αυτό, το 20% (σύμφωνα με την αρχική εκδοχή) θα κατευθυνόταν στην αγορά ομολόγου «ΑΑΑ» μηδενικού επιτοκίου, το οποίο θα ήταν το ασφαλιστικό κεφάλαιο που θα χρησιμοποιούσαν οι ιδιώτες πιστωτές σε ενδεχόμενη ελληνική αδυναμία πληρωμών στο μέλλον.
Η πρόταση του κ. Νταλάρα προβλέπει την αντικατάσταση του «ασφαλιστικού κεφαλαίου» με το fund των 50 δισ. ευρώ. Η χρηματοδότηση του fund θα γίνει εν μέρει από τα δάνεια της τρόικας, καθώς και τα έσοδα από την επανεπένδυση του 70%.
Δηλαδή, αντί οι ιδιώτες να αγοράσουν νέα ελληνικά ομόλογα, θα προσφέρουν τα κεφάλαια από το 70% των ομολόγων που λήγουν ώς τα μέσα στο 2014 σε έναν μηχανισμό (Ταμείο) που θα αγοράζει τα υφιστάμενα κρατικά ομόλογα από τη δευτερογενή αγορά.
Η πρόταση αυτή στηρίζεται από τους τραπεζίτες, καθώς εκτιμούν ότι προσφέρονται σημαντικά κίνητρα για τη συμμετοχή των ιδιωτών, ενώ παράλληλα αντιμετωπίζονται οι ενστάσεις των οίκων αξιολόγησης για τον «αναγκαστικό» χαρακτήρα της συμμετοχής και την ενδεχόμενη μειωμένη αξία των νέων ομολόγων σε σχέση με τα υφιστάμενα.
Επιλεκτική χρεοκοπία
Στη συνάντηση της Ρώμης συζητήθηκε και η γερμανική πρόταση (που επανήλθε πρόσφατα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων) για ανταλλαγή των ελληνικών ομολόγων με νέους τίτλους μεγαλύτερης χρονικής διάρκειας.
Αυτή η πρόταση είχε αποσυρθεί πριν από ένα μήνα, έπειτα από τις ισχυρές αντιρρήσεις του κ. Τρισέ, καθώς οι οίκοι αξιολόγησης θα προχωρήσουν αμέσως μετά στην υποβάθμιση της Ελλάδας σε καθεστώς «χρεοκοπίας».
Η γερμανική κυβέρνηση, όπως και η ολλανδική, δείχνουν να συμβιβάζονται με την ιδέα μίας προσωρινής «επιλεκτικής χρεοκοπίας», καθώς, αφού οι οίκοι αξιολόγησης μάλλον θα θεωρήσουν ως «χρεοκοπία» την εθελοντική μετακύλιση, θα πρέπει να διασφαλισθεί η μέγιστη δυνατή συμμετοχή των ιδιωτών στο νέο πακέτο βοήθειας.
Ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών Γιάν Κέες ντε Γιάγκερ, σε συνέντευξη του σε ολλανδική εφημερίδα, είπε ότι θα πρέπει να ασκηθούν πιέσεις στον ιδιωτικό κλάδο προκειμένου να λάβει μέρος στο δεύτερο πακέτο διάσωσης της Ελλάδας, διότι «είναι αδύνατον να αφήσουμε τις τράπεζες να συμμετάσχουν εξολοκλήρου σε εθελοντική βάση».
«Νομίζω ότι πρέπει να δεχτούμε ότι μια εθελοντική συμμετοχή δεν είναι ρεαλιστική. Αν μια αναγκαστική συνεισφορά των τραπεζών οδηγήσει σε ένα σύντομο και απομονωμένο "επεισόδιο αξιολόγησης" (υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας), τότε αυτό δεν είναι τόσο κακό, διότι η Ελλάδα αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να βγει στις αγορές (ομολόγων) και ούτε φαίνεται προς το παρόν ότι μπορεί να το κάνει», φέρεται να είπε.
Πάντως, ο πρόεδρος της ΕΚΤ επανέλαβε την αντίθεση του σε οποιοδήποτε σχέδιο οδηγήσει σε επιλεκτική χρεοκοπία ή πιστωτικό επεισόδιο. Παράλληλα, αγνόησε ουσιαστικά τους οίκους αξιολόγησης, καθώς η ΕΚΤ αποφάσισε να συνεχίσει να δέχεται ως ενέχυρο πορτογαλικά κρατικά ομόλογα μετά την επιθετική υποβάθμιση της χώρας από την Moody’s σε επίπεδο «junk», αναστέλλοντας τον κανόνα της «ελάχιστης πιστοληπτικής αξιολόγησης», κάτι που είχε κάνει τους προηγούμενους μήνες και για την Ελλάδα.
Στο ίδιο πλαίσιο, ο κ. Νταλάρα μιλώντας χθες, Πέμπτη, στο Bloomberg, δήλωσε πως οι ιδιώτες κάτοχοι ελληνικών ομόλογων ίσως είναι πρόθυμοι να διακινδυνέψουν μια σχεδιασμένη και ελεγχόμενη χρεοκοπία για να συνδράμουν στην επίλυση της κρίσης χρέους.
«Ενδεχομένως ορισμένοι οίκοι αξιολόγησης να έχουν καταλήξει σε αποφάσεις που να περιλαμβάνουν επιλεκτική χρεοκοπία. Δεν νομίζω ότι μία βραχυπρόθεσμη περίοδος επιλεκτικής χρεοκοπίας όπως έχει στενά οριστεί για τα κράτη στο παρελθόν είναι απαραιτήτως το χειρότερο που θα μπορούσε να συμβεί σε αυτή την περίπτωση», είπε.
Το ύψος του νέου πακέτου στήριξης εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 115 δισ. ευρώ περίπου, εκ των οποίων ο στόχος είναι τα 30 δισ. να προέλθουν από τη συμμετοχή των ιδιωτών, άλλα 30 από τα έσοδα του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων, ενώ τα 60-65 δισ. ευρώ θα είναι το «καθαρό» δάνειο.
Οι οριστικές αποφάσεις αναμένονται μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου
Οχι Τρισέ σε χρεοκοπία
Η αύξηση των επιτοκίων θα συμβάλει στη συγκράτηση του πληθωρισμού, δήλωσε ο Jean-Claude Trichet, εξηγώντας την απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να αυξήσει τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης, ενώ ταυτόχρονα χαρακτήρισε τη σχετική απόφαση "πολύ σημαντική"
Στη συνέντευξη τύπου που ακολούθησε την απόφαση της ΕΚΤ για την αύξηση των επιτοκίων, ο Trichet ανέφερε ότι η απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ ήταν ομόφωνη, ενώ τόνισε ότι όλες ανεξαιρέτως οι χώρες θα επωφεληθούν από τη συγκράτηση του πληθωρισμού.
Αναφερόμενος στο ζήτημα της Ελλάδας, ο Trichet είπε:
"Αυτό που επαναλαμβάνουμε είναι ότι απορρίπτουμε την επιλεκτική χρεοκοπία". Όταν του ζητήθηκε να σχολιάσει τη δήλωση του Ολλανδού υπουργού Οικονομικών, ότι η εθελοντική συμμετοχή των ιδιωτών δεν είναι εφικτή, ο Trichet τόνισε ότι η θέση της ΕΚΤ δεν αλλάζει, υπογραμμίζοντας ότι η συμμετοχή των ιδιωτών πρέπει να είναι εθελοντική, ενώ πρέπει να αποφευχθεί ένα πιστωτικό γεγονός.
Ο Trichet ρωτήθηκε για τη βιωσιμότητα και τον αντίκτυπο των μέτρων λιτότητας στην Ελλάδα, μετά τις συγκρούσεις των αστυνομικών δυνάμεων με τους διαδηλωτές στο κέντρο της Αθήνας και δήλωσε ότι τα μέτρα αυτά είναι αποτέλεσμα της λανθασμένης πολιτικής που ακολουθήθηκε στο παρελθόν. "Τα οικονομικά προβλήματα θα διορθωθούν", υπογράμμισε.
