ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ

Μία βόμβα στην Πορταριά

μία-βόμβα-στην-πορταριά-262571

Του Φάρις Νεζάντ*

H τεράστια έκρηξη στην Πορταριά ήταν μια βόμβα της οθωμανικής περιόδου, ξεχασμένη από τις τουρκικές κατοχικές δυνάμεις.

Είναι εύκολο και γρήγορο να κατηγορήσουμε τον ιδιοκτήτη της ταβέρνας που τοποθέτησε μια παράνομη και μη καταγεγραμμένη δεξαμενή αερίου, όμως, με μια βαθύτερη ματιά, το φταίξιμο είναι στην πραγματικότητα των Τούρκων.

Αυτές οι ωρολογιακές βόμβες είναι τοποθετημένες από τους Τούρκους στην καρδιά της ελληνικής κοινωνίας και συνεχίζουν να μας απειλούν, ακόμα και διακόσια χρόνια αφότου οι Οθωμανικές δυνάμεις εκδιώχθηκαν από την Ελλάδα.

Αυτή τη φορά, στην Πορταριά, η βόμβα είχε τη μορφή μίας δεξαμενής αερίου, αλλά έτσι κι αλλιώς οι βόμβες αυτές εμφανίζονται ποικιλοτρόπως. Φωλιάζουν στις ρωγμές της δυσπιστίας των Ελλήνων πολιτών απέναντι στους κανονισμούς και τους νόμους που επιβάλουν οι κυβερνώντες τους, μία δυσπιστία φυτεμένη στην ελληνική κοινωνία από τους Τούρκους κατακτητές, πολλά χρόνια πριν. Εκείνη την εποχή, ο υπόδουλος Έλληνας μάθαινε πως όλοι οι κανονισμοί και οι νόμοι, με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο, είχαν ένα φανερό ή κρυφό όφελος για τον αφέντη. Έτσι, έκαναν ό,τι μπορούσαν για να μην υπακούσουν σε κανένα νόμο, ή να τους παρακάμπτουν με κάθε τρόπο. Δυστυχώς, ακόμα και σήμερα, ο μέσος Έλληνας βλέπει τον νόμο ως μία προσπάθεια από τις αρχές να πάρουν κάτι από αυτόν για να ενισχύσουν το δικό τους πλούτο και δύναμη χωρίς να του παρέχουν κανένα αντάλλαγμα.

Σίγουρα όλοι, σε κάποια φάση της ζωής μας, ταυτιζόμαστε με τον ιδιοκτήτη της ταβέρνας, αυτές οι σημειώσεις όμως, σε καμία περίπτωση δεν σκοπεύουν να δικαιολογήσουν όσους δε σέβονται τον νόμο. Το θέμα είναι όμως πως το σύγχρονο πολιτικό μας σύστημα και οι πολιτικοί έχουν συνεχίσει να συμπεριφέρονται όπως οι κατακτητές μας στο παρελθόν, φτιάχνοντας νόμους, εξαιρέσεις και παραθυράκια, αγνοώντας απόλυτα το καλό της κοινωνίας και την επιβίωσή της. Με αυτόν τον τρόπο, έχουν δημιουργήσει μια κοινωνία, που αν οι αρχές έβαζαν μια προειδοποιητική πινακίδα σε μια διάβαση πεζών όπου υπάρχει μια μεγάλη τρύπα, η πινακίδα στην πραγματικότητα θα προσέλκυε περισσότερους πεζούς, να την περιτριγυρίζουν και να ψάχνουν τι μπορεί να χάνουν από αυτή την προειδοποίηση των αρχών.

Τί κράτησε ζωντανή αυτή τη δυσπιστία απέναντι στις αρχές για δύο αιώνες; Λοιπόν, μπορείς και μόνος σου να εξετάσεις και να αναλύσεις τους νόμους μας και τις πολιτικές, αρχίζοντας με την ερώτηση πόσο καιρό θα έπαιρνε και πόσο θα κόστιζε στον ιδιοκτήτη της ταβέρνας στην Πορταριά να εκδώσει μία κανονική άδεια για δεξαμενή αερίου. Μία δεξαμενή την οποία αναγκάστηκε εξαρχής να εγκαταστήσει αυθαίρετα, εξαιτίας των κακών, ασαφών,προχειρογραμμένων κανονισμών και υπερβολικής φορολογίας. Υπάρχει μήπως κάποιο τμήμα στην πολεοδομία που χειρίζεται τις ευαίσθητες, επείγουσες και δυνητικά επικίνδυνες υποθέσεις; Ή αφήνονται τα πράγματα στην τύχη τους, αρκεί να μπορούν να στέλνουν το πρόστιμο της μη συμμόρφωσης, πράγμα το οποίο καθιστά τις αρχές πιο πλούσιες, αλλά θέτει σε κίνδυνο την ευημερία του συνόλου; Θα υπάρχουν περισσότεροι εργαζόμενοι στην πολεοδομία αύριο-μεθαύριο για να ασχολούνται με αυτές τις υποθέσεις, ή απλά θα αυξηθούν τα πρόστιμα και θα ισχύσουν περισσότεροι κανονισμοί; Νομίζω πως όλοι γνωρίζουμε την απάντηση.

Είναι δίκαιο να ισχυριστούμε πως, αν το κράτος και το σύστημα ήταν με το μέρος μας, θα θεωρούσε πως σε καιρούς οικονομικής κρίσης οι κοινότητες χρειάζονται περισσότερη αστυνόμευση και θα ενίσχυε τα αστυνομικά τμήματα της Αργαλαστής και της Τσαγκαράδας, αντί να τα κλείνει τελείως και να αυξάνει το προσωπικό της ΕΡΤ;

Μας έχουν δώσει οι πολιτικοί ηγέτες των τελευταίων δεκαετιών, από τους στρατιωτικούς δικτάτορες μέχρι τη Δεξιά και μέχρι την Αριστερά, ένα λόγο να εμπιστευόμαστε την κρίση τους; Υπάρχουν παραδείγματα κατά τα οποία αυτοί να έχουν βάλει την ασφάλεια και την ευημερία του κράτους πάνω από την αφοσίωση στις δικές τους θέσεις, στα κόμματά τους και κάποιες φορές (όταν τους εξυπηρετεί) στην προσωπική τους ιδεολογία;

Οι κοινωνικοί μας επιστήμονες, όπως οι κοινωνιολόγοι, οι εγκληματολόγοι, οι ψυχολόγοι, οι πολιτικοί επιστήμονες και άλλοι, επεξεργάζονται και εξετάζουν τους νέους νόμους και κανονισμούς και τον αντίκτυπο στους πολίτες, ή μήπως είναι βολεμένοι στα κρατικά πανεπιστήμια, από πολιτικό χέρι, να περιμένουν ανυπόμονα τη σύνταξή τους;

Πώς ένας πολίτης μπορεί να σεβαστεί και να υπακούσει στους νόμους ενός συστήματος που αδικαιολόγητα αυξάνει τους φόρους του πετρελαίου θέρμανσης, συμβάλλοντας έμμεσα στην καταστροφή των δασών της χώρας με τη νόμιμη και την παράνομη υλοτομία, αλλά την ίδια στιγμή, οι δασικές υπηρεσίες του αντιτάσσονται στην ανάπτυξη ενός εγκαταλελειμμένου από εβδομήντα χρόνια αεροδρομίου, με αιτιολόγηση την προστασία των δασών; Ως πολίτης, πως περιμένουν από εμένα να τους σεβαστώ και να ακολουθήσω την ιδεολογία και τους κανονισμούς τους;

Ποιός τρελός νους βάζει τόσο υψηλό φόρο στα καύσιμα που χρησιμοποιούνται στις δημόσιες μεταφορές και στη μεταφορά προϊόντων, σπρώχνοντας έτσι τους πολίτες να πηγαίνουν στη Βουλγαρία και να ξοδεύουν τα χρήματα της σκληρής εργασίας τους για να μετατρέψουν τα αυτοκίνητά τους σε αεριοκίνητα; Με ποιο τρόπο βοηθάει αυτό την εγχώρια παραγωγή και ανάπτυξη;

Πώς μία υπηρεσία μπορεί να μου ζητάει να καταναλώνω λιγότερο νερό στο όνομα της προστασίας του περιβάλλοντος, όταν ολόκληρο το δίκτυο ύδρευσης έχει τεράστιες απώλειες, που κανείς δεν νοιάζεται να επιδιορθώσει, κι όταν η ίδια η υπηρεσία είναι οικονομικά και ηθικά φαλιρισμένη;

Πόσοι ακριβώς νόμοι και κανονισμοί υπάρχουν σήμερα, που κρύβονται κάτω από δικαιολογίες για το περιβάλλον, την ασφάλεια, την αρχαιολογία, τις πολεοδομικές διατάξεις και άλλα, με μοναδικό προφανή στόχο να επιβάλουν έναν νέο φόρο, δίνοντας εξουσία στην ίδια την αρχή, χωρίς καμιά απολύτως ανταποδοτικότητα;

Οι νόμοι πρέπει πάντα να τηρούνται, όμως η εξουσία έχει γίνει αντικείμενο κατάχρησης στο παρελθόν και συνεχίζει να γίνεται και σήμερα, σε τέτοιο βαθμό που κάθε πολίτης είναι δικαιολογημένος όταν αμφισβητεί οποιονδήποτε νέο κανονισμό τίθεται σε ισχύ. Αυτό οδηγεί σε μεγαλύτερη δυσπιστία, αμφισβήτηση και περισσότερες ωρολογιακές βόμβες, σε μία κοινωνία που καταρρέει γρήγορα.

*Ο Φάρις Νεζάντ είναι κοινωνιολόγος, πολιτικός επιστήμονας και συγγραφέας της βραβευμένης σύγχρονης νουβέλας που διαδραματίζεται στο Πήλιο, «Η Κατάρα των Αρχαίων».

[email protected]

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου