Γρ. Καρταπάνης: Οι τελευταίες ποδοσφαιρικές συναντήσεις πριν τον πόλεμο του 1940

γρ-καρταπάνης-οι-τελευταίες-ποδοσφαι-256378

Αξιόλογη και ενδιαφέρουσα υπήρξε η ποδοσφαιρική δραστηριότητα στον Βόλο (και την ευρύτερη περιοχή), κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου, καταφανώς ανώτερη από τις υπόλοιπες πόλεις της Θεσσαλίας και από τις σπουδαιότερες στην ελληνική επαρχία. Από το 1925-26 διεξάγονται τα πρώτα οργανωμένα πρωταθλήματα, ενώ λίγα χρόνια αργότερα (1929), ιδρύεται η Ένωσις Ποδοσφαιρικών Σωματείων Θεσσαλίας (ΕΠΣΘ), επίσημη διοργανώτρια αρχή, υπαγόμενη στην Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (ΕΠΟ), που είχε ιδρυθεί το 1926. Βέβαια κατά την περίοδο αυτή υπήρξαν αρκετές διακυμάνσεις στην ομαλή διεξαγωγή των θεσμοθετημένων διοργανώσεων, με εντάσεις, αντιπαραθέσεις και διακοπές ακόμη, για να φθάσουμε στην υποχώρηση της ποδοσφαιρικής ενασχόλησης, την τριετία 1934-36 με αποκορύφωμα την πλήρη αδράνεια στα 1935-36, όπου δεν παρατηρείται σχεδόν καμία, έστω και ανεπίσημη, αγωνιστική εκδήλωση.

Από τα τέλη του 1936 και περισσότερο στις αρχές του 1937, παρακολουθούμε μια δυναμική ανάκαμψη, η οποία συντελείται με ταχείς ρυθμούς και το δημοφιλές άθλημα επανέρχεται σύντομα στα επίπεδα των αρχών της δεκαετίας του ’30, με τα ποδοσφαιρικά δρώμενα να αποτελούν σημείο αναφοράς κάθε Κυριακή. Έστω και αν δεν διεξάγεται πρωτάθλημα την περίοδο 1936-37,οι ευάριθμες ενδιαφέρουσες μεμονωμένες συναντήσεις και ορισμένα τουρνουά, κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον της βολιώτικης κοινωνίας, που πάντοτε έδειχνε ιδιαίτερη προτίμηση στο δυναμικό σπορ. Το καθεστώς Μεταξά υποστηρίζει το ποδόσφαιρο ως λαϊκό άθλημα και θεσπίζει κίνητρα, έχοντας βέβαια ως απώτερο σκοπό τη χειραγώγηση σωματείων και αθλητών.

Η συγκροτημένη αγωνιστική δραστηριότητα τα τρία τελευταία χρόνια πριν από το πόλεμο παρουσιάζεται διαρκής και χωρίς τις σοβαρές εντάσεις προηγουμένων ετών, οι οποίες οδηγούσαν στην μη ολοκλήρωση ή και τη μη διοργάνωση των πρωταθλημάτων. Η Νίκη κατακτά πρωτάθλημα και κύπελλο το 1937-38. Την επόμενη περίοδο πρωταθλητής ανακηρύσσεται ο Ολυμπιακός και κυπελλούχος η Νίκη, ενώ το 1939-40 οι ερυθρόλευκοι πιστοποιούν την ανωτερότητά τους με επικράτηση και στους δύο επίσημους θεσμούς.

Πέρα από αυτούς όμως εξίσου ενδιαφέρουσα χαρακτηρίζεται και η υπόλοιπη δραστηριότητα με τουρνουά και αγώνες υπέρ της Βασιλικής Αεροπορίας και της Εθνικής Οργάνωσης Νεολαίας (ΕΟΝ), ή άλλες φιλικές κυρίως συναντήσεις, με σπουδαιότερες εκείνες των ομάδων της πόλης του Βόλου με συλλόγους της Αθήνας, του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης.

«ΕΝΑΡΞΙΣ» ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 1940-41

Με κεκτημένη ταχύτητα από τα προηγούμενα χρόνια, ξεκίνησε δυναμικά και η ποδοσφαιρική περίοδος 1940-41, από τις αρχές Σεπτεμβρίου, όπως συνηθιζόταν τότε. Τα σύννεφα του πολέμου -που ήδη συμπλήρωνε χρόνο στην Ευρώπη- έδειχναν να πυκνώνουν και να πλησιάζουν απειλητικά και στην Ελλάδα. Τα ποδοσφαιρικά δρώμενα δεν δείχνουν να συμμερίζονται την καθολική ανησυχία, ή λειτουργούν και ως διέξοδος στο γενικό βαρύ κλίμα των πιθανών δυσμενών εξελίξεων. Η ποδοσφαιρική περίοδος 1940-41 αρχίζει με τουρνουά που διοργανώνει η Νίκη στη μνήμη του ποδοσφαιριστή της Ιω. Μπόνου, ο οποίος απωλέστηκε κατά τον τορπιλισμό του εύδρομου «Έλλη» τον Δεκαπενταύγουστο του 1940 στην Τήνο.Συμμετείχαν και οι τέσσερις ομάδες της τότε Α΄ τοπικής κατηγορίας: Νίκη, Ολυμπιακός, Κεραυνός και Απόλλων. Οι προγραμματισμένοι «ημιτελικοί» αναβάλλονται λόγω βροχής και γίνονται μια εβδομάδα αργότερα (9-9-40). Σε αυτούς ο Απόλλων επικρατεί του Κεραυνού με 3-1 και ο Ολυμπιακός με το ευρύ 4-0 της Νίκης, χαρακτηρίζονται δε ως οι εναρκτήριες συναντήσεις της νέας περιόδου. Στον τελικό της επόμενης Κυριακής (15/9) σημειώθηκε η πρώτη έκπληξη: ο Απόλλων συνέτριψε το αδιαφιλονίκητο φαβορί, τον Ολυμπιακό, με 5-0, αποδεικνύοντας άλλη μια φορά τους άγραφους νόμους του ποδοσφαίρου που συντελούν και στη μοναδικότητά του. Ακολουθεί στις 22/9 φιλική συνάντηση Νίκης-Κεραυνού (5-2), ενώ προαναγγέλλεται ο αγώνας της άλλης εβδομάδας μεταξύ Ολυμπιακού και Απόλλωνα, ο οποίος διεξάγεται υπέρ της Βασιλικής Αεροπορίας και της ΕΟΝ, με τα έσοδα από τα εισιτήρια να διατίθεται ανάλογα.

Συχνά-πυκνά διοργανώνονταν τέτοιες συναντήσεις, με πρωτοβουλία των αρχών, καθώς συγκεντρώνονταν αξιόλογα χρηματικά ποσά, από την πολυπληθή προσέλευση των φιλάθλων. Μάλιστα ο συγκεκριμένος αγώνας, ως ο πρώτος της περιόδου γι’ αυτό τον σκοπό, διαφημίζεται κατάλληλα με συνεχείς αναφορές και ειδικές καταχωρίσεις στον τύπο: «Συμπολίται: Ενισχύσατε όλοι τον αυριανόν ποδοσφαιρικόν αγώνα ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥ-ΑΠΟΛΛΩΝΟΣ που δίδεται υπέρ της Βασιλικής Αεροπορίας και της Ε.Ο.Ν. Κανείς δεν πρέπει να λείψει από την αυριανήν ποδοσφαιρικήν συνάντησιν» (Ταχυδρόμος 28/9/1940).

Ακόμη το παραπάνω παιχνίδι χαρακτηρίζεται ως άτυπη ρεβάνς του τελικού στο τουρνουά της Νίκης, δύο εβδομάδες πρωτύτερα, με ζητούμενο προφανώς την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη προσέλευση θεατών. Για την ιστορία ας αναφέρουμε πως ο Ολυμπιακός, σαφώς ισχυρότερη ομάδα, πήρε το αίμα του πίσω, συντρίβοντας τον αντίπαλό του με το εντυπωσιακό 6-0, αποκαθιστώντας τις ισορροπίες.

Ο Ολυμπιακός συνεχίζει τις εντυπωσιακές εμφανίσεις με φιλική νίκη επί της Νίκης (5-2) στις 6/10/40, ενώ ο Κεραυνός, την ίδια μέρα γνωρίζει βαριά ήττα στη Λάρισα από τον τοπικό Ηρακλή με 4-0. Τα τελευταία προπολεμικά χρόνια οι ομάδες των άλλων θεσσαλικών πόλεων και περισσότερο της Λάρισας παρουσιάζονται ενισχυμένες, σημειώνοντας ανοδική πορεία.

ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΙ ΑΓΩΝΕΣ

Υπήρχαν όμως και εκκρεμότητες από την προηγούμενη ποδοσφαιρική περίοδο. Η Νίκη, ως τελευταία ομάδα της α΄ κατηγορίας (κατέλαβε την 4η θέση), έπρεπε να δώσει αγώνα διαβάθμισης (μπαράζ) με τον πρωταθλητή της β’, Κένταυρο για μια θέση στη α’ κατηγορία, όπως γινόταν τότε. Δεν υπήρχε ούτε άμεσος υποβιβασμός, ούτε απευθείας άνοδος. Η Νίκη, αν και ήταν πίσω στο σκορ στο α ’ημίχρονο, στην επανάληψη ανέβασε την απόδοση της και επικράτησε, έστω και δύσκολα με 4-3, παραμένοντας στην α’ κατηγορία.

Οι επίσημες διοργανώσεις της περιόδου 1940-41, ξεκινούν στις 20/10/1940, με τους πρώτους αγώνες κυπέλου που διεξάγονται σε τοπικό επίπεδο με όλες τις θεσσαλικές ομάδες.

Αποτελέσματα: Κεραυνός-Νίκη 2-1, Κένταυρος-Οδυσσευς 4-1, και Ηρακλής Λαρ.-Ηρακλής Β. 3-0. Βέβαια η πρώτη αγωνιστική του θεσμού δεν ολοκληρώθηκε ποτέ αφού επήλθε η κήρυξη του πολέμου. Υπήρξαν όμως και δύο τελευταίες συναντήσεις, την Κυριακή 27/10/1940, λίγες ώρες προτού την επίδοση του ιταμού τελεσίγραφου από τον Ιταλό πρεσβευτή και την αρνητική απάντηση σύσσωμου του ελληνικού λαού δια στόματος του τότε πρωθυπουργού Ιωάννη Μεταξά.

Η Νίκη επικράτησε σε φιλικό ματς του Απόλλωνα με 3-0. Αλλά το σπουδαίο παιχνίδι έγινε στην Αθήνα, όπου η Μικτή Βόλου αντιμετώπισε την αντίστοιχη των Αθηνών. Βέβαια ηττήθηκε με το συντριπτικό 6-0, απέναντι σε σαφώς ισχυρότερο αντίπαλο, αφού αντιστάθηκε μόνο στο α ’ημίχρονο. Η συνάντηση αυτή, η οποία είχε προβληθεί αρκετά στον τοπικό τύπο, αποτέλεσε τη ρεβάνς της αντίστοιχης στο Βόλο, τον Ιούνιο του 1940, που έληξε ισόπαλη 1-1. Το αποτέλεσμα θεωρήθηκε τότε σημαντική επιτυχία καθώς η Μικτή Αθηνών αποτελούνταν από καταξιωμένους ποδοσφαιριστές των ομάδων της πρωτεύουσας, πολλοί από τους οποίους ήταν διεθνείς. Ο αγώνας στην Αθήνα, το απόγευμα της Κυριακής 27/10/1940 οπωσδήποτε ανάγκασε τους Βολιώτες ποδοσφαιριστές να επιστρέψουν άρον-άρον στο Βόλο και με ότι μέσον βρέθηκε διαθέσιμο,όντας πια σε πολεμική περίοδο, και όσοι βρίσκονταν σε στρατεύσιμη ηλικία θα έπρεπε να οδεύσουν προς το μέτωπο για έναν σαφώς δυσκολότερο κι εντελώς διαφορετικό αγώνα. Κι εδώ, με την παραπάνω ξεχωριστή συνάντηση, ολοκληρώνεται η ποδοσφαιρική δραστηριότητα του Βόλου στην προπολεμική περίοδο.

Στην τοπική ειδησεογραφία, τουλάχιστον κατά τους πρώτους μήνες του πολέμου δεν αναφέρεται καμία ποδοσφαιρική συνάντηση ή οτιδήποτε άλλο σχετικά με το άθλημα. Ποδοσφαιριστές στρατεύτηκαν, οι επίσημες διοργανώσεις ανεστάλησαν και βέβαια ο ήχος του συναγερμού απέτρεπε πολύωρες υπαίθριες ενασχολήσεις. Σίγουρα όμως όλο και θα γινόταν κάποια παιχνίδια σε ώρες ανάπαυλας και ως διέξοδος ψυχαγωγίας στο γενικά αρνητικό κλίμα. Άλλωστε η δεδομένη η αγάπη των βολιωτών για το άθλημα θα συνέβαλε σε τέτοιες περιπτώσεις. Η ειδησεογραφία τότε είχε άλλες προτεραιότητες.

ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

Πέρα από την αμιγώς αγωνιστική δραστηριότητα στο δίμηνο Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 1940, παρατηρούνται στον χώρο του ποδοσφαίρου και ορισμένα ακόμη γεγονότα που αξίζει να αναφερθούν, ώστε να υπάρξει μια όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένη εικόνα των πραγμάτων. Τα διοικητικά προβλήματα στην ΕΠΣΘ εμφανίστηκαν όπως και παλιότερα, με την παραίτηση του προέδρου της Στεργιόπουλου στις 9/9, «λόγω διαφοράς γνωμών επί ουσιωδών ζητημάτων». Η διοικητική αρρυθμία κορυφώθηκε με την παραίτηση προφανώς και άλλων μελών του Δ.Σ. γιατί διορίστηκε από την ΕΠΟ πενταμελής επιτροπή η οποία θα συνεδρίαζε σύντομα «προς επίλυσιν διαφόρων θεμάτων τρεχούσης φύσεως του θεσσαλικού ποδοσφαίρου». (Ταχυδρόμος 15/10/40).

Μάλλον δεν πρόλαβε να συνεδριάσει ποτέ! Ακόμη ενδιαφέρουσα χαρακτηρίζεται και η διάψευση της φημολογούμενης συγχώνευσης των σωματείων Νίκης και Ηρακλή (26/9/40). Όπως είναι γνωστό ο Ηρακλής αυτονομήθηκε το 1932, αφού προηγουμένως ήταν παράρτημα της Νίκης.

Η αξιόλογη διαδρομή του βολιώτικου ποδοσφαίρου στον Μεσοπόλεμο διακόπτεται από τα καταλυτικά γεγονότα που ακολουθούν. Προηγήθηκαν δεκαπέντε χρόνια οργανωμένης παρουσίας με εξαίρετες αγωνιστικές επιδόσεις των τοπικών σωματείων, παρά τις όποιες διακυμάνσεις στη διεξαγωγή των θεσμοθετημένων αθλητικών διοργανώσεων, οριοθετώντας μια δυναμική κι αξιοπρόσεχτη ανάπτυξη του αθλήματος, από τις κορυφαίες στην ελληνική περιφέρεια.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου