Του Δημήτρη Τσιλιβίδη
Οι πρόσφατες δηλώσεις υπουργών οικονομικών, οι σχετικές με την αφαίμαξη της μεσαίας τάξης, οδηγούν στη διασάλευση της κοινωνικής συνοχής και ειρήνης.
Η μεσαία τάξη είναι η πολυπληθέστερη και ισχυρότερη από τις άλλες δύο, πλούσιοι-φτωχοί, ή τουλάχιστον είναι ισχυρότερη της μιας από τις δύο, γιατί προστιθέμενη στην ασθενέστερη των φτωχών, συντελεί στην ισορροπία και εμποδίζει τις αντίθετες ακρότητες (Αριστοτέλης Πολιτικά 1296, β, 38 ε.φ).
Οι νοικοκυραίοι που έχουν μέση οικονομική κατάσταση βρίσκονται ανάμεσα στους υπερβολικά πλούσιους και υπερβολικά φτωχούς, συγκροτώντας έτσι την ισχυρότερη και πολυπληθέστερη μεσαία τάξη, εμποδίζουν την άκρατη Ολιγαρχία και την άκρατη Δημοκρατία. Αν η μεσαία τάξη συμβαίνει να μην είναι πολυάριθμη και ισχυρή για να εξασφαλίσει σταθερή διακυβέρνηση, τότε συμμαχεί με την τάξη των φτωχών, συντελώντας έτσι στην εξασφάλιση της κοινωνικής ισορροπίας και την αποτροπή της επικράτησης της μιας από τις δύο ακρότητες. Όπου επικρατεί η μεσαία τάξη οι ταξικοί ανταγωνισμοί αμβλύνονται και οι επαναστάσεις αποτρέπονται. Σε χώρες χρεοκοπημένες η πτώχευση με την επακολουθούσα ύφεση εξουθενώνει τη Μεσαία Τάξη, με αποτέλεσμα την κατάπτωση της έννομης δημοκρατικής τάξης, την αναρχία, οχλοκρατία, λεηλασίες. Η παρακμή της Μεσαίας Τάξης αποσταθεροποιεί τη φιλελεύθερη Δημοκρατία, της οποίας είναι βασικό στήριγμα.
Ο σημερινός τεχνολογικός κόσμος μεγεθύνει σημαντικά τις ανισότητες. Η παγκοσμιοποίηση χτυπάει πρώτα τη Μεσαία Τάξη την παραδοσιακή δεξαμενή δύναμης κάθε φιλελεύθερου πολιτεύματος. Η εικόνα της όλης Ελλάδας συγκροτείται από ανθρώπους της Μεσαίας Τάξης, εγγράμματοι, παραγωγικοί, έντιμοι, ανεξάρτητοι, υπερήφανοι. Αυτοί κρατάνε τη χώρα ακόμα στις πλάτες τους και αυτοί απειλούνται με αφανισμό, όχι μόνο διότι, υπονομεύονται οι υλικοί όροι της αυτόνομης ύπαρξής τους, αλλά κυρίως γιατί απειλείται η πολιτική τους ελευθερία, η πνευματική και ψυχική τους αυτονομία, η αυτόφωτη ταυτότητα.
Απόλαυσαν όλα τα αγαθά της μεταπολεμικής ευημερίας και της ειρήνης, θα μπορούσαν ωστόσο, να αντέξουν την απομείωσή τους, τη λιτότητα ακόμη και τη φτώχεια, δεν μπορούν, όμως, να υπομείνουν την ανελευθερία, την αναξιοπρέπεια, την ταπείνωση, την κοροϊδία, την αδικία. Το λένε με κάθε τρόπο, ήρεμα, σταθερά, οργισμένα, πνευματικά και ψυχικά, οι Έλληνες αυτοί της Μεσαίας Τάξης, που βρίσκονται πολύ πιο μπροστά από τους παρόντες ηγέτες.
Η αποδόμηση της Μεσαίας Τάξης, αστικής και αγροτικής συντελείται με γοργούς ρυθμούς και προστίθεται στη διευρυμένη, ήδη από παλιά, κλασσική εργατική τάξη «Ο νομοθέτης πρέπει να προσλαμβάνει στο πολίτευμα τη Μεσαία Τάξη. Αν καθιερώνει νόμους δημοκρατικούς πρέπει αυτοί να είναι συμβατοί με τη Μεσαία Τάξη» γράφει ο Αριστοτέλης (Πολιτικά 1296, β, 35-37).
