Του Δημήτρη Χρυσόπουλου,
Φιλόλογου
Με αφορμή τις πρόσφατες εξαγγελίες της κυβέρνησης για την αλλαγή του τοπίου στο εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας, γεγονός που σε κάθε περίπτωση προκαλεί επιπλέον άγχος σε μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς, σήμερα, μέσα από την -πάντα- φιλόξενη στήλη του ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΥ, θα αναφερθούμε σε ορισμένα πράγματα που πρέπει να αλλάξουν ώστε η σύγχρονη εκπαίδευση να δικαιολογεί τον τίτλο της όχι μόνο στα λόγια, αλλά και στα έργα.
Προσαρμογή στη σημερινή εποχή
Αποτελεί κοινό τόπο η άποψη ότι το εκπαιδευτικό σύστημα είναι απαραίτητο να προσαρμοστεί στη σημερινή εποχή. Οι μαθητές πρέπει να προετοιμάζονται για τον κόσμο, για ένα διεθνή ανταγωνισμό και όχι μόνο για το στενό ελληνικό χώρο. Τα βασικά στοιχεία που πρέπει να αποκομίζει ο μαθητής μέσα από το σχολείο είναι η ικανότητα για κριτική σκέψη, η συγκέντρωση πληροφοριών από πολλαπλές πηγές, η αξιολόγηση των πηγών, η σύνθεση. Σε κάθε περίπτωση η μάθηση πρέπει να εστιάζει στον τρόπο μάθησης για ένα κόσμο που συνέχεια αλλάζει και όχι σε αποστήθιση πληροφοριών.
Το εκπαιδευτικό σύστημα απαιτείται να έχει στο επίκεντρο τον μαθητή, το αντίθετο από αυτό που κάνει σήμερα το Ελληνικό Σχολείο. Στο σημείο αυτό σκόπιμο κρίνεται να αναφερθεί ότι εξίσου σημαντικός είναι και ο ρόλος του καθηγητή στην τάξη που πρέπει να αποτελεί πηγή έμπνευσης, να διευκολύνει τη διαδικασία μάθησης. Ο καθηγητής πρέπει να έχει τη δυνατότητα να αποδώσει ό,τι καλύτερο μπορεί, καλλιεργώντας τις συνθήκες για ένα περιβάλλον δημιουργικό, ελεύθερο, εκκολαπτήριο νέων ιδεών και νέων προσεγγίσεων. Το σημερινό σχολείο μπορεί και είναι αναγκαίο να βάλει τέτοιους στόχους.
Αμεση ανάγκη για νέα βιβλία
Στην όλη προσπάθεια για αναδιάρθρωση της Παιδείας βασική προϋπόθεση αποτελεί η συγγραφή νέων εκπαιδευτικών βιβλίων, σύμφωνα με τα νέα Παιδαγωγικά Πρότυπα, ώστε να καταφέρουν να «αγγίξουν» πραγματικά τους μαθητές και φυσικά να προσφέρουν ό,τι πληροφορία χρειάζονται ώστε το διάβασμα να γίνει μια ευχάριστη καθημερινή συνήθεια, και όχι μια αναγκαία «αγγαρεία».
Θα ήταν παράλειψη, κάπου εδώ, να μην τονίσουμε όμως, ότι πριν προχωρήσει μία τέτοια διαδικασία πρώτα – πρώτα το κράτος οφείλει να προβεί σε σωστή αξιολόγηση των τωρινών βιβλίων προκειμένου να εντοπιστεί τα υλικό εκείνο που μπορεί να αξιοποιηθεί ως έχει και στη συνέχεια να προχωρήσει η συγγραφή νέου εκπαιδευτικού υλικού. Μία συγγραφή η οποία πρέπει, ομολογουμένως, να γίνει από εν ενεργεία εκπαιδευτικούς και όχι από τους εκάστοτε τεχνοκράτες που ορίζει η κυβέρνηση. Ο εκπαιδευτικός που ζει κάθε μέρα το ελληνικό σχολείο, γνωρίζει που πραγματικά «χωλαίνουν» τα βιβλία ώστε να δώσει σοβαρές και υπεύθυνες λύσεις μέσω της συγγραφής καινούργιων εγχειριδίων.
Ελλειψη ελεύθερου χρόνου
Οι σημερινοί μαθητές έχουν χάσει τη διάθεσή τους για μάθηση και βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που μόνο άγχος, κούραση και αδιαφορία τους προκαλεί. Αν προστεθούν οι εξωσχολικές δραστηριότητες, καταλήγουμε στον ανύπαρκτο ελεύθερο χρόνο τους. Θα μπορούσε να εξοικονομηθεί χρόνος κατά τη διάρκεια του σχολικού προγράμματος, αν η πολιτεία ενίσχυε το πρόγραμμα και το περιεχόμενο της διδασκαλίας ξένων γλωσσών και ηλεκτρονικών υπολογιστών πιστοποιώντας τη γνώση τους με τίτλο επάρκειας.
Το ζήτημα του άγχους
Τα τελευταία χρόνια, όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς ανατρέχοντας και στο αρχείο του ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΥ, ένα νέο φαινόμενο, αυτό της κρίσης πανικού κατά τη διάρκεια των εξετάσεων έχει κάνει την εμφάνισή του στα σχολεία. Τα παιδιά έχουν πολύ αυξημένο άγχος για τις επιδόσεις τους και για το μέλλον τους. Αυτό οφείλεται σε πολλούς παράγοντες όπως στο εκπαιδευτικό σύστημα, στις απαιτήσεις των γονέων και στην αβεβαιότητα που έχει προκαλέσει η κρίση.
Το γεγονός ότι το εκπαιδευτικό σύστημα αλλάζει συνεχώς δεν βοηθάει καθόλου τα παιδιά καθώς βρίσκονται σε μια συνεχή αλλαγή και αβεβαιότητα. Το άγχος που βιώνουν οι μαθητές μπορεί σε μερικές περιπτώσεις να οδηγήσει σε άλλες δυσκολίες όπως διατροφικές διαταραχές, κρίσεις πανικού και άλλες συναισθηματικές δυσκολίες». Αποτελεί αδήριτη ανάγκη λοιπόν η ψυχολογία και η συμβουλευτική να κάνουν την εμφάνισή τους σε μόνιμη βάση στο πρόγραμμα του σχολείου ώστε να καταφέρουμε στο μέλλον να ελαχιστοποιήσουμε φαινόμενα που σχετίζονται με το άγχος.
