Του Νίκου Χατζησταματίου,
Δικηγόρου, αντιπροέδρου του Δ.Σ. του Δικηγορικού Συλλόγου Βόλου
Αυτό είναι σήμερα το ερώτημα που χρειάζεται απάντηση, άμεση, μελετημένη, εφαρμόσιμη, οικονομικά και κοινωνικά ορθή. Συμφέρουν στη χώρα, στο κράτος, στους πολίτες, ακόμη και στις τράπεζες οι πλειστηριασμοί ή μήπως η ελεγχόμενη «χρεών αποκοπή» είναι η λύση που θα πυροδοτήσει το ξεκίνημα της σε λήθαργο ελληνικής οικονομίας;
Σε περιόδους κρίσης, οι θύμισες του παρελθόντος είναι χρήσιμες!!!
Οι λέξεις χρέος και κούρεμα χρέους, δανεισμός, υπερχρέωση κλπ είναι γνωστές και καταγραμμένες έντονα από την αρχαιότητα.
Η αναδρομή χρήσιμη, αλλά και εντυπωσιακά… επίκαιρη!!!
Ποτέ δεν είναι αργά να διαβάσουμε, να θυμηθούμε ή και κυρίως να παραδειγματιστούμε από την Ιστορία μας.
Αναφέρομαι στον Σόλωνα, στον μεγάλο αυτό άνδρα, νομοθέτη, φιλόσοφο και ποιητή, που για πολλούς ήταν ο πατέρας της Δημοκρατίας και που ως «Άρχων διαλλάκτης» θεσμοθέτησε αρχές, που μαζί με τις πράξεις του θα μπορούσαν να αποτελέσουν πηγή έμπνευσης των κρατούντων σε αυτή τη σημερινή παρεμφερή δύσκολη συγκυρία.
Γνωρίζουμε όλοι ότι το πρώτο «κούρεμα» χρεών στην Ιστορία οφείλεται στον Αθηναίο νομοθέτη και ποιητή Σόλωνα, έναν από τους επτά σοφούς της Αρχαίας Ελλάδας. Ονομάστηκε «σεισάχθεια», από τις λέξεις «σείω», που σημαίνει ταρακουνώ, και «άχθος», που σημαίνει βάρος, αλλά και χρέος. Ουσιαστικά, η σύνθετη λέξη σεισάχθεια σημαίνει την αποτίναξη των χρεών. Χρεών αποκοπή.
Ο Σόλων με τη σεισάχθεια κατάργησε τα χρέη ιδιωτών προς ιδιώτες και το Δημόσιο, απελευθέρωσε όσους Αθηναίους είχαν γίνει δούλοι λόγω χρεών, κατάργησε τον δανεισμό με εγγύηση την προσωπική ελευθερία του δανειολήπτη και των μελών της οικογένειάς του. Στην ουσία τους τα μέτρα αποτέλεσαν το θεμέλιο πάνω στο οποίο εδραιώθηκε η κλασική αθηναϊκή δημοκρατία του Περικλή και ήταν το υπόβαθρο του χρυσού αιώνα του Ελληνισμού.
Κρατήστε το αυτό.
Ο ίδιος δεν θέλησε να αναμειχθεί στην εφαρμογή της νομοθεσίας του και αναχώρησε για το εξωτερικό, όπου παρέμεινε για δέκα χρόνια, ενέργειά στην οποία εντοπίζεται η πρώτη εφαρμογή της διάκρισης της νομοθετικής από την εκτελεστική εξουσία.
Όταν ο Σόλων έγινε άρχων της Αθήνας το 594 π.Χ., ο πλούτος και η δύναμη ανήκαν σε λίγα χέρια. Οι φτωχοί (η τάξις των Θετών) ήταν βουτηγμένοι στο χρέος, πολλοί από αυτούς είχαν γίνει δούλοι, γιατί δεν είχαν να εξοφλήσουν τα χρέη τους.
Ο Σόλων, άνθρωπος που αγαπούσε την δικαιοσύνη, προσπάθησε να αλλάξει την
σκληρή ζωή των φτωχών ανθρώπων της Αθήνας. Απέρριψε προτάσεις να γίνει τύραννος, αντί αυτού έκανε τον αξιομνημόνευτο νόμο της Σεισάχθειας.
Με άλλους νόμους, βοήθησε τους πλούσιους οφειλέτες, οι οποίοι μπορούσαν να πληρώσουν τα χρέη τους. Ο Σόλων γι’ αυτό αύξησε την αξία της μνας, έως είκοσι επτά τοις εκατό, αλλάζοντας το νόμισμα από το Αιγινίτικο στο Ευβοεικό, κάτι το οποίο αποδείχθηκε ευνοϊκό και για το Αθηναϊκό εμπόριο, διευκολύνοντας τις συναλλαγές με την Κόρινθο, Χαλκίδα και Ερέτρια και άλλες αποικίες.
Τα νομοθετικά μέτρα του Σόλωνα ήταν πολύ τολμηρά, αλλά και δραστικά. Βασίζονταν στην αρχή της δίκαιης ανισότητας και όχι της απόλυτης ισότητας, ενώ επιδίωκαν να αποτρέψουν την εμφύλια διαμάχη και τη διάλυση της πολιτικής κοινότητας της Αθήνας, διατηρώντας παράλληλα την κοινωνική διαστρωμάτωση και την προβολή αυτής της διαστρωμάτωσης στη νομή της εξουσίας. Εν τέλει δεν προέβλεπαν την διαγραφή εξ ολοκλήρου των χρεών, την οποία απεναντίας απέκρουαν αυτοί οι ίδιοι Σολώνιοι νόμοι, αλλά μόνον ανακούφιση των πριν υπό των τοκογλύφων καταπιεζομένων οφειλετών, με περιπτωσιολογική αντιμετώπιση εκάστης κατηγορίας οφειλετών και δανείων.
Και ερχόμαστε στα σημερινά, που η χώρα μας βιώνει τη συστηματική φτωχοποίηση του συνόλου ή έστω του μεγίστου μέρους των συγκροτούντων την οικονομική υπόστασή της, πλην ημετέρων. Η ανάπτυξη απεβίωσε ή μάλλον ορθότερα συνειδητά εκτελέστηκε, ενώ τα στατιστικά στοιχεία που βλέπουμε για το θέμα αυτό, είναι αποτέλεσμα κακού μαγειρέματος, που ακόμη και αυτοί που τα μαγειρεύουν δεν τα πιστεύουν. Όλη η «παραγωγή» πλούτου υφίσταται την άκρατο επίθεση ενός αχόρταγου, άπληστου και σπάταλου κράτους, το οποίο για να επιτύχει εφήμερα τους στόχους προσαρμογής στην αξιολόγηση των μνημονίων, ληστεύει την όποια οικονομική δύναμη των πολιτών, το «μαξιλάρι» του καθενός, που είναι και ο λαθεμένος στόχος και με αυτό επιτυγχάνεται η πρόσκαιρη επιβίωση. Το αντάλλαγμα όμως της παραπάνω πολιτικής είναι η στασιμότητα σε όλους τους τομείς της οικονομίας, η παντελής έλλειψη παραγωγής, με τη γενική θεώρηση του όρου, δηλαδή την μη παραγωγή σήμερα πλέον εγχώριου χρήματος για να τονωθεί πραγματικά και όχι με δανεικά η Ελληνική οικονομία και έτσι η ελπίδα εξόδου από τα μνημόνια δεν είναι ούτε καν θεωρητική.
Το οποιοδήποτε μαξιλάρι, του οποιουδήποτε πολίτη, ξεφούσκωσε οριστικά, άδειασε, ενώ η οικονομία τελματώθηκε οριστικά και όταν έλθει η φερόμενη ως πανάκεια «έξοδος από τα μνημόνια», θα δείτε ότι θα είναι ακόμη χειρότερα και δυσκολότερα.
Όμως. Την κορυφωμένη σήμερα οικονομική κρίση, δυστυχώς εξελικτικά επί τα χείρω, δεν τη δημιουργήσαμε εμείς οι πολίτες. Και δεν έχουμε την παραμικρή ευθύνη για το οικονομικό χάλι της χώρας, ακόμη και αν «απολαύσαμε» κάποιες ύποπτες παροχές των κυβερνώντων, γενικές ή και ειδικές και συνδικαλιστικά ή εκλογικά κατηγοριοποιημένες.
Η έλλειψη χρήματος στις τσέπες και στους λογαριασμούς όλων μας δεν οφείλεται σε κάτι που αποφασίσαμε και κάναμε εμείς, ακόμη και αν έχει ως βάση εκκίνησης «απερίσκεπτη!!!» οικονομική μας ενέργεια, με αγορά σπιτιού, αλλαγή αυτοκινήτου, δαπάνες σπουδών τέκνων, άνοιγμα δουλειάς κλπ.
Και τούτο διότι δεν μας είπε κανένας το αντάλλαγμα της ευμάρειας που προσεφέρετο τότε, όταν η αντιμετώπιση του δανείου ήταν μικρό ποσοστιαίο μέρος της οικονομικής δυνατότητας του καθενός δανειολήπτη, πράγμα εξάλλου καλά και απόλυτα ελεγμένο τότε, από τη σήμερα «σφυρίζουσα κλέφτικα» τράπεζα, που κάνει ότι δεν γνωρίζει τίποτα.
Οι κυβερνώντες αποφάσισαν και εκτέλεσαν τα όσα αποφάσισαν και αυτοί απέτυχαν όχι εμείς οι πολίτες. Δεν ξέρω αν οφείλεται αυτό σε άγνοια, κακή πρόβλεψη, εξαπάτησή τους από έξω, δωροδοκίες, ανικανότητα.
Αποτέλεσμα. Η σημερινή ανικανότητα όλων των ασχέτων με το έγκλημα (και ακριβολογώ εδώ) πολιτών να ανταπεξέλθουν σε υποχρεώσεις, ενώ οι κυβερνώντες (είναι λάθος να λέμε το κράτος, διότι οι κυβερνώντες αποφασίζουν για λογαριασμό του), τολμούν και προβάλλουν στα μέσα ενημέρωσης πανηγυρισμούς για το ύψος των εισπραττομένων και μοιράζουν ψίχουλα από αυτά.
Εμφανίζεται σαν λύση το με πλειστηριασμούς ξεπούλημα της περιουσίας του Έλληνα, αυτή που με κόπους απέκτησε και με δόντια προσπαθεί να κρατήσει, πλειστηριασμοί όχι βέβαια στη πραγματική αξία των ακινήτων ή έστω σε αποδεκτό κλάσμα αυτής, αλλά σε αυτής που αυθαίρετα προσδιόρισε πληρωμένος από τον επισπεύδοντα εκτιμητής, με βάση την πράγματι ανύπαρκτη σήμερα εμπορική αξία.
Και προβάλλεται ως πρόβλημα το αν ο πλειστηριασμός θα γίνει ηλεκτρονικά ή όχι.
Δεν υπάρχει συζήτηση ότι οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί είναι παράνομοι, αντισυνταγματικοί, αντίκεινται στο κοινό περί δικαίου συναίσθημα και θα αποδειχθούν και αναποτελεσματικοί. Ας διαβάσουν οι αγράμματοι (και πάλι ακριβολογώ, διότι δεν θα προσλάμβανα κανένα από αυτούς ούτε χαριστικά ως γραμματέα στο γραφείο μου, λόγω εγνωσμένης ανικανότητας, ασχετοσύνης και καιροσκοπισμού) λίγο τον αείμνηστο Νίκο Πανταζόπουλο και τα όσα έγραψε, σε χρόνο ανύποπτο στα «Από της λογίας παραδόσεως στον Αστικό Κώδικα», «Εισαγωγή στην επιστήμη του δικαίου» και τα άλλα πονήματά του, και μετά ας αιτιολογήσουν το πόσο νόμιμο είναι να στερούν άμυνας πολίτη υπέρ του καρχαρία.
Αναρωτιέμαι για το μέγεθος της πλάκας που μας κάνουν, προβάλλοντας σαν πρόβλημα το αν ο πλειστηριασμός θα γίνει ηλεκτρονικά ή όχι.
Το πρόβλημα είναι ότι δεν πρέπει να γίνουν πλειστηριασμοί, ακόμη και με τα παλαιά εχέγγυα διαφάνειας και δυνατότητα δικαστικού ελέγχου της όλης διαδικασίας.
Πριν από λίγα χρόνια δημοσιεύτηκε, από ιδιαίτερα σοβαρή και όχι σκανδαλοθηρική εφημερίδα των Αθηνών, κατάλογος από τους Μεγαλοοφειλέτες των τραπεζών και τα ποσά της δανειοληψίας τους. Το δημοσίευμα αυτό που δεν αμφισβητήθηκε από κανένα, θα έπρεπε να είναι σήμερα η σημαία της αντίδρασης και ο λαός να έχει προσφέρει τη περιφρόνησή του στους κυβερνώντες. Δεν θυμάμαι ακριβώς τους αριθμούς, αλλά οι μεν μεγαλοοφειλέτες δεν έφταναν τα δάχτυλα των δυο χεριών, ενώ το ύψος της δανειοληψίας τους έφτανε συνολικά στο 90% του πορτοφολιού των τραπεζών.
Δηλαδή, για να καταλήξω, με τους πλειστηριασμούς θα γίνει απόπειρα είσπραξης του 10% του ανοίγματος ή αν κάνω λάθος, το πολύ το 20%. Και έτσι θα σωθεί η εθνική οικονομία. Κακόγουστη πλάκα.
Τώρα το γιατί επιμένουν οι ξένοι; Αλήθεια υπάρχει Έλληνας που δεν έχει συνειδητοποιήσει ότι έτσι θα περιέλθουν τα ακίνητα, όλα, στα χέρια των καρχαριών του διεθνούς καθεστώτος, κυριότερα μέλη του οποίο είναι λωποδύτες έλληνες (με μικρό ε) και μάλιστα με χρήματα που θα δανειστούν από Ελληνικές τράπεζες
Κατέδειξα νομίζω το «τις πταίει» και το ποιος πρέπει να πληρώσει. Εξάλλου το κράτος είναι το μόνο που μπορεί και πρέπει να «πληρώσει», αν και εφόσον οι κυβερνώντες διαβάσουν τον ποιητή Σόλωνα, ακολουθήσουν τις θεσμοθετήσεις του και δουν με αληθινή υπευθυνότητα την ευθύνη τους.
Χρεών αποκοπή είναι η μόνη λύση. Όχι γενική, γιατί θα την εκμεταλλευτούν και πάλι μόνον οι μεγαλοκαρχαρίες και θα προσφέρουν λιβάδια μιας πεντάρας για εξόφληση εκατομμυρίων, αν δεν είναι ήδη στο εξωτερικό με τα κλοπιμαία από την Ελληνική οικονομία και αγόρασαν ξανά οι ίδιοι την αξίας εκατομμυρίων βίλλα τους στη Μύκονο στο όνομα εξωχώριας εταιρείας τους, σε πλειστηριασμό βέβαια, με πλειστηρίασμα κλάσμα της αξίας της και εξόφληση ακόμη μικρότερου κλάσματος των όσων όφειλαν.
Η λύση πρέπει να είναι εξειδικευμένη και περιπτωσιολογική. Με έλεγχο του που πήγαν τα χρήματα του δανείου, αν οδηγήθηκαν σε επένδυση ή φαγώθηκαν, τις ειδικές ευθύνες του οφειλέτη, τη σωζόμενη περιουσία του και τις υποχρεώσεις του για διαβίωση κλπ.
Πιστέψτε, στην εποχή των ηλεκτρονικών υπολογιστών, όλα αυτά, για όλη την Ελλάδα, δεν είναι ούτε δουλειά μιας βδομάδας, αν υπάρχει επιθυμία ολοκλήρωσης του ελέγχου και ορθολογικής εφαρμογής του.
Υστερόγραφο συντάκτη. Βέβαια, για την ολοκλήρωση της ιστορικής θεώρησης του όλου θέματος, χαρακτηριστική περίπτωση «αποτελεσμάτων» αποτελούν οι περιπετειώδεις προσπάθειες των αδελφών Γράκχων (Τιβέριου και Γάιου) να επιβάλουν μεταξύ 134-119 π.χ. με τους νόμους (Lex Sempronia Ι, Lex Sempronia ΙΙ, Lex Frumentaria και Lex Judiciaria), στη Σύγκλητο των πατρικίων μια ευνοϊκή για τους φτωχούς αγροτική μεταρρύθμιση, πράγμα που και οι δυο το πλήρωσαν με τη ζωή τους.
