Του Γιάννη Γεωργούδη
Στα δύσκολα αυτά χρόνια της κρίσης αξιών που ζούμε, έχει παρατηρηθεί ότι ο πνευματικός κόσμος, άνθρωποι των γραμμάτων και της τέχνης, έχουν αποσυρθεί από τον δημόσιο κοινωνικό βίο, λες κι όλοι αυτοί έχουν αυτοεξοριστεί.
Η εκτροχιασμένη πλέον κοινωνία, ενώ τρέχει με ταχύτητες φωτός, που ισοπεδώνει κάθε τι υγιές, δίκαιο, λογικό και ηθικό, ταυτόχρονα επικαλείται ότι υπηρετεί την εξέλιξη και την πρόοδο. Ζούμε ανεξέλεγκτες καταστάσεις, που εύλογα θα έλεγε κανείς ότι η επιστήμη έχει σηκώσει τα χέρια ψηλά και δεν μπορεί να ερμηνεύσει κάποια υπαρκτά κοινωνικά φαινόμενα.
Η ακατάλληλη εκπαιδευτική πολιτική που υποτίθεται ότι σχεδιάζει και προγραμματίζει τη διαμόρφωση χαρακτήρων μιας αυριανής κοινωνίας, βλέπουμε ότι καταργεί κάθε τι ηθικό και μάλιστα διά νόμου. Αξίες που γαλούχησαν γενιές και γενιές, σήμερα στοχοποιούνται κι όποιος τις υπηρετεί διώκεται.
Οι πολιτικοί που κάποτε αποτελούσαν τη μόνη ελπίδα και διέξοδο μιας αδικημένης κοινωνίας, σήμερα υπηρετούν το ψέμα και την προδοσία, λες και είναι οι μεγαλύτεροι εχθροί της πατρίδας και του λαού τους.
Οι τηλεοπτικές εκπομπές που κάποτε αποτελούσαν κοιτίδες πολιτισμού, σήμερα βρίσκονται στο έλεος ακατάλληλων παρουσιαστών, που προβάλλουν αποκλειστικά το χρήμα, τη σάρκα, την εφήμερη δόξα και γενικότερα τη ματαιοδοξία. Ο κάθε νοήμων κι ευαισθητοποιημένος άνθρωπος θλίβεται όταν βλέπει τη νέα σύγχρονη πολιτική σκηνή, αλλά και τη σύγχρονη κοινωνία να βρίσκεται σε μία ανεπανόρθωτη κατάντια, που συμπαρασύρει τις νεότερες γενιές να οδηγούνται στο χάος. Οι περισσότεροι πνευματικοί άνθρωποι έχουν καταλήξει σήμερα στην κατάθλιψη και την απομόνωση, ενώ προσπαθούν να βρουν διέξοδο σε κάποια μορφή εργοθεραπείας.
Έχει δημιουργηθεί τελικά ένα φυσιολογικό κι ανεπανόρθωτο χάσμα πολιτισμού και παιδείας μεταξύ των ανθρώπων. Σε αυτούς που παρασύρονται από τη λασπώδη προπαγάνδα και σε αυτούς που αντιστέκονται, δίνοντας αγώνα να μη λερωθούν από τη λάσπη της. Σε αυτούς που παράγουν γνώση και πολιτισμό και σε αυτούς που παράγουν ευτελή και κακέκτυπη πληροφόρηση.
Οι άνθρωποι με ευαισθησίες και παιδεία είναι πολύ δύσκολο να επιβιώσουν σε μία κοινωνία που λειτουργεί με κανόνες αγέλης και ζούγκλας. Πώς είναι δυνατό να αφομοιωθεί το νερό με το λάδι, πώς είναι δυνατό να επιβιώσει το πρόβατο μέσα στη ζούγκλα κι ο εσωτερικός ψυχικός και συναισθηματικός πολιτισμός των καθ’ ολοκληρίαν ανθρώπων με την αμορφωσιά, το δόλο, την απάτη;
Μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα σύγχυσης που επικρατεί, εάν επιδιώξει κάποιος να υπερασπιστεί αξίες και ήθος, τότε δέχεται μία οργανωμένη επίθεση λάσπης, που θέλει δεν θέλει λερώνεται και μπαίνει σε ένα λούκι αντιπαλότητας.
Ο κόσμος του πνεύματος και της γνώσης, όσο κι εάν επιδιώξει να διατηρήσει ένα πολιτισμένο επίπεδο επικοινωνίας με την κοινωνία, βρίσκεται μπροστά σε εγωισμούς, ανταγωνισμούς, λάσπη κι εντάσεις, με αποτέλεσμα να μη βρίσκει την ανταπόκριση που του αξίζει, αλλά μία απόρριψη. Οι αγέλες της έξω κοινωνίας καραδοκούν να γαντζωθούν από μία αφορμή που θα δώσει κάποιος, για να μεταφέρουν τα προβλήματά τους σ’ αυτόν. Ό,τι και να πιάσεις, λερώνεις. Καλημέρα να πεις στον άλλο, παρεξηγείσαι.
Δικαίως λοιπόν αποσύρθηκε κι αυτοαπομονώθηκε από την κοινωνία ο κάθε φιλήσυχος κι αυθεντικός άνθρωπος του πνεύματος, που ζει στη μοναξιά του, ως ένας αυτοεξόριστος άλλων εποχών. Αυτό το κάνει ως μία μορφή άμυνας, για να προστατευθεί από το λασπώδες και σοβαροφανές σύστημα. Ασχολείται με τα προσωπικά του ενδιαφέροντα και με πνευματικές δημιουργίες, ζώντας στο δικό του κόσμο, ενός στενού περιβάλλοντος. Κανείς δεν τον αναζητά και κανείς δεν τον θυμάται. Αυτό σημαίνει ότι δεν τον έχει ανάγκη κανείς. Ποιος ο λόγος λοιπόν να μπερδεύεται στα πόδια μιας ανεπαρκούς κι ανάπηρης κοινωνίας; Εξάλλου όλοι οι αγράμματοι σήμερα ισχυρίζονται ότι ξέρουν τα πάντα και δηλώνουν αυθεντικά παραδείγματα μίμησης.
Δεν είναι τυχαίο που την περίοδο της κρίσης οι πνευματικές δημιουργίες έχουν αυξηθεί κι αυτό το βλέπει κανείς από τις συνεχείς παρουσιάσεις βιβλίων που γίνονται. Κάθε πνευματικό δημιούργημα ή έργο τέχνης θα έλεγε κανείς ότι εκφράζει και μία κραυγή αγανάκτησης κι απελπισίας του δημιουργού, για την κατάντια της γύρω του ανθρώπινης κοινωνίας. Δεν είναι τυχαίο που αρκετοί άνθρωποι της τέχνης αποσύρονται σε μοναχικά μικρά σπίτια της υπαίθρου, μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας κι ασχολούνται με την αγροτική ζωή.
Ο κόσμος λοιπόν των γραμμάτων και των τεχνών υπάρχει και δημιουργεί, μακριά από το τσουνάμι του σύγχρονου παραλογισμού, της εκσυγχρονιστικής ηθικής και της υποκουλτούρας.
