Τα μέτρα που εφαρμόζονται για την αποκατάσταση της δημοσιονομικής σταθερότητας και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας είναι απολύτως αναγκαία αλλά όχι επαρκή, επισημαίνει το ΙΟΒΕ στην τριμηνιαία έκθεσή του για την ελληνική οικονομία.
Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, η συμφωνία της κυβέρνησης με την τρόικα και τα μέτρα που έχουν ληφθεί και εφαρμόζονται είναι απαραίτητα για τη δημοσιονομική εξυγίανση στη χώρα.
Το Ινστιτούτο χαρακτηρίζει μάλιστα τη συμφωνία ως την «απαραίτητη θεραπεία, την οποία το πολιτικό σύστημα δεν ήταν σε θέση να προσφέρει λόγω των ποικίλων δεσμεύσεών του προς πολλές και διαφορετικές ομάδες συμφερόντων».
Από αυτή την άποψη, το ΙΟΒΕ εκτιμά ότι η σημερινή κρίση μπορεί να αποτελέσει μια ευκαιρία διόρθωσης σοβαρών λαθών του παρελθόντος, που σχετίζονται κυρίως με τη δημιουργία ενός μεγάλου, δυσκίνητου και αναποτελεσματικού δημόσιου τομέα.
Χωρίς τη Συμφωνία και το δάνειο των 110 δισ. ευρώ η Ελλάδα θα είχε ήδη κηρύξει στάση πληρωμών, με καταστρεπτικές συνέπειες για την οικονομία και την κοινωνική της συνοχή, αναφέρει χαρακτηριστικά στην έκθεσή του.
Προειδοποιεί, ωστόσο, πως, αν και τα μέτρα που ήδη εφαρμόζονται είναι απολύτως αναγκαία, «δεν μπορούν να θεωρηθούν επαρκή για την οικονομική ανόρθωση της χώρας».
Και αυτό γιατί η η συμφωνία δεν καλύπτει μέτρα με σημαντικές δυνητικές ωφέλειες για την ανάπτυξη, είτε σε βραχυπρόθεσμο είτε σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, όπως η ανακατανομή των πόρων του Προγράμματος Δημόσιων Επενδύσεων, η αξιοποίηση της κρατικής ακίνητης περιουσίας κλπ. Ακόμη, δεν ασχολείται με το βέλτιστο αναπτυξιακό πρότυπο, δηλαδή τη δομή της συνολικής ζήτησης και της συνολικής προσφοράς σε μια δεκαετία από σήμερα, και κυρίως με το πώς θα φτάσουμε σ’ αυτό.
Τα ήδη ληφθέντα σταθεροποιητικά και διαρθρωτικά μέτρα έχουν σημαντικά κενά (π.χ. το ασφαλιστικό) και πρέπει να συμπληρωθούν, δεν έχει εξηγηθεί κατά πόσο το μέγεθος της δημοσιονομικής προσαρμογής είναι επιτεύξιμο, τουλάχιστον με βάση την ελληνική εμπειρία του πρόσφατου παρελθόντος, και αυτό δημιουργεί έλλειμμα εμπιστοσύνης, ανασφάλεια για το αν η προσπάθεια μπορεί να επιτύχει αλλά και κερδοσκοπικές τοποθετήσεις.
Και, επιπρόσθετα, ακόμα και τα πλέον επαρκή μέτρα χρειάζονται το κατάλληλο όραμα, αποτελεσματική οργάνωση και αποφασισμένη διοίκηση για να εφαρμοστούν και να επιτύχουν.
Το ΙΟΒΕ προτείνει :
α) Κατάργηση όλων των φορολογικών απαλλαγών και εκπτώσεων που αφορούν πολίτες και αντικατάστασή τους με στοχευμένες άμεσες δαπάνες.
β) Δημιουργία ηλεκτρονικού συστήματος για τον εντοπισμό της φοροδιαφυγής
γ) Επανεξέταση όλων των κοινωνικών μεταβιβάσεων/επιδομάτων χρησιμοποιώντας εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια.
δ) Συγχώνευση κρατικών νοσοκομείων και εξειδίκευσή τους ανάλογα με τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα. Ιδιωτικοποίηση νοσοκομείων που περισσεύουν.
ε) Συγχώνευση και κατάργηση στρατιωτικών μονάδων. Αξιοποίηση στρατοπέδων που περισσεύουν για την αποπληρωμή στρατιωτικών δανείων.
στ) Συγχώνευση ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
ζ) Σχεδιασμός της επόμενης μεταρρύθμισης του ασφαλιστικού συστήματος με μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και ανάληψη του σχετικού κόστους από τον προϋπολογισμό με μείωση δαπανών ή/και αύξηση της φορολογίας
η) Κωδικοποίηση και απλοποίηση της νομοθεσίας.
θ) Θέσπιση ποσοτικών στόχων αναβάθμισης των θεσμών.
ι) Σύνδεση των στόχων της ενεργειακής πολιτικής (20-20-20) με τις πολιτικές στήριξης της έρευνας και της καινοτομίας.
ια) Χρησιμοποίηση καταξιωμένων managers για την υλοποίηση των πράγματι δύσκολων στόχων στους βασικούς τομείς του κυβερνητικού έργου.
Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, η πτώση του ΑΕΠ αναμένεται να είναι ακόμα μεγαλύτερη στο τελευταίο τρίμηνο του 2010, και η ύφεση στο σύνολο του 2010 εκτιμάται ότι θα φτάσει το 4,2%.
