Προλεγόμενα
Ανιχνεύοντας πτυχές της καλοκαιρινής δραστηριότητας στις παραλίες του Βόλου, στα 1953, δεν ήταν δυνατόν, στο πλαίσιο των εβδομαδιαίων μας καλοκαιρινών αναδρομών, να μνημονευθεί ό,τι σχετικό κι ενδιαφέρον επισημάνθηκε στις τοπικές εφημερίδες εκείνης της περιόδου.
Για τις Αλυκές περιοριστήκαμε στις διαφορές και τις διαμάχες που παρουσιάστηκαν ανάμεσα στον ιδιώτη επιχειρηματία της πλαζ και το ελληνικό δημόσιο που σχεδίαζε τη μίσθωσή της στη νεοϊδρυθείσα κοινότητα Νέων Παγασών.
Σε ό,τι αφορά τις βενζίνες αναφερθήκαμε στην ίδρυση του επαγγελματικού τους σωματείου, με σκοπό την επέκταση γραμμών, δρομολογίων και θαλάσσιων εκδρομών, προσελκύοντας το αυξανόμενο επιβατικό κοινό, μπροστά στο κίνδυνο που διαγράφονταν από την εξάπλωση των χερσαίων συγκοινωνιών. Αναγκαστικά αφήσαμε απέξω ορισμένα ενδιαφέροντα δημοσιεύματα εκείνης της εποχής μέσα από τα οποία αποκαλύπτονταν επίσης αξιομνημόνευτες στιγμές και καταστάσεις της πλούσιας θερινής κίνησης.
Ας δούμε σήμερα κάποιες πτυχές από τη δραστηριότητα των κέντρων τω Αλυκών, στα 1953 – 54.
Νέα κέντρα – Αξιοποίηση παραλίας
Η ίδρυση της Κοινότητος Νέων Παγασών οπωσδήποτε σηματοδοτούσε για τις Αλυκές την έναρξη μιας νέας περιόδου με ξεκάθαρες αναπτυξιακές τάσεις της καλοκαιρινής τουριστικής δραστηριότητας. Η αξιοποίηση και εκμετάλλευση της προνομιούχου και εκτενούς αμμώδους παραλίας της περιοχής αποτελούσε το πρωταρχικό μέλημα για την νεοσύστατη αυτοδιοικητική αρχή. Γι αυτό και δόθηκε -πέρα από τις προσπάθειες εκμετάλλευσης της πλαζ που δεν ευοδώθηκαν- προτεραιότητα στην ίδρυση και λειτουργία νέων παραλιακών κέντρων αλλά και άλλων αναβαθμιστικών παρεμβάσεων που θα αναδείκνυαν τις Αλυκές σε προνομιούχο συγκροτημένο θέρετρο.
Στο δημοσίευμα που καταχωρίσαμε σε προηγούμενο σημείωμά μας σχετικά με την παραχώρηση του δικαιώματος εκμίσθωσης της πλαζ στην Κοινότητα, εκτός από το συγκεκριμένο ζήτημα επισημαίνονται και οι γενικότερες προθέσεις αναπτυξιακού χαρακτήρα: «Ελευθερίαν σχεδιάζει να παράσχη η κοινότης εις το ζήτημα της ιδρύσεως κέντρων αναψυχής. Τοιαύτα κέντρα θα επιτρέψη να ιδρυθούν εις χώρον πέραν της κυρίως πλαζ» (Ταχυδρόμος 18-4-1953).
Από τότε και στα επόμενα χρόνια εμφανίζονται στην παραλία των Αλυκών αρκετά νέα κέντρα, εξυπηρετώντας τους λουόμενους στη διάρκεια της μέρας αλλά και παρέχοντας τη δυνατότητα για βραδινή έξοδο και διασκέδαση. Συγκροτείται ως τα μέσα της δεκ. του ’60 ένα αξιοπρόσεχτο σύνολο οργανωμένων καταστημάτων που δίνουν το δικό τους στίγμα στα μουσικά δρώμενα της εποχής κατά τη θερινή περίοδο. Ντόπια αξιόλογα συγκροτήματα αλλά και τραγουδιστές φίρμες με τις ορχήστρες τους, από το χώρο κυρίως του λαϊκού τραγουδιού, εμφανίζονται στα κέντρα των Αλυκών, εξακοντίζοντας την διασκέδαση σε υψηλά επίπεδα. Το καλοκαίρι του 1953 αρχίζει την λειτουργία του το κέντρο «Βακιρλή», λίγες εκατοντάδες μέτρα πιο πέρα από την πλαζ Αλυκών και διεκδικεί το δικό του μερίδιο στη καλοκαιρινή κίνηση. Με την αξιοποίηση του παραλιακού μετώπου για τους λουόμενους και την δημιουργία πλήρους καφέ – μπαρ – εστιατορίου για όλες τις ώρες, σκοπεύει να προσελκύσει ευάριθμους πελάτες.
Τα εγκαίνια προβάλλονται δεόντως στη παρακάτω ενημερωτική ανακοίνωση:
«Νέον καφέ – μπαρ Ο ΒΑΚΙΡΛΗΣ
(παρά το αγρόκτημα Ζώγια – Αλυκές ) Αύριον Κυριακήν τελούνταιτα εγκαίνια του νέου ΚΑΦΕ – ΜΠΑΡ Ο ΒΑΚΙΡΛΗΣ. Καλούνται οι μερακλήδες και όσοι θέλουν να απολαύσουν τη μαγεία των Αλυκών να προσέλθουν αύριον εις τα εγκαίνια. Θα τους προσφέρει κουζίνα εκλεκτή, μεζέδες πικάντικους, ψάρια της ώρας, κρασιά εξαιρετικά μαύρα και ρετσίνα, μπύρα παγωμένη και ποτά διάφορα. Τιμές λογικές περιποίησις – καθαριότης απαράμιλλος» (Ταχυδρόμος 27-6-1953)
Ο επιχειρηματίας του κέντρου βλέποντας, προφανώς, την επιτυχία της πρώτης χρονιάς κι εκτιμώντας τις ευοίωνες προοπτικές της επόμενης (1954) αποφάσισε την κατασκευή δικής του αποβάθρας που θα εξυπηρετούσε την επιχείρηση του. Ως τότε η αποβίβαση πραγματοποιούνταν με την προσέγγιση των σκαφών, είτε σε κάποια πρόχειρη κατασκευή, είτε διαμέσου της σκάλας στην πλαζ Αλυκών, μια πρακτική που προκαλούσε διαρκώς προβλήματα, (επιτρέπονταν διέλευση και έξοδος δίχως πληρωμή εισόδου) όπως σημειώνονται κατά καιρούς σε σχετικά δημοσιεύματα(1). Επιπλέον στο νέο κέντρο η παραλία ήταν δωρεάν χωρίς το τίμημα της όμορης, οργανωμένης πλαζ, ώστε να προσελκύονται περισσότεροι υποψήφιοι… πελάτες(2).
Να τι επισημαίνει η σχετική ανακοίνωση:
«Νέα αποβάθρα εις την πλαζ Αλυκών. Το εξαιρετικόν κέντρον Βακιρλή εις την πλαζ Αλυκών φέρει εις γνώσιν των συμπολιτών ότι δια σημαντικής δαπάνης κατασκεύασε νέαν αποβάθραν προ αυτού προς διευκόλυνσιν των επισκεπτών του. Πρέπει να σημειωθεί ότι εις το κέντρον Βακιρλή δεν υπάρχει το χιλιόδραχμον δικαίωμα εισόδου. Η είσοδος είναι ελευθέρα. Το κέντρον προσφέρει πάντοτε ψάρια της ώρας, εκλεκτούς μεζέδες, κρασί εξαιρετικό. Η παραμονή εις αυτό αποτελεί πραγματικήν απόλαυσιν» (Θεσσαλία 3-7-1954).
Η ίδια πρακτική εφαρμόστηκε και σε άλλα παραλιακά κέντρα με γνωστότερη και μακροβιότερη την προσέγγιση στη σκάλα του κέντρου Μπακονικόλα από τα πλέον γνωστά των Αλυκών. Το κέντρο Βακιρλή έμεινε στην ιστορία της καλοκαιρινής διασκέδασης στις Αλυκές με την παρουσίαση κορυφαίων ονομάτων του λαϊκού τραγουδιού (Καζαντζίδης, Αγγελόπουλος κ.α) προς τα τέλη της δεκ. του ’50 και τις αρχές της επόμενης, όπως επίσης έχουμε υπενθυμίσει σε παλιότερες καλοκαιρινές αναδρομές.
Ανταγωνισμοί και ανάπτυξη
Αισθανόμενος τις συνέπειες του ανταγωνισμού με το νέο διπλανό κέντρο, ο επιχειρηματίας της πλαζ Αλυκών Δ. Θεοδώρου έκανε τις δικές του προσφορές με την επισήμανση των εγκαταστάσεων και των μέσων την οργανωμένης πλαζ ευρωπαϊκών προδιαγραφών, που εξασφάλιζαν μία άλλη ποιότητα στη λουτρική αναψυχή.
Επιπλέον το βράδυ λειτουργούσε χωρίς είσοδο και το πλήρες καφέ εστιατόριο της επιχείρησης, όπως σημειώνεται στη σχετική ανακοίνωση:
«Η ΚΥΑΝΗ ΑΚΤΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Πλαζ Λουτρών Αλυκών Διεύθυνσις Δ. Θεοδώρου.
Ένα λουτρικόν και ψυχαγωγικόν κέντρον 10 λεπτά από το Βόλο, εφάμιλλο των ευρωπαϊκών με όλες τις ανέσεις: Αποδυτήρια, αποβάθρα, τραμπάλες, και πολλά άλλα λουτρικά παιχνίδια. Και όλα αυτά με είσοδον μιας μόλις δραχμής. Τα απογευματινάς και ιδία τας βραδυνάς ώρας, το μαγευτικότερο τοπίο για ξεκούραση και ψυχαγωγία. Η κουζίνα του είναι φημισμένη και με τις ίδιες τιμές των εστιατορίων του Βόλου. Μουσική εκλεκτή, ευρύχωρος πίστα υπό της 5 απογευματινής. Είσοδος ελευθέρα. Συγκοινωνία τακτική» (Θεσσαλία 3-7-1954)
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι δύο ανακοινώσεις των κέντρων συνυπάρχουν στο ίδιο φύλλο της 7ης Ιουλίου 1954. Επιπλέον ο επιχειρηματίας της οργανωμένης πλαζ προβαίνει σε μία ακόμη ενδιαφέρουσα κίνηση ανακοινώνοντας, προς τα τέλη της θερινής περιόδου, τη συνέχιση της λειτουργίας του καφέ – εστιατορίου και τον χειμώνα (3).
Το σχετικό δημοσίευμα, δοσμένο πιθανόν κατά παραγγελία, έχει αρκετά γλαφυρό ύφος και εκθειάζει τη προσπάθεια που προάγει την τουριστική ανάπτυξη του τόπου με την προσφορά υπηρεσιών υψηλού επιπέδου σε ένα υπέροχο περιβάλλον:
«Το κέντρον της πλαζ Αλυκών του Δ. Θεοδώρου θα λειτουργεί και κατά τον χειμώνα.
Παρ’ όλον ότι ο καιρός τας τελευταίας ημέρας έχει μίαν μεταβολήν, εν τούτοις ο κόσμος εξακολουθεί να επισκέπτεται με πραγματικά θερινόν ενδιαφέρον το εξαιρετικόν κέντρον Αλυκών, η μαγευτική τοποθεσία του οποίου προσελκύει ιδιαιτέρως το κοινόν. Και δεν είναι μόνος οι ώρες των θαλάσσιων λουτρών που συγκεντρώνουν πολύν κόσμον στις Αλυκές. Είναι και οι βραδυές κατά τις οποίες επίσης όσοι θέλουν να ξεκουραστούν πραγματικά από την εργασία της ημέρας ρίχνουν εκεί την άγκυρά τους και απολαμβάνουν την εξαιρετικήν μουσική σε συνδυασμό με το φλοίσβο του γαλανού κύματος που χαϊδεύει την εκτεταμένη αμμουδιά και τα φρεσκότατα ψάρια και κοτόπουλα που άφθονα προσφέρονται. Το κέντρον του κ. Θεοδώρου πρόκειται να λειτουργήσει και κατά τον χειμώνα, αλλά την φοράν αυτή ο επιχειρηματίας θα κάνει πολλές ουσιώδεις καινοτομίες. Η ευρεία αίθουσα του κέντρου, που χάρις εις την προοδευτικότητα του επιχειρηματίου του ηλεκτροφωτίζεται από τετραετίας, θα θερμαίνεται και με την πλούσιαν σε εδέσματα κουζίνα και με τη μουσική του ασφαλώς θα δώση έναν ιδιαίτερον τόνον και στον τοπικό μας τουρισμό. Και όλα αυτά με τιμάς Βόλου.Είναι βέβαιον ότι προσπάθειαι σαν αυτή προσφέρουν υπηρεσίαν εις τον τόπον μας. Διότι η ύπαρξις ενός πραγματικά ευρωπαϊκού κέντρου με προσιτάς τιμάς όπως είναι του κ. Θεοδώρου είναι απαραίτητος και δια την χειμερινήν αλλά και για την θερινήν περίοδον» (Θεσσαλία 5-9-1954).
Ο υγιής ανταγωνισμός πάντοτε συμβάλλει στην αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών. Και στις Αλυκές του 1953-1954 φαίνεται πως συνεχίζονταν οι προσπάθειες ανάπτυξής τους.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
1) Η σκάλα της πλαζ αποτελούσε την μοναδική προσέγγιση στις Αλυκές για αποβίβαση – επιβίβαση του κόσμου από τις βενζίνες. Για τους κατοίκους της περιοχής ή όσους επιθυμούσαν να μεταβούν σε παρακείμενη ακτή, παρεχόταν η δυνατότητα διέλευσης μέσω της πλαζ χωρίς καμία υποχρέωση αφού δεν παρέμεναν σε αυτή. Συνέβαιναν όμως πολλά παρατράγουδα.
2) Βέβαια δεν υπήρχαν οι λουτρικές παροχές του οργανωμένου συγκροτήματος της πλαζ. Μόνο κάποια στέγαστρα, καναπέδες και ίσως μερικά ντουζ
3) Φαίνεται πως είχε προηγηθεί ανάλογη προσπάθεια την περασμένη περίοδο, αλλά τώρα στα 1954 η χειμερινή λειτουργία του κέντρου παρουσιάζονταν πιο οργανωμένη.
Ο χώρος και το οίκημα που λειτουργούσε το κέντρο Βακιρλή όπως είναι σήμερα.
ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΚΑΡΤΑΠΑΝΗΣ
