Της Νατάσας Λαμπρινάκου, Κλασική Φιλόλογου
Και αφού περνάει σιγά σιγά το καλοκαίρι (όσο και αν θέλουμε να αρνούμαστε το λυπηρό αυτό γεγονός, αν κι εγώ προσωπικά χαίρομαι γιατί θέλω λίγο να δροσίσει) «ΤΑ ΚΕΦΑΛΙΑ ΜΕΣΑ», που λέμε. Με το που μπαίνει ο Σεπτέμβρης συμβαίνει κάτι μαγικό: όλοι αρχίζουμε και σκεφτόμαστε αυτά που μας περιμένουν τον ερχόμενο χειμώνα! Και ποια είναι αυτά; Δουλειά, υποχρεώσεις, λογαριασμοί, θέρμανση, σχολεία, μαθήματα, παιδιά (ακόμη κι εγώ που δεν έχω σκέφτομαι τους μαθητές μου) και πολλά άλλα!!!
Έτσι, μπαίνουμε λίγο πολύ στο κλίμα της εποχής και παύουμε να ατενίζουμε το ηλιοβασίλεμα από παραλίες, μπαλκόνια, θερινά σινεμά ή απ’ όπου βολεύεται ο καθένας τελοσπάντων. Όχι, δεν με έπιασε η ρομαντική μου διάθεση, αλλά θέλω να αποχαιρετήσω ανάλαφρα το καλοκαίρι που φεύγει. Και αυτό όχι επειδή ήταν υπέροχο, αλλά επειδή ήταν καλό και αν μη τι άλλο πρέπει να δείχνουμε ευγνωμοσύνη για ό,τι καλό μας συμβαίνει. Σε κάτι τέτοιες μεταβατικές περιόδους είναι ωφέλιμο να φιλοσοφείς. Έτσι, σκέφτομαι ότι καμιά φορά δεν χρειάζεται κάτι να είναι τέλειο για να σε γεμίσει. Αρκεί να σε ικανοποιεί. Αλλά πώς το καταλαβαίνουμε αυτό, ότι δηλαδή κάτι ήταν ικανοποιητικό για μας; Μα πώς αλλιώς! Ατενίζοντας το παρελθόν, συγκρίνοντας καταστάσεις και περιστάσεις και εκτιμώντας αυτό που μας συμβαίνει, διότι όπως έλεγαν και οι αρχαίοι ημών «το μη χείρον, βέλτιστον».
Υπάρχει βέβαια και ο αντίλογος που υποστηρίζει ότι μία τέτοια σκέψη είναι μίζερη, καθότι δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε με τα λίγα, αλλά να ζητάμε συνεχώς περισσότερα. Εγώ πάλι θεωρώ μίζερη ακριβώς αυτή την νοοτροπία, η οποία στηρίζεται κατεξοχήν στην πλεονεξία, γνώρισμα που διέπει όλους τους νεόπλουτους Νεοέλληνες. Είναι ευτυχία να ζήσεις και να αδράξεις τις ημέρες που περνούν, όπως μας διδάσκει το λατινικό – γνωστό τοις πάσι πλέον – «carpediem»του Οράτιου. Ευτυχία, επίσης, είναι να διατηρείς ένα «μέτρον άριστον» στις ηδονές και απολαύσεις, όπως συνιστά ο Αριστοτέλης, καθώς μόνο έτσι εξασφαλίζεις μια εκλογικευμένη κρίση, ώστε να αποτιμάς σωστά τις καταστάσεις. Αλλά πιο μεγάλη ευτυχία και ψυχική ευημερία παρέχει η ικανότητα να διακρίνεις τα διδάγματα που έχει να σου δώσει η κάθε εμπειρία, αφού «ουδέν κακόν αμιγές καλού».
Όπως θα έχετε ήδη διαπιστώσει, οι αρχαίοι Έλληνες, όταν παρήγαν φιλοσοφία, δεν επαναπαύονταν σε εκτενή κείμενα με αναλύσεις επί αναλύσεων σχετικά με διάφορα θέματα, αλλά τα συνόψιζαν σε πρακτικές φράσεις που λειτουργούσαν και σαν «οδηγός ζωής» θα λέγαμε. Τέτοιες φράσεις – γνωμικά ήταν και οι περιβόητοι δελφικοί χρησμοί, οι οποίοι ήταν επιγεγραμμένοι και σε στήλες στο ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς. Φιλοσοφούσαν παντού και πάντα! Αλλά όχι τόσο θεωρητικά, όσο κυρίως έμπρακτα. Μήπως, λοιπόν, η λύση είναι η φιλοσοφία; Μήπως είναι η οδός για την ευδαιμονία; Και αναρωτιέμαι, τελικά, μήπως θα έπρεπε να ακολουθήσουμε τη συμβουλή που δίνει ο Πλάτων στην Πολιτεία και να δώσουμε τα ηνία της διακυβέρνησης σε φιλοσόφους – βασιλείς; Άλλωστε, είδαμε που μας οδήγησαν και οι οικονομολόγοι, οι οποίοι αποδείχτηκαν βασιλικότεροι του βασιλέως! Εγώ πάντως αυτά σκέφτομαι εδώ στην είσοδο στο Βολονάκι, που μόλις άνοιξε, στα ανανεωμένα φροντιστήρια Παιδεία – Ιωνία!
ΚΑΛΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ!
