ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ

Είναι το νόμιμο και ηθικό;

είναι-το-νόμιμο-και-ηθικό-87781

Της Ελενας Αντωνοπούλου

«Εκείνοι που ξεχωρίζουν την πολιτική από την ηθική ποτέ δεν θα καταλάβουν ούτε τη μια ούτε την άλλη», έλεγε ο μαθηματικός φιλόσοφος Απολλώνιος.

Πολιτική και ηθική, λοιπόν, είναι δύο όροι που πάνε πακέτο και συνεπώς η πολιτική χωρίς ηθική δεν πρέπει να υπάρχει…

Το ερώτημα αν το νόμιμο είναι και ηθικό, στην Ελλάδα παραμένει φιλοσοφικό.

Οσοι, λοιπόν, διαχειρίζονται δημόσιο χρήμα, επιμένουν στις τυπικές διαδικασίες, αλλά πρέπει να ξεχνάνε τους απλούς κανόνες ηθικής;

Επαναλαμβάνονται, λοιπόν, οι συζητήσεις για τις έννοιες του νομίμου και του ηθικού με αφορμή παραβατικές συμπεριφορές πολιτικών που πλήγωσαν το λαϊκό αίσθημα με συγκεκριμένες ενέργειες, που μπορεί μεν να μην παραβίαζαν ρητά νομικές διατάξεις αλλά σαφώς παραβίαζαν τους ηθικούς κανόνες που πρέπει να διέπουν την συμπεριφορά αυτών που θέλουν να εκπροσωπούν τους πολίτες.

Το πιο απλό παράδειγμα είναι ότι διορίζονται οι φιλικά προσκείμενοι με αμφίβολα τυπικά προσόντα και απαξιώνονται οι ικανότεροι, με τα γνωστά αποτελέσματα.

Ειδικά με τη σημερινή κυβέρνηση που ψηφίστηκε για να διορθώσει τα κακώς κείμενα όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων, έχει φτάσει ο κόμπος στο κτένι… Συγγενείς, γνωστοί του γνωστού και το πελατειακό κράτος καλά κρατεί… Όσο για το οικονομικό σκέλος, ζήσαμε και βιώσαμε πολλά το τελευταίο διάστημα, πέσαμε από τα σύννεφα από προσωπικές συμπεριφορές κάποιων που συμμετέχουν στη διακυβέρνηση με λάβαρο το καθαρό πρόσωπο… πώς είπατε;

Η πολιτική ζωή κάθε τόπου και ο τρόπος διακυβέρνησης, σίγουρα θα λειτουργούσε πιο αποτελεσματικά αν λειτουργούσε όπως λειτουργούν οι υγιείς και κερδοφόρες ιδιωτικές επιχειρήσεις. Εξαιρετικά βιογραφικά, σκληρή δουλειά και με την πρώτη στραβοτιμονιά …ο επόμενος.

Ηθική, κατά τον μεγάλο φιλόσοφο Καντ, είναι αυτή που αν γινόταν ηθικός νόμος για όλη την ανθρωπότητα θα δημιουργούσε την ιδανική κοινωνία.

Η ηθική όμως, διδάσκεται; Την απάντηση τη δίνει ο Αριστοτέλης: «Εχουμε τις αρετές επειδή τις έχουμε ήδη εφαρμόσει στην πράξη, όπως γίνεται με όλες τις τέχνες. Γιατί αυτά που πρέπει να τα μάθεις για να τα κάνεις, τα μαθαίνεις κάνοντάς τα, όπως γίνεσαι οικοδόμος χτίζοντας οικοδομές και κιθαριστής παίζοντας κιθάρα. Με τον ίδιο τρόπο γινόμαστε δίκαιοι κάνοντας δίκαιες πράξεις, σώφρονες κάνοντας σώφρονες πράξεις και γενναίοι κάνοντας γενναίες πράξεις».

Λέει, λοιπόν, ο Περικλής στον επιτάφιο: «Εις τον δημόσιον μας βίον αποφεύγομεν την παρανομίαν, από ευλάβειαν προ πάντων προς τας επιταγάς των εκάστοτε αρχόντων και των νόμων, εκείνων ιδίως εξ αυτών, όσοι έχουν τεθεί είτε προς υπεράσπισιν των αδικουμένων, είτε μολονότι άγραφοι, φέρουν αναμφισβήτητον όνειδος εις τους παραβάτας των».

Επομένως, την αρετή και την ηθική ο κάθε πολιτικός θα πρέπει να την έχει ήδη κατοχυρώσει σε ατομικό επίπεδο προτού ασχοληθεί με τα κοινά. Δηλαδή προτού μπει στην πολιτική.
Γιατί μετά είναι πλέον αργά.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου