ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Επιστροφή της ελληνικής οικονομίας στην ανάπτυξη

επιστροφή-της-ελληνικής-οικονομίας-σ-477291

Στη βασική διαπίστωση ότι στην Ελλάδα υπάρχει, παράλληλα με τη συνεχιζόμενη δημοσιονομική εξυγίανση, τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης, η οποία αναμένεται να αποκτήσει θετικό πρόσημο το δεύτερο εξάμηνο του 2011 και την ανάκαμψη να αποκτά μεγαλύτερη ώθηση το 2012, καταλήγει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με την ευκαιρία της δημοσιοποίησης των φθινοπωρινών οικονομικών της προβλέψεων.

Ειδικότερα, στο κεφάλαιο της έκθεσης για την Ελλάδα, η Επιτροπή εκτιμά ότι η οικονομική προσαρμογή υποστηρίζεται από μια περιοριστική δημοσιονομική πολιτική σε συνέχεια μιας δεκαετίας επεκτατικών δημοσιονομικών πολιτικών, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία υπερβολικά υψηλών δημοσιονομικών και μακροοικονομικών ανισορροπιών.

Σε συνέχεια της κλιμάκωσης της κρίσης χρέους την άνοιξη του 2010 και την εκπόνηση του τριετούς προγράμματος οικονομικής προσαρμογής, η Ελλάδα, σύμφωνα με την Επιτροπή, έλαβε περιεκτικά μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης.

Αναμένεται ότι τα εν λόγω μέτρα θα έχουν αρνητική επίδραση στην εγχώρια ζήτηση κατά το 2010 και το πρώτο μισό του 2011, αναφέρει η Επιτροπή, η οποία τονίζει ακόμη ότι οι επιτυχείς και αξιόπιστες προσπάθειες δημοσιονομικής εξυγίανσης, θα ενισχύσουν την εμπιστοσύνη και θα βελτιώσουν το κλίμα.

Τα κέρδη από την βελτίωση της αξιοπιστίας αναμένεται να αντισταθμίσουν το οικονομικό κόστος της προσαρμογής και να οδηγήσουν στην έναρξη της ανάκαμψης κατά το δεύτερο μισό του 2011, σημειώνει η Επιτροπή.

Η Επιτροπή διαπιστώνει πάντως ότι η πρόσφατη αναθεώρηση επί τα χείρω των στοιχείων για το εγχώριο ΑΕΠ για το 2009 (σχεδόν -2,5% σε σχέση με το προηγούμενο -2%) θα έχει αρνητική επίδραση στο πραγματικό ΑΕΠ για το 2010.

Ανάκαμψη από το β΄ εξάμηνο του 2011

Επιπλέον, η ισχυρή μείωση της εγχώριας ζήτησης κατά τους πρώτους 9 μήνες του 2010 δείχνει μια τάση σημαντικής υποχώρησης της οικονομικής δραστηριότητας. Παρά την ανάκαμψη που σημειώθηκε κατά το τρίτο τρίμηνο, η αρνητική κατά μέσο όρο ανάπτυξη των εξαγωγών μέχρι αυτή τη στιγμή, θα επιβαρύνει επίσης τις οικονομικές επιδόσεις για το τρέχον έτος, εκτιμά ακόμη η Επιτροπή.

Η Επιτροπή εκτιμά ότι η οικονομία θα επιβραδυνθεί περαιτέρω κατά το τρέχον έτος πριν η ανάκαμψη εκδηλωθεί εκ νέου κατά την διάρκεια του δεύτερου εξαμήνου του 2011. Για το σύνολο του 2010, η οικονομική δραστηριότητα υπολογίζεται ότι θα μειωθεί κατά 4,25%. Βραχυπρόθεσμα, η σφικτή δημοσιονομική πολιτική θα έχει ένα ισχυρό επιβραδυντικό αντίκτυπο στην οικονομική δραστηριότητα ως αποτέλεσμα των μειώσεων στους μισθούς, της αυξανόμενης φορολογίας και της συνακόλουθης μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος και των δημόσιων δαπανών.

Το πραγματικό ΑΕΠ αναμένεται να μειωθεί επιπλέον κατά 3% το 2011, κυρίως λόγω των αλυσιδωτών επιπτώσεων, ενώ η ανάπτυξη αναμένεται να αποκτήσει θετικό πρόσημο κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους, με την ανάκαμψη να αποκτά περισσότερη ώθηση το 2012.

Μείωση απασχόλησης

Οπως υποστηρίζει ακόμη η Επιτροπή, η μείωση της οικονομικής δραστηριότητας που αντανακλάται στην υποχώρηση της ζήτησης για προσωπικό στους κλάδους λιανικής και χονδρικής πώλησης και στον κατασκευαστικό τομέα, έχει σοβαρό αντίκτυπο στην απασχόληση, η οποία υπολογίζεται ότι θα υποχωρήσει κατά περισσότερο από 5%.

Οι μειωμένες δυνατότητες απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα, όπως και το πάγωμα των προσλήψεων και οι περικοπές στα βραχυπρόθεσμα συμβόλαια στον δημόσιο τομέα, θα ωθήσουν τον δείκτη ανεργίας περίπου στο 15% για το 2012. Η αρνητική ανάπτυξη της απασχόλησης και η μείωση των μισθών αναμένεται να έχουν σοβαρή επίδραση στα διαθέσιμα εισοδήματα μεσοπρόθεσμα, ωθώντας σε χαμηλότερα επίπεδα την πραγματική ζήτηση.

Ο δείκτης αποταμίευσης των νοικοκυριών θα αποκτήσει θετικό πρόσημο από το 2010. Ως αποτέλεσμα, η ιδιωτική κατανάλωση εκτιμάται ότι θα μειωθεί κατά 4% το 2010 και επιπλέον 4,25% το 2011, πριν επανέλθει σε έναν ήπια θετικό δείκτη ανάπτυξης κατά το τέλος της υπό εξέτασης περιόδου.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, η δραστηριότητα των δημόσιων επενδύσεων αναμένεται να παραμείνει ιδιαίτερα μειωμένη το 2010 και το 2011, ως αποτέλεσμα των συνεχιζόμενων προσπαθειών δημοσιονομικής προσαρμογής. Οι αυστηρότερες προϋποθέσεις δανεισμού και η υποχώρηση της εγχώριας ζήτησης εκτιμάται ότι θα οδηγήσουν σε μια επιπλέον ισχυρή μείωση το 2010 πριν αρχίσει να εμφανίζεται μια σταδιακή βελτίωση στο δεύτερο μισό του 2011.

Οι εξαγωγές αγαθών αναμένεται να αυξηθούν κατά 5,5% το 2011 και θα αυξηθούν περαιτέρω το 2012, ενώ οι εξαγωγές των υπηρεσιών -ιδίως στην εμπορική ναυτιλία και τον τουρισμό- θα ανακάμψουν σε παρόμοιους ρυθμούς. Συνολικά, η συνεισφορά των καθαρών εξαγωγών στην ανάπτυξη του ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα είναι ιδιαίτερα θετική κατά την περίοδο 2010-2012 εξαιτίας τόσο της αύξησης των εξαγωγών και της μείωσης των εισαγωγών, σημειώνει η Επιτροπή.

Πληθωρισμός

Σύμφωνα με την Επιτροπή, πληθωριστικές πιέσεις έχουν δημιουργηθεί στη διάρκεια του 2010, εξαιτίας των αυξήσεων του ΦΠΑ τον Μάρτιο και τον Ιούλιο και την αύξηση των τελωνειακών δασμών στο αλκοόλ, τον καπνό και το πετρέλαιο. Με βάση τις εξελίξεις στις τιμές κατά τους πρώτους δέκα μήνες του έτους, ο ετήσιος πληθωρισμός κατά το 2010 θα υπερβεί το 4,5% κατά μέσο όρο.

Η Επιτροπή διαπιστώνει ακόμη ότι ο πληθωρισμός λόγω των φόρων ήταν υψηλότερος απ’ ότι αναμενόταν, ωστόσο μέχρι στιγμής δεν παρατηρήθηκαν στοιχεία που να δείχνουν ένα αρνητικό σπιράλ μισθών-τιμών που ενδεχομένως να έσπρωχνε το κόστος της εργασίας σε υψηλότερα επίπεδα. Για την ακρίβεια, οι απώλειες στην ανταγωνιστικότητα που συσσωρεύτηκαν τα τελευταία χρόνια θα αρχίσουν να αναστρέφονται κατά την υπό εξέταση περίοδο, κυρίως λόγω της ταχύτερης από ότι αναμενόταν προσαρμογής της αγοράς εργασίας.

Μείωση μισθών

Αυτό, σύμφωνα με την Επιτροπή, θα επισπεύσει την πραγματική προσαρμογή των μισθών. Οι περικοπές των μισθών στο δημόσιο τομέα, η αναμενόμενη επέκτασή τους στον ιδιωτικό τομέα και οι πρόσφατες συμφωνίες «ήπιων αυξήσεων» του ελάχιστου μισθού στον ιδιωτικό τομέα (ο ελάχιστος μισθός θα παγώσει το 2010 και θα αυξηθεί κατά 1.5% τον Ιούλιο του 2011 και κατά 1.7% τον Ιούλιο του 2012) αναμένονται να σπρώξουν προς τα κάτω το μοναδιαίο κόστος εργασίας, μετά από μια μακρά περίοδο υψηλών ρυθμών ανάπτυξης.

Ο μέσος μισθός στον ιδιωτικό τομέα αναμένεται να επιδράσει ανάλογα στην πτωτική στροφή και την υποχώρηση της απασχόλησης, συμβάλλοντας έτσι στην μερική αποκατάσταση των απωλειών στην ανταγωνιστικότητα.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι εξελίξεις στον εξωτερικό τομέα έχουν ήδη δώσει το έναυσμα για μια μερική διόρθωση του εξωτερικού ελλείμματος το 2010. Αναμένεται περαιτέρω βελτίωση μεσοπρόθεσμα, λόγω της επιτάχυνσης των ρυθμών ανάπτυξης των εξαγωγών και της μείωσης των εισαγωγών. Το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται να μειωθεί κατά 8% του ΑΕΠ το 2011 και να πλησιάσει στο 6% του ΑΕΠ το 2012 , από το 10.5% του ΑΕΠ το 2010.

Στη συνέχεια, η Επιτροπή αναφέρει ότι η Eurostat έχει άρει τις επιφυλάξεις της για τα στατιστικά στοιχεία της Ελλάδας για το έλλειμμα και το χρέος και έχει επικυρώσει τα στοιχεία. Για το 2010, το επίσημο δημόσιο έλλειμμα ανέρχεται περίπου στο 9.5% του ΑΕΠ (22,3 δισ. ευρώ), δηλαδή 1.5% του ΑΕΠ υψηλότερο από τον αρχικό στόχο 8%  (18,5 δις. ευρώ).

Η Ελλάδα μπορεί να τα καταφέρει

Τη βεβαιότητά του ότι η Ελλάδα μπορεί να τα καταφέρει, εξέφρασε ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου και πρόεδρος του Eurogroup, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, συνομιλώντας την Δευτέρα με Έλληνες δημοσιογράφους, στο περιθώριο της 3ης Συνόδου Κορυφής Αφρικής-ΕΕ.

«Είστε ένας λαός έξυπνος που ξέρετε ότι μπορείτε, παρά τις δυσκολίες που σήμερα αντιμετωπίζετε, να τα καταφέρετε», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ο κ. Γιούνκερ χαρακτήρισε δύσκολη τη χθεσινή συνεδρίαση του Eurogroup και αναφερόμενος στις αποφάσεις που ελήφθησαν, τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι «έπρεπε να προχωρήσουμε», καθώς «δεν μπορούσαμε να περιμένουμε».

 

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου