Προϊόν μιας μεγάλης έρευνας και ελάχιστων μαθηματικών… το Libor που εξελίχθηκε σε ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα με θύματα δανειολήπτες και επενδυτές και ποσά άνω των 300 τρισ δολαρίων! Κι όμως έως το 2012, την χρονιά που ξέσπασε το σκάνδαλο, ελάχιστοι είχαν ακούσει για το Libor, ένα σκάνδαλο το οποίο εμπλέκονταν κολοσσοί όπως η Barclays, η UBS και η Citigroup. Την ιστορία και το παρασκήνιο του σκανδάλου περιγράφουν στο βιβλίο τους The Fix οι δημοσιογράφοι του Bloomberg Gavin Finch και Liam Vaughan οι οποίοι ιχνηλατούν την πορεία του σκανδάλου φτάνοντας στην πηγή…. τον Ελληνα Μίνωα Ζομπανάκη.
Βετεράνος τραπεζίτης επινόησε το «επιτόκιο Libor» θέτοντας τις βάσεις για τη σύγχρονη μορφή δανεισμού. Γεννημένος το 1926 σε ένα φτωχό ψαροχώρι των Χανίων στην Κρήτη, ο Ζομπανάκης, ένας από τους σημαντικότερους οικονομολόγους στον κόσμο, κατάφερε να γίνει δεκτός στο Χάρβαρντ. Στα τέλη της δεκαετίας του ’60 επινόησε το «επιτόκιο Libor». Όπως έχει ο ίδιος έχει εξηγήσει πολλές φορές στο παρελθόν: «Το επιτόκιο Libor δημιουργήθηκε για τις ρεαλιστικές ανάγκες των κοινοπρακτικών δανείων και μετεξελίχθηκε σε επιτόκιο αναφοράς γενικότερα».
Το «επιτόκιο Libor» απευθυνόταν σε συνθήκες εντελώς διαφορετικές από τις σημερινές, σε μία οικονομία που δεν μοιάζει καθόλου με τη μορφή που αυτή έχει προσλάβει σήμερα, καθώς τότε κανείς δεν διανοούνταν ότι ο δανεισμός θα ενείχε στοιχεία απάτης. Οι τραπεζικοί όροι εξαρτώνταν από την καλή θέληση των εμπλεκομένων, κάτι που δεν συμβαίνει σήμερα: «Η αγορά σήμερα είναι πολύ διαφορετική. Τα τραπεζικά ιδρύματα και οι οργανισμοί αξιολόγησης είναι πια τόσο μεγάλοι που ο πρόεδρος μιας τράπεζας δεν έχει ιδέα τι επιτόκια πρόκειται να προσφέρει κάποιος χαμηλόβαθμος. Υπάρχει πάντα κίνδυνος κάποιος εξυπνάκιας να κάνει το οτιδήποτε για να πάρει μπόνους».
(thetoc.gr)
