Του Δημήτρη Αντωνίου, Καθηγητή Αγγλικής
aglo.academia@gmail.com
Οι γιορτές γενικά, και ιδιαίτερα οι μεγάλες γιορτές, είναι ημέρες χαράς, διασκέδασης, συναντήσεις μεταξύ φίλων και μελών οικογενειών, μακριά από την καθημερινότητα, τη μιζέρια, καμιά φορά και τη δυστυχία.
Ωστόσο, υπάρχει και μία κατηγορία ανθρώπων που η κοινωνία τούς αποκαλεί μοναχικούς, οι οποίοι συνήθως είναι άνθρωποι χωρίς οικογένεια, χωρίς πολλούς ή και κανέναν φίλο ή σθενό συγγενή και κατά κανόνα ζουν μόνοι τους, άσχετα από την οικονομική τους ή κοινωνική τους τάξη στην οποία ανήκουν.
Γι’ αυτούς λοιπόν τους μοναχικούς ανθρώπους οι γιορτές δεν είναι και οι πλέον ευχάριστες ημέρες του χρόνου. Εάν τους καλέσει κάποιος φίλος ή συγγενής να περάσουν την ημέρα των Χριστουγέννων ή του Νέου Έτους ή μερικές ημέρες μαζί τους, συνήθως απορρίπτουν την πρόσκληση επικαλούμενοι διάφορες δικαιολογίες, απλά διότι αισθάνονται άβολα να βρίσκονται μεταξύ οικογενειών που τα μέλη συνδέονται μεταξύ τους είτε δια αίματος είτε δια αγχιστείας, είτε δια μακρόχρονης φιλίας και συνεργασίας.
Τα μοναχικά άτομα μπορεί να κατέληξαν να γίνουν μοναχικοί για πολλούς και διαφόρους λόγους. Μερικοί ενδεχομένως από επιλογή τους, αν και αυτή η περίπτωση δεν διαθέτει ισχυρούς ισχυρισμούς, το πλέον πιθανό είναι πως κατέληξαν μοναχοί από τύχη ή ατυχία ή και κακοτυχία.
Κάποτε, συζητώντας μ’ ένα φίλο μου εργένη τον παρότρυνα να παντρευτεί για να μην μείνει μόνος του όταν τα χρόνια θα είχαν περάσει, τα νιάτα του θα είχαν φύγει,ο πλούτος και η φήμη του θα τον είχαν εγκαταλείψει και πως εάν είχε οικογένεια θα είχε κάπου να ακουμπήσει. Και ιδού τι μου απήντησε ο φίλος μου, ο οποίος εκ των υστέρων φάνηκε να μην είχε και πολύ άδικο: «Εάν κάνεις φίλε μου μία επίσκεψη σε γηροκομεία, σε οίκους ευγηρίας, σε ψυχολογικές και άλλου είδους κλινικές, δεν θα βρεις μόνο εργένηδες ή εργένισσες που ποτέ δεν είχαν οικογένειες, αλλά και ανθρώπους οι οποίοι και παντρεμένοι ήταν και παιδιά απέκτησαν και περιουσίες τους άφησαν και όμως είναι μεταξύ αυτών που ποτέ δεν είχαν αποκτήσει δική τους οικογένεια».
Το πώς μπορεί κανείς να καταλήξει μοναχικός υπάρχουν χίλιοι δυο λόγοι. Βεβαίως η τύχη προφανώς παίζει καθοριστικό ρόλο. Το ότι κάποιος αποκτά οικογένεια δεν αποτελεί εγγύηση ή εχέγγυο πως δεν θα καταλήξει να είναι μόνος του. Βεβαίως το ορθόν και λογικόν και φυσιολογικόν είναι οι άνθρωποι να παντρεύονται και να αποκτούν οικογένειες, αν όμως φοβούνται να παντρευτούν, ας επιλέγουν τη συμβίωση που είναι και του συρμού, της μόδας, αλλά ας επιστρέψουμε στον τίτλο του κειμένου.
Κατ’ αρχήν, για να επικαλεστώ την πρόσφατη ρήση μιας καλής μου φίλης που είπε: «Η μοναξιά είναι προτιμότερη ή και πολύ προτιμότερη μιας κακής παρέας». Άλλωστε το λέει και το άσμα… Μοναξιά είσαι η πιο όμορφη παρέα…. Ένας άλλος φίλος μου δήλωσε «Οι μοναχικοί άνθρωποι μπορεί να περνούν μερικές μέρες το χρόνο άσχημα, όπως γιορτές κλπ. αλλά ζουν τον υπόλοιπο χρόνο εν ειρήνη και ηρεμία».
Υπάρχουν μερικές πρακτικές συμβουλές ως προς το πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν οι μέρες της μοναξιάς από τους μοναχικούς. Η ημέρα των Χρστουγέννων π.χ. ή του Νέου Έτους κλπ. είναι απλά μία άλλη ημέρα και αν κοιμόμασταν αυτή την ημέρα, ούτε καν θα ξέραμε την επόμενη πως ήταν μία μεγάλη γιορτή.
Δεν είναι το χειρότερο πράγμα στον κόσμο το να αισθάνεται κανείς μοναχικός. Χιλιάδες ή και δεκάδες χιλιάδες ή και εκατομμύρια συνανθρώπων ζουν στη φτώχια, τη δυστυχία, την απομόνωση, στη φυλακή, στο κρύο και πάσης άλλης φύσεως αντίξοες και απάνθρωπες συνθήκες. Αν ρίξουμε μία ματιά στα ελληνικά νησιά και δούμε τους μετανάστες, βλέπουμε τη δυστυχία ζωντανή.
Οι μοναχικοί μπορούν να εκλαμβάνουν τις ημέρες των εορτών σαν μέρες περισυλλογής, αυτοσυγκέντρωσης, διαλογισμού και να καταλήγουν στο συμπέρασμα: Δόξα τω Θεώ, υπάρχουν και χειρότερα κι ας είμαι ευγνώμων για ό,τι καλό ήρθε στη ζωή μου, που εκατομμύρια άλλοι συνάνθρωποί μου ποτέ δεν είχαν.
Οι αισιόδοξοι, είτε είναι μοναχικοί, είτε είναι φτωχοί, ζουν περισσότερο και καλύτερα. Περίτρανο παράδειγμα ο σοφός Φώτης, που πρόσφατα μας εγκατάλειψε, που ήταν δημοφιλής σε όλους μας και ποτέ δεν τον συγκινούσε το χρήμα αλλά έζησε μέχρι τα 87 του προφανώς, ή και ενδεχομένως ή και με βεβαιότητα, με την αγάπη που έδινε αλλά και που ελάμβανε από όλους μας.
