Του Ευθύμιου Ζιγγιρίδη
BEng MSc AMIEE MILT
Τα οφέλη της παγκοσμιοποίησης συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό στη δημιουργία μεγάλου πλούτου παγκοσμίως τον τελευταίο μισό αιώνα. Το παγκόσμιο ΑΕΠ αυξήθηκε και το εμπόριο σε σχέση με το ΑΕΠ εκτινάχθηκε στα ύψη. Σε παγκόσμιο επίπεδο ο αριθμός των ανθρώπων που ανήκουν οικονομικά στη μεσαία τάξη αυξήθηκε, απόρροια όμως της οικονομικής «άνθησης» των αναδυόμενων οικονομιών, που ευνόησε την ανάδειξη μιας ευρείας μεσαίας τάξης σε πολλές από αυτές τις χώρες. Στις δυτικές βιομηχανικές χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Ευρώπη παρατηρείται αντίθετη τάση, δηλαδή η μεσαία τάξη συρρικνώθηκε από 60% σε 50% στις ΗΠΑ και μειώθηκε περίπου 6 με 8 % στην Ευρώπη. Βέβαια να σημειωθεί ότι οι ανισότητες διευρύνθηκαν και το πλουσιότερο 10 % του πληθυσμού κατέχει το 85 % του πλούτου.
Σύμφωνα με έρευνα της Allianz η κρίση των τελευταίων ετών έχει αφήσει ορατά τα σημάδια της στην χώρα μας αφού ενώ πριν την κρίση ο μισός ελληνικός πληθυσμός ανήκε στη μεσαία τάξη σήμερα το ποσοστό αυτό μειώθηκε κατά 25%. Άλλη έρευνα από την EBRDσημείωνε ότι η κρίση σε άλλες δυτικές χώρες επηρέασε αρνητικά το 30% τον νοικοκυριών στην Ελλάδα η κρίση επηρέασε το 90% των νοικοκυριών.
Η συνολική περιουσία των Ελλήνων υποχώρησε κατά 587 δις ευρώ κατά τη διάρκεια της κρίσης σύμφωνα με τη Credit Suisse Βank. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα η περιουσία του Ελληνα μειώθηκε από 165.000 το 2007 σε 97.000 το 2016 δηλ μείωση περίπου 40%
Επιπλέον η έρευνα δείχνει ότι η σημερινή αξία των περιουσιακών στοιχείων της μεσαίας τάξης στην Ελλάδα αγγίζει τα 678 δισ. δολάρια από σχεδόν 1,2 τρισεκατομμύρια που άγγιζε στην κορυφή του 2007, ήτοι μία μείωση που ξεπερνά το 43%.
Από το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης, η μεσαία τάξη στην Ελλάδα έχει δεχθεί τρομακτικό πλήγμα αφού μέσα σε οκτώ χρόνια, από το 2008 έως σήμερα, πάνω από 1,2 εκατομμύρια Ελληνες υποβαθμίστηκαν σε χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα, βλέποντας την αξία των περιουσιακών τους στοιχείων να μειώνεται κατά 488 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η κατάρρευση της αξίας των ακινήτων, η βουτιά του χρηματιστηρίου και της κεφαλαιοποίησης των μετοχών αλλά και το σημαντικό έδαφος που έδαφος που έχασε το ευρώ, είναι η βασικοί «υπεύθυνοι» για τον αφανισμό του πλούτου του Ελληνα της μεσαίας τάξης.
Η μεσαία τάξη αριθμούσε το 2008 τα 5,8 εκατομμύρια πολίτες και σήμερα έχουν «εξαφανιστεί» 1,2 εκατ. από αυτούς αφού ο αριθμός του αγγίζει τα 4,6 εκατομμύρια. Το 2000, την μεταβατική χρονιά ένταξης της Ελλάδας στο ευρώ, την μεσαία τάξη διαμόρφωναν 4,7 εκατομμύρια Ελληνες.
Αυτά τα στοιχεία επιβεβαιώνονται και από την έρευνα της marc για λογαριασμό του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων (ΙΜΕ) της ΓΣΕΒΕΕ. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 75,3% των νοικοκυριών παρουσίασε μείωση των εισοδημάτων του το 2016 σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, με σαφέστατη την τάση της ανισότητας υπέρ των ανώτερων εισοδηματικών κατηγοριών.
Περισσότερες από μία στις τρεις οικογένειες (37%) δηλώνουν ότι διαβιώνουν με ετήσιο οικογενειακό εισόδημα που βρίσκεται στην κατώτερη κλίμακα μέχρι 10.000 ευρώ. Μάλιστα αυτό το ποσοστό είναι οριακά αυξημένο σε σχέση με το 36,3% του 2015.
Η εξαφάνιση της μεσαίας τάξης προκύπτει και από τα ακόλουθα στοιχεία: Το 35,6% δηλώνει πως το ετήσιο εισόδημά του το 2016 ήταν από 10.001 έως 18.000 ευρώ, ενώ το 2015 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν υψηλότερο (36,1%). Μόλις το 12,8% απάντησε πως οι ετήσιες απολαβές του ήταν ανάμεσα στην κλίμακα των 18.001 και 25.000 ευρώ, το 5,4% είχε εισόδημα μεταξύ των 25.001 και 30.000 ευρώ, το 2,3% από 30.001 έως 40.000 ευρώ και το 1,3% άνω των 40.000 ευρώ.
Ειδικά τα τελευταία 3 χρόνια η αφαίρεση μεγάλου πλέον μέρους του εισοδήματος της μεσαίας τάξης και η μεταφορά του στο κράτος, το οποίο υπό αυτή την έννοια, καθίσταται «συνδιαχειριστής» των οικογενειακών προϋπολογισμών των αυτοαπασχολουμένων στον ιδιωτικό τομέα, μειώνει την δυνατότητα και τις ευκαιρίες κατανάλωσης χτίζοντας πιο γερά θεμέλια στο οικοδόμημα της λιτότητας.
Είτε οι αυξήσεις στους φόρους, είτε οι αυξήσεις στις ασφαλιστικές εισφορές περιορίζουν την καταναλωτική διάθεση και ικανότητα του επιχειρηματία ή του μισθωτού, γεγονός που θα έχει αρνητικές επιπτώσεις και πολλαπλασιαστικές, προς τα κάτω, επιδράσεις στο λιανικό εμπόριο.
Η μείωση της καταναλωτικής δαπάνης θα επιφέρει πλήγμα στην βάση της οικονομίας, καταγράφοντας περιορισμό στα έσοδα από τον ΦΠΑ (και τους λοιπούς έμμεσους φόρους), αλλά και στα έσοδα από την άμεση φορολογία, αφού θα συρρικνωθούν τα φορολογητέα κέρδη των επιχειρήσεων, λόγω της πτώσης του κύκλου εργασιών.
Επιπλέον, υπάρχει και η άλλη, ακόμη πιο αρνητική διάσταση του θέματος, όπου μεγάλος αριθμός αυτοαπασχολουμένων θα υποχρεωθεί σε διακοπή εργασιών και αναζήτηση ενός άλλου τρόπου δημιουργίας κάποιου εισοδήματος επιβίωσης, γεγονός που θα διευρύνει το φάσμα της «μαύρης» οικονομίας.
Η πραγματικότητα στην χώρα μας είναι ότι η μεσαία τάξη βάλλεται συνέχεια και συρρικνώνεται διαρκώς. Είναι απαραίτητο και αναγκαίο να κατανοήσουν οι κυβερνώντες ότι αποδυνάμωσή της, εξυπηρετεί μόνο εκείνους, που τούς συμφέρει μια οριστική επιστροφή στο «ολιγαρκές» και «βολικό» μεσαιωνικό καθεστώς. Εξυπηρετεί εκείνους που ρήμαξαν όλους τους πόρους της χώρας, εκείνους που έβγαλαν τα χρήματα τους έξω και συνεχίζουν να το κάνουν με διάφορους τρόπους. Αυτοί οι «ευυπόληπτοι» Ελληνες πολίτες θα έρθουν μία μέρα να αγοράσουν οτιδήποτε εξυπηρετεί τις προσωπικές και επαγγελματικές ορέξεις τους σε κόστη υποτιμημένα, αφού πρώτα φρόντισαν να εξαφανιστούν οι πραγματικές αξίες επιχειρήσεων, παγίων, οικοδομών κτλ.
Η κυβέρνηση ας αναθεωρήσει λοιπόν τις καταστροφικές πολιτικές της και ας φροντίσει να διατηρήσει αυτό που κάποιοι αποκαλούν ως «σπουδαιότερη επανάσταση της κοινωνικής και οικονομικής ιστορίας», τη ΜΕΣΑΙΑ ΤΑΞΗ.
