Εντείνονται οι πιέσεις στο τραπεζικό σύστημα, καθώς η υπογραφή μνημονίου μεταξύ της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ) και των εμπορικών τραπεζών επιβάλλει σειρά σκληρών μέτρων με στόχο την ενδυνάμωση του τραπεζικού συστήματος. Οι γενικότερες συνθήκες στον κλάδο, η δύσκολη κατάσταση της οικονομίας σε συνδυασμό με την πίεση ΤτΕ και της τρόικας για τη δημιουργία ισχυρότερων σχημάτων δημιουργούν το κατάλληλο έδαφος για την εκκίνηση ενός νέου κύκλου συγκέντρωσης δυνάμεων. Απαραίτητη προϋπόθεση για την έναρξη των ανακατατάξεων είναι η σταθεροποίηση του πολιτικού συστήματος, κάτι που φαίνεται ότι επιτυγχάνεται μετά τον χθεσινό ανασχηματισμό, αλλά και η υπογραφή του Μεσοπρόθεσμου Σχεδίου ώστε να σταθεροποιηθεί και το οικονομικό περιβάλλον, όχι μόνο στη χώρα αλλά και διεθνώς (καθώς η αστάθεια στην Ευρωζώνη δημιουργεί μεγάλη μεταβλητότητα).
Ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ) κ. Γεώργιος Προβόπουλος συνάντησε τους επικεφαλής των εμπορικών τραπεζών και τους ενημέρωσε για την υπογραφή μνημονίου για την κεφαλαιακή θωράκιση του τραπεζικού συστήματος. Το μνημόνιο προβλέπει ότι όλες οι εγχώριες τράπεζες θα πρέπει να διατηρούν δείκτη βασικών ιδίων κεφαλαίων (Core Tier 1) 10% από τις αρχές του 2012. Στον δείκτη Core Tier 1 δεν περιλαμβάνονται τα υβριδικά κεφάλαια, αλλά υπολογίζονται οι προνομιούχες μετοχές που έχει αποκτήσει το ελληνικό δημόσιο (περίπου 5 δισ. ευρώ). Σήμερα ο δείκτης Core Tier 1 του ελληνικού τραπεζικού συστήματος διαμορφώνεται στο 10,4% και ήδη ένας σημαντικός αριθμός τραπεζών ανταποκρίνεται στη σχετική απαίτηση. Ομως οι τράπεζες που διαθέτουν δείκτη χαμηλότερο του 10% θα πρέπει τους επόμενους μήνες να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της κεφαλαιακής τους βάσης. Παράλληλα, η ΤτΕ υλοποιεί στρατηγική για τη δημιουργία των απαραίτητων προϋποθέσεων προκειμένου να επιταχυνθεί το άνοιγμα της διατραπεζικής αγοράς στις ελληνικές τράπεζες. Τελικός στόχος είναι να επιτευχθεί η απεξάρτησή τους από τη χρηματοδότηση της ΕΚΤ, κάτι που μπορεί να γίνει μόνο αν αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη για τις ελληνικές τράπεζες. Σήμερα οι ξένοι θεωρούν ότι οι ισολογισμοί των τραπεζών δεν αποτυπώνουν την αλήθεια, καθώς περιλαμβάνουν τοξικά στοιχεία (ομόλογα του ελληνικού δημοσίου), ενώ αμφιβολίες διατυπώνονται για την ποιότητα των χαρτοφυλακίων δανείων. Για τον σκοπό αυτό η ΤτΕ, στο πλαίσιο του πυλώνα ΙΙ της Βασιλείας ΙΙ έχει αποφασίσει να αναθέσει σε διεθνή συμβουλευτική εταιρεία ή ελεγκτική εταιρεία τη διενέργεια μελέτης για την αξιολόγηση του χαρτοφυλακίου δανείων των εγχώριων τραπεζών, τη δυναμική εξέλιξης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, την επάρκεια των προβλέψεων και την επίπτωση στα κεφάλαιά τους. Η αξιολόγηση θα πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Νοεμβρίου.
Σε ό,τι αφορά τα ομόλογα -οι εγχώριες τράπεζες κατέχουν ομόλογα του Δημοσίου ύψους 45 δισ.- η αγορά και οι ξένοι οίκοι τιμολογούν τον σχετικό κίνδυνο. Η ΕΚΤ και κατ’ επέκταση η ΤτΕ δεν αφήνουν περιθώριο για κανένα τύπο αναδιάρθρωσης που θα μπορούσε να εκληφθεί ως πιστωτικό επεισόδιο και είναι χαρακτηριστικό ότι το ενδεχόμενο αυτό δεν περιλαμβάνεται ούτε στο stress test που διενεργεί η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή. Ωστόσο, η ΤτΕ ενθαρρύνει τις τράπεζες να προχωρήσουν άμεσα στην ενίσχυση των κεφαλαίων τους σε επίπεδο που θα απαντά στις ανησυχίες των επενδυτών ακόμα και στο θέμα των ομολόγων ώστε να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των ξένων προς το εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Σύμφωνα με τη ΤτΕ στην κατεύθυνση αυτή θα βοηθήσει η δημιουργία ισχυρότερων σχημάτων μέσω συγχωνεύσεων. Μέσω των συγχωνεύσεων οι τράπεζες θα ενισχύσουν τα μεγέθη τους αποφασιστικά κάνοντας πιο εύκολη την πρόσβαση στις διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίου, ενώ παράλληλα ενισχύει τις εναλλακτικές δυνατότητες των νέων διοικήσεων για την υλοποίηση επιθετικότερων πολιτικών για την περιστολή των δαπανών και τη μείωση των λειτουργικών εξόδων.
