Το σχέδιο στήριξης της Ελλάδας, ύψους 110 δισ. ευρώ, απέτυχε να περιορίσει το κόστος δανεισμού καθώς οι επενδυτές παραμένουν προβληματισμένοι για την ικανότητα της χώρας να αποπληρώσει τα χρέη της, μόλις λήξει η βοήθεια, όπως επισημαίνουν αναλυτές στο Bloomberg.
Όπως επισημαίνεται στο δημοσίευμα, το επιτόκιο του 10ετούς κρατικού ομολόγου αναφοράς (benchmark) έχει αυξηθεί κοντά στο 11,93% ενώ πριν τη συμφωνία για την ένταξη της Ελλάδας στον μηχανισμό στήριξης, στις 2 Μαΐου, ήταν στο 8,96%.
Παράλληλα, τα ασφάλιστρα κινδύνου (CDS) έχουν εκτοξευθεί στο υψηλότερο επίπεδο από τις 29 Ιουνίου.
«Η αγορά έχει ουσιαστικές αμφιβολίες για τη μακροβιότητα της ελληνικής διάσωσης. Εάν τίποτα άλλο δεν αλλάξει, η Ελλάδα θα χρειαστεί να αναδιαρθρώσει το χρέος της», λέει ο στρατηγικός αναλυτής της Matrix Corporate Capital, Μπιλ Μπλέιν.
«Δεν μπορείς να αλλάξεις την Ελλάδα μέσα σε 12 μήνες. Τα επόμενα τρία χρόνια θα βλέπουμε συνέχεια ότι θα είναι εκτός στόχων, οπότε θα περάσουμε στο στάδιο είτε μιας άλλης διάσωσης είτε πιο πιθανό, μιας αναδιάρθρωσης», προσθέτει.
Την ίδια στιγμή, η οικονομολόγος της Citigroup, Τζιάντα Τζιάνι, τονίζει πως «παραμένουμε δύσπιστοι σχετικά με την ικανότητα της Ελλάδας να μειώσει περαιτέρω το χρέος της».
Αυτό οφείλεται στις ανησυχίες ότι το έλλειμμα του τρέχοντος έτους δεν θα πετύχει τους τελευταίους στόχους, αλλά και διότι «θεωρούμε απίθανο να σημειωθεί σημαντική βελτίωση στη συγκέντρωση φόρων βραχυπρόθεσμα», σημειώνει.
Ο στρατηγικός αναλυτής της BNP Paribas, Γιάννης Σώκος, επισημαίνει «το συστημικό ρίσκο έχει αυξηθεί στην περιφέρεια της Ευρώπης, κάτι που αποτυπώνεται και στα ελληνικά ομόλογα».
Την ίδια ώρα, ο επικεφαλής του μεγαλύτερου, παγκοσμίως, fund ομολόγων, Pimco, υποστηρίζει, σε συνέντευξή του στο BBC, ότι «στην Ελλάδα η διάσωση δεν έχει λειτουργήσει» και εκτιμά ότι η χώρα μας, όπως και η Ιρλανδία, είναι στο «δεύτερο στάδιο» της αντιμετώπισης των κρίσεων, όπου πρέπει να «διασκεδασθούν» οι ανησυχίες της αγοράς.
Το πρώτο είναι, κατά τον Ελ-Εριάν, η αναγνώριση του προβλήματος και το τρίτο η αντιμετώπισή του.
Αυτό που έχει εξαιρετικό ενδαιφέρον στη συνέντευξη του Ελ-Εριάν είναι το ότι συμφωνεί με την άποψη της Γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελας Μέρκελ, πως οι ιδιώτες θα πρέπει να αναλαμβάνουν μέρος του κόστους διάσωσης μίας χώρας, αναφερόμενος ειδικότερα στην περίπτωση της Ιρλανδίας.
Όπως αναφέρει, είναι άδικο για τους Ιρλανδούς να πληρώσουν το κόστος για τις τράπεζες, «οι οποίες ουσιαστικά τίθενται υπό τη διοίκηση του Δημοσίου».
«Η εκτίμησή μας είναι ότι χρειάζεται να διευρυνθεί ο αριθμός όσων αναλαμβάνουν το βάρος της διάσωσης, εκτός της ΕΕ και του ΔΝΤ, και οι ιδιώτες πιστωτές», επισημαίνει.
Εκδοση ομολόγων με «ρήτρα ευθύνης ιδιωτών»
Η γερμανική κυβέρνηση επεξεργάζεται πρόταση, σύμφωνα με την οποία τα ομόλογα που θα εκδίδονται από χώρες της Ευρωζώνης από το 2011 θα περιλαμβάνουν «ρήτρα ευθύνης» ιδιωτών ομολογιούχων, προκειμένου να διασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση στο νέο μηχανισμό διάσωσης της ΕΕ μετά το 2013, σύμφωνα με έγγραφο που περιήλθε στην κατοχή του Reuters.
Η «ρήτρα συλλογικής δράσης» (collective action clauses – CAC’s) θα επιτρέπει σε χώρες να αναδιαρθρώσουν το χρέος τους εάν δεν μπορούν να το εξυπηρετήσουν ομαλά, με τέσσερις εναλλακτικούς τρόπους:
Την επιμήκυνση του χρόνου λήξης των ομολόγων, τη μείωση των πληρωμών για τόκους, την περικοπή χρέους (haircut) ή την απομείωσή του. Οι ιδιώτες ομολογιούχοι θα είναι υποχρεωμένοι να συμμετέχουν στη διαδικασία.
Η ρήτρα αυτή θα προβλέπεται για τα ομόλογα που εκδίδονται μετά το 2011, έτσι ώστε η εφαρμογή της να ξεκινήσει με την έναρξη του νέου μηχανισμού διάσωσης που το Βερολίνο επιδιώκει να τεθεί σε ισχύ από το 2013, όταν λήξει ο σημερινός, προσωρινός ευρωπαϊκός μηχανισμός διάσωσης.
Κυβερνητικός αξιωματούχος δήλωσε ότι το Βερολίνο δεν έχει ακόμη καταλήξει στις λεπτομέρειες του σχεδίου του για το νέο μηχανισμό. «Υπάρχει λόγος που δεν το έχουμε ανακοινώσει ακόμη και αυτό διότι οι προτάσεις αλλάζουν από μέρα σε μέρα», είπε.
Στη Σύνοδο Κορυφής
Υπενθυμίζεται ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν στη Σύνοδο Κορυφής της 28ης Οκτωβρίου να τροποποιήσουν την Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να θεσμοθετηθεί μόνιμος μηχανισμός διαχείρισης κρίσεων από τα μέσα του 2013, όταν θα εκπνεύσει η σημερινή, προσωρινή «ασπίδα προστασίας».
Η γερμανική πρωτοβουλία για τη ρήτρα θα συζητηθεί στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, στα μέσα Δεκεμβρίου.
Σύμφωνα με το έγγραφο, όποια χώρα προσφεύγει στο μηχανισμό θα πρέπει να καταβάλλει ως τιμωρία πολύ υψηλά επιτόκια, ενώ θα της επιβάλλεται και δέσμη σκληρών διαρθρωτικών αλλαγών και πιθανόν και κυρώσεις.
Η Ελλάδα, η Ιρλανδία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες κατηγορούν την κυβέρνηση Μέρκελ ότι με την επιμονή της στο ζήτημα αυτό συνέβαλε στην επιδείνωση των δημοσιονομικών τους προβλημάτων.
Το Βερολίνο όμως, ο σημαντικότερος χρηματοδότης της ΕΕ, εμμένει στις απόψεις του, υποστηρίζοντας ότι μόνο με τη συμμετοχή των ιδιωτών θα κατευναστούν οι φορολογούμενοι και θα αποτραπεί ο κίνδυνος δικαστικών προσφυγών κατά των σχεδίων διάσωσης.
Σύμφωνα με το έγγραφο, ο μηχανισμός διάσωσης θα ενεργοποιείται μόνο αν συντρέχουν «αυστηρές προϋποθέσεις», όπως να απειλείται η χρηματοπιστωτική σταθερότητα «του συνόλου» της Ευρωζώνης.
