Του Πρωτοπρεσβύτερου Απόστολου Θάνου,
Εφημέριου Ιερού Ναού Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Βόλου
Κατά την παρούσα Κυριακή, την πρώτη Κυριακή των Νηστειών, εορτάζουμε το θρίαμβο της Ορθοδοξίας εναντίον των εχθρών της και την οριστική αναστήλωση
των αγίων και σεπτών εικόνων. Τούτη η εορτή καθιερώθηκε την εποχή της αυτοκράτειρας του Βυζαντίου Θεοδώρας της Αυγούστης, το έτος 843, οπότε και αναστηλώθηκαν οι άγιες εικόνες. Για το λόγο αυτό, η Κυριακή αυτή ονομάζεται και Κυριακή της Ορθοδοξίας.
Εκ πρώτης όψεως, το κυρίαρχο γεγονός που συνετάραξε την Εκκλησία την
περίοδο της εικονομαχίας, ήταν η εικόνα. Όμως, το βαθύτερο αίτιο υπήρξε το
πρόσωπο του Κυρίου µας Ιησού Χριστού.Τι είναι, όμως, πρόσωπο; Πρόσωπο είναι η όψη ενός ανθρώπου που τον διαφοροποιεί από τους άλλους. Το πρόσωπο του κάθε ανθρώπου κατασκευάστηκε «κατ’ εικόνα» του Πανάγαθου Θεού, προικισμένο δηλαδή µε την ζώσα ψυχή, την ελευθερία, τη λογική, µε απώτερο σκοπό να φθάσει στο «καθ’ ομοίωσιν», την πνευματική τελειότητα του Θεού και τη σωτηρία.Από την άλλη, το πρόσωπο του Ιησού είναι θεανθρώπινο. Έχει όλες τις ιδιότητες του ανθρώπινου προσώπου – πλην της αμαρτίας – ενώ παράλληλα, είναι ο
σαρκωθείς Υιός και Λόγος του Θεού, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος.
Κύριο επιχείρημα των εικονομάχων ήταν ότι, εφ’ όσον ο Θεός είναι απερίγραπτος, δεν επιτρέπεται εμείς να Του δώσουμε μορφή. Όμως, ο Υιός του Θεού σαρκώθηκε και εμείς περιγράφουμε την ανθρώπινη φύση του Χριστού, που είναι υλική. Συνάμα, οι εικόνες µε την πνευματικότητα που κατέχουν, γίνονται τα «βιβλία των αγραμμάτων». Δεν είναι είδωλα, µα το εικονιζόμενο πρόσωπο υποστασιάζεται στην εικόνα και γι’ αυτό ο Θεός και οι Άγιοι θαυματουργούν δια των εικόνων τους. Παρ’ όλα αυτά, ο σύγχρονος άνθρωπος, αμαύρωσε την «εικόνα του Θεού».
Δηλαδή το ίδιο του το πρόσωπο. Παρακινούμενος από το διάβολο, το «κατ’ εικόνα» διαχωρίζεται από το «καθ’ ομοίωσιν». Υπόδουλος ο άνθρωπος στην αμαρτία,
φορεί το προσωπείο του εγωκεντρισμού και παρεκκλίνει της πορείας του προς
συνάντηση και συμπόρευση µε το Χριστό.Ο σύγχρονος άνθρωπος δεν καθοδηγείται από τα πρόσωπα, τα υγιή πρόσωπα, αλλά από τα προσωπεία. Τα νόθα, δηλαδή, πρότυπα που αμαυρώνουν και κηλιδώνουν την πνευματικότητά του.
Όμως, ελπίδα σωτηρίας υπάρχει. Ο άνθρωπος οφείλει να «αναστηλώσει» την
πεσμένη και αμαυρωμένη εικόνα του προσώπου του, καθοδηγούμενος από τον
Κύριό µας Ιησού Χριστό. Σίγουρα, η προσπάθεια είναι δύσκολη και προϋποθέτει
μεγάλη πνευματική δύναμη. Όμως, ο Κύριος µας δίνει την ελπίδα ότι όλα κατορθώνονται. Μας υπενθυμίζει διαρκώς το πολυτιμότερο αγαθό και το προβάλλει ως κίνητρο για να επιτύχουμε στον αγώνα µας.Μετάνοια, λοιπόν, έντονος πνευματικός αγώνας, καλλιέργεια αρετών, έτσι ώστε να αποβάλλουμε το προσωπείο που µας έδωσε ο διάβολος και να αποδεχθούμε το θεανδρικό πρόσωπο του Ιησού Χριστού.
Είθε, κατά την περίοδο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής να εντείνουμε
τον πνευματικό µας αγώνα και να εγγύσουμε το πρόσωπο του Κυρίου µας που
µας καλεί να πιστέψουμε σ’ Αυτόν, να δείξουμε αληθινή πίστη στο θέλημά Του,
διότι «αύτη η πίστις των Αποστόλων, αύτη η πίστις των Πατέρων, αύτη η πίστις
των Ορθοδόξων, αύτη η πίστις την Οικουµένην εστήριξεν» (Συνοδικόν της
Ζ’ Οικ. Συνόδου υπέρ της Ορθοδοξίας). Αμήν.
