Του Νίκου Τσεκούρα, συν/χου δασκάλου
Ο Χαρίλαος Τρικούπης ήταν γιος του Σπυρίδωνα Τρικούπη και της Αικατερίνης, αδερφής του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου. Γεννήθηκε στο Ναύπλιο στις 11 Ιουλίου το έτος 1832 και ονομάστηκε Χαρίλαος, λόγω της άφιξης του Βασιλιά Όθωνα στην Ελλάδα, την ημέρα της γέννησής του και πέθανε το έτος 1896.
Αγωνίστηκε για την καθιέρωση της «αρχής της δεδηλωμένης» και καταπολέμησε την πολιτική φεουδαρχία. Με την άριστη διπλωματία του, πέτυχε να προκαλέσει την εμπιστοσύνη του μεγάλου ευρωπαϊκού κεφαλαίου και με τη δανειστική του πολιτική άρχισε την ανασυγκρότηση της χώρας μας.
Για τη ζωή του και την πολιτική του διηγούνται πολλά σχετικά ανέκδοτα:
Κάποτε που γινόταν συζήτηση στη Βουλή, στο νομοσχέδιο για τα καπνοκοπτήρια, αντέδρασε στην ομιλία του Τρικούπη ο βουλευτής Κωνσταντόπουλος της αντιπολίτευσης. Ιδού ο διάλογος, Τρικούπη – Κωνσταντόπουλου.
– «Αυτά που λες, του λέγει ο Τρικούπης «είναι άσχετα με το συζητούμενο νομοσχέδιο».
– «Δεν εννοείτε», το απαντά ο Κωνσταντόπουλος.
– «Θα θεωρούσα τον εαυτό μου δυστυχή, αν εννοούσα», του ξαναλέει ο Τρικούπης, εννοώντας πως ο αντίδικός του, έλεγε ασυναρτησίες.
Άλλη φορά, πάλι, ο Ευταξίας μιλούσε κατά της πολιτικής του Τρικούπη και παρέτεινε το λόγο του επαναλαμβάνοντας τα ίδια και τα ίδια. Ο Τρικούπης εκνευρίστηκε και μη έχοντας, όμως, τι άλλο να κάμει και κουρασμένος καθώς ήταν απ’ την ολοήμερη στο υπουργείο εργασίας του, έσκυψε το κεφάλι του μπροστά και αποκοιμήθηκε.
Ο Ευταξίας, όπως συνέβαινε στην παλιά Βουλή, που οι υπουργοί κάθονταν στην πρώτη σειρά των καθισμάτων, στεκόταν πίσω από τον Τρικούπη. Δεν κατάλαβε ότι αυτός είχε αποκοιμηθεί, αλλά νόμισε πως έσκυψε το κεφάλι του. Και καταχαρούμενος αναφώνησε θριαμβευτικά. – Ιδού, κύριοι, ότι και αυτός ο ένοχος πρωθυπουργός, την στιγμή αυτήν κλείνει την κεφαλήν του, από το βάρος των τύψεων του συνειδότος…».
Όλοι που ήταν γύρω από τον Τρικούπη ξεκαρδίστηκαν στα γέλια με το πάθημα το Ευταξία, πολύ δε περισσότερο ο ίδιος ο Τρικούπης, όταν ξύπνησε και έμαθε το συμβάν.
Σε τρεις μέρες, θα γινόταν στη Βουλή, συζήτηση για τον προϋπολογισμό. Απ’ την αντιπολίτευση θα μιλούσε ο Ευταξίας. Κάποιος πηγαίνει στον Τρικούπη και του λέει πως ο Ευταξίας είχε ετοιμαστεί να μιλήσει για εφτά ώρες. Χαμογελώντας, ο Τρικούπης, απαντά:
– «Πολύ φοβάμαι ότι και σήμερα πάλι, θα καταληφθώ από των τύψεων το συνειδότος».
Ένα βράδυ, στη Βουλή, ένας βουλευτής είχε χαρακτηρίσει τον υπουργό των οικονομικών, Σωτηρόπουλο ως «Πατριάρχην των οικονομολόγων».
– Το πιστεύω, αναφωνεί με τόνο ειλικρίνειας ο Τρικούπης που την ώρα εκείνη βρισκόταν στο βήμα. «Το πιστεύω… το πιστεύω…».
Ενθουσιάστηκε ο Σωτηρόπουλος και πέφτει στην παγίδα. Και με τη λεπτή φωνή του, απαντάει από την θέση του.
– «Ευχαριστώ πολύ!»
Αυτό ήθελε ν’ ακούσει ο Τρικούπης. Και χαμογελώντας επαναλαμβάνει.
«Το πιστεύω!, ο βουλευτής Σωτηρόπουλος έχει τόσον απηρχαιωμένες ιδέες περί οικονομικής επιστήμης, ώστε, δικαίως, δύναται να ονομασθεί «Πατριάρχης» των οικονομολόγων».
Άλλοτε πάλιν, ο Δεληγιάννης ζήτησε αναβολή της συζήτησης, γιατί η ώρα είχε περάσει και αυτός σκόπευε να μιλήσει 3-4 ώρες. Κι ο Τρικούπης του απαντάει χαμογελώντας: «Δεινόν μεν το ατύχημα, αλλά θα το υποστώμεν απόψε».
Σ’ όλη την πολιτική του σταδιοδρομία, συναντούσε λυσσώδεις αντιδράσεις και από τον λαοπλάνο πολιτικό του αντίπαλο, τον Δεληγιάννη και από το παλάτι.
Ό,τι δημιουργούσε αυτός, το γκρέμιζαν οι άλλοι, που τον διαδέχονταν στην εξουσία.
Λυπημένος κάποτε, έλεγε στον διευθυντή της εφημερίδας «Άστυ».
«Υπό τους όρους αυτούς το πολιτεύεσθαι δεν καταντά άραγε ματαιοπονία; Τις έχει όρεξιν να αρχίσει το αυτό παιγνίδιον και δια τετάρτην φοράν. Και ύστερα από μικρή διακοπή πρόσθεσε. – «Έχομεν πάντα λόγους να είμεθα απογοητευμένοι και εγώ και οι μετ’ εμού συνεργαζόμενοι. Εν τούτοις, είμεθα ηναγκασμένοι, ούτως ή άλλως, να εξακολουθήσωμεν την πολιτικήν ημών αγαθά. Οι όποιοι εισελθόντες εις ένα χώρον είναι υποχρεωμένοι να χορεύουσιν μέχρι τέλους».
Ο συνομιλητής του τον διέκοψε και του είπε, πως η ιστορία θα δικαιώσει τους αγώνες του, έστω και αν οι σύγχρονοί του τους παραγνώριζαν. Και ο Τρικούπης χαμογελώντας τους απάντησε: «Οι ιστοριογράφοι λοιπόν τρισχιλιοστούν έτους μετά Χριστού, θα είναι αναγκασμένοι εντός είκοσι γραμμών να περιλάβωσι όλα τα γεγονότα της Βασιλείας του Όθωνος και του Γεωργίου. Είναι όμως αμφίβολον εάν θα μνημονεύσωσι και τα ονόματα των υπουργών, όσοι εκυβέρνησαν την Ελλάδα τη τελευταίαν εξηκονταετίαν». Και γέλασαν και οι δυο γέλωντα ηχηρόν.
Κλείνοντας, εύχομαι και προσεύχομαι και οι σημερινοί μας πολιτικοί, να έχουν το ίδιο ήθος, την ευσυνειδησία, τη συνέπεια και την εργατικότητα, ανάλογη με εκείνη τη μεγάλου πολιτικού Χ. Τρικούπη, καθώς και το μεταγενέστερου επίσης μεγάλου πολιτικού Ελευθερίου Βενιζέλου και να μην βάζουν το ατομικό τους συμφέρον, πάνω από το γενικό και το γενικό και τον εαυτούλη τους, πάνω από την πατρίδα και τον πονεμένο λαό της.
