Του Θεόδωρου Περράκη
Δημοσιεύτηκε με αυτόν τον τίτλο από τότε, 23/6/1987 στην εφημερίδα «Ταχυδρόμος» και σήμερα με τον ίδιο τίτλο, αλλά ως ΝΟ2, μαζί με όσα συνέβησαν έκτοτε στα 30 ολόκληρα χρόνια που πέρασαν…και ακόμα γίνονται «μελέτες» για το αυτονόητο! Και όλα αυτά για να κερδίζεται χρόνος υπέρ των βιομηχανιών για την αερορρύπανση που δυστυχώς συνεχίζεται εις βάρος της υγείας των δεινοπαθούντων κατοίκων της περιοχής….!
Είναι γενικά: παραδεκτό ότι περισσότερο και από την τροφή του, ο άνθρωπος και κάθε ζων οργανισμός έχει ανάγκη του αέρα που αναπνέει και του νερού που πίνει, τα οποία και έμμεσα επηρεάζουν ασφαλώς και την τροφή του.
Διαπιστώναμε, όμως, δυστυχώς τελευταία, ότι δήθεν για χάρη του πολιτισμού, ιδίως στα μεγάλα αστικά και βιομηχανικά κέντρα, ότι υπάρχουν συνθήκες, από πλευράς οικολογίας, που εάν δεν σκοτώνουν τους κατοίκους άμεσα, τους σκοτώνουν αργά αλλά αποτελεσματικά σε λίγα χρόνια. Εμείς οι Βολιώτες, είτε διότι είχαμε το προνόμιο να γεννηθούμε, είτε την τύχη, ή την επιτυχημένη επιλογή να εγκατασταθούμε εκ των υστέρων σε αυτή την θαυμάσια πόλη που το καταπράσινο Πήλιο και τη θάλασσα του Παγασητικού μας, που συνδυάζουν και εξασφαλίζουν τις ιδανικότερες συνθήκες ζωής από απόψεως Οικολογίας, αντιμετωπίζομε δυστυχώς και τελευταία και εμείς τις ίδιες δυσάρεστες επιπτώσεις του πολιτισμού που αντιμετωπίζουν οι διαβιούντες σε μεγάλες βιομηχανικές πόλεις.
Και αρχίζουμε από τον αέρα που αναπνέουμε.
Μέχρι το 1980 περίπου και ο Δήμαρχος που είναι ο ίδιος και τώρα, (έγραφα το 1987) οι φορείς, οι οικολόγοι και οι κάτοικοι του Βόλου έδειξαν τη δικαιολογημένη ευαισθησία τους και αντέδρασαν όσο μπορούσαν στη ρύπανση του Βόλου από την τσιμεντόσκονη. Από το 1980 όμως και μετά καμιά ουσιαστική ενέργεια διαμαρτυρίας· λες και η «κοινωνικοποιημένη» τσιμεντόσκονη δεν βλάπτει καθόλου την υγεία και τοπεριβάλλον στο οποίο ζούμε. Σκόπιμα και για να δημιουργήσουν πόλωση του προβλήματος, θα μπορούσαν έντεχνα να ρωτήσουν ορισμένοι: «Και τι θέλετε να κάνουμε, να κλείσουμε το εργοστάσιο και να μείνει πλήθος εργαζομένων χωρίς εργασία;» Όχι βέβαια! Όμως και αυτοί ακόμη οι ορισμένοι γνωρίζουν ότι η μέση λύση είναι πάντα η καλύτερη. Να λειτουργήσουν ασφαλώς τα εργοστάσια εις τρόπον ώστε να σέβονται περισσότερο την υγεία των ανθρώπων από τα κέρδη τους. Συγκεκριμένα στο εργοστάσιο τσιμέντων της ΑΓΕΤ να λειτουργούν τα φίλτρα που είχε και όμως ΔΕΝ τα λειτουργούσε τις μεταμεσονύχτιες ώρες που η πόλη «κοιμότανε»… Και τα φορτηγά της μεταφοράς τσιμεντόσκονης να κυκλοφορούν με σκέπαστρο για να μη ρυπαίνουν τους κεντρικούς δρόμους της πόλης που δυστυχώς διέρχονται Όμως η «κοινωνικοποιημένη» τσιμεντόσκονη δεν διαφέρει από εκείνη που από χρόνια ρύπαινε τον Βόλο και τους κατοίκους του και προκαλούσε τις δικαιολογημένες δια μαρτυρίες των κατοίκων και φορέων.. Έγραφα τότε.
Και τελευταία, μια και ψαχνόμαστε και τώρα για αερορρύπανση, ο αξεπέραστος ιατρός Ο Ιπποκράτης έλεγε από το 400 π.Χ. ότι για να αποφανθούμε για την υγεία των κατοίκων μιας συγκεκριμένης περιοχής πρέπει να γνωρίζουμε τι αέρα αναπνέουν και τι νερό πίνουν οι διαβιούντες στη συγκεκριμένη περιοχή.
Και όσον αφορά τον αέρα που αναπνέουμε: Καταρχάς θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι έτσι όπως έχει επεκταθεί πληθυσμιακά και χωροτακτικάτα η πανέμορφη πόλη του Βόλου μας, το εργοστάσιο της ΑΓΕΤ ευρίσκεται ΕΝΤΟΣ της κατοικημένης περιοχής και επομένως οι περιβαλλοντολογικοί όροι της εύρυθμης λειτουργίας του είναι, πρέπει να είναι, αυστηρότεροι. Επίσης θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι ο Βόλος, είναι χτισμένος στους πρόποδες του πανέμορφου βουνού, του Πηλίου (ενώ η αρχαία Ιωλκός ήταν απέναντι), και έτσι έχουμε φραγή των βορείων ανέμων. Επιπλέον με τις υψηλές πολυκατοικίες στο παραλιακό μας μέτωπο εμποδίσαμε το θαλασσινό αεράκι του Παγασητικού να εισέλθει μέσα στο με άριστη ρυμοτομία πολεοδομικό συγκρότημα του Βόλου μας. Έτσι η ειδυλλιακή μας πόλη με τις δύο εκατέρωθεν βιομηχανίες της, τα καυσαέρια των αυτοκινήτων, τους χειμερινούς κ.λπ. ρύπους έχει, δυστυχώς, γίνει μια, ας μου επιτραπεί, «σούπα καυσαερίων» την οποία εισπνέομε καθημερινά εις βάρος της υγείας μας. Οι τοξικές ουσίες διοξίνες προέρχονται κυρίως από βιομηχανίες, όπου γίνεται καύση μετάλλων και πλαστικών, αλλά και από καύση και «χώνεμα» σκουπιδιών στις χωματερές. Το 90% των διοξινών αυτών περνά στον οργανισμό μας μέσω της τροφικής αλυσίδας (αερορύπανση – έδαφος και υδροφόρος ορίζοντας – φυτοφάγα ζώα – και από εκεί στο πιάτο και το ποτήρι μας με αποθήκευση στο λίπος του καταναλωτή και δια της κυκλοφορίας οι επιπτώσεις από ελαφρότερες στο δέρμα μέχρι σοβαρότερες στο νευρικό και αναπαραγωγικό μας σύστημα, ακόμα και καρκινογένεση. (Ήδη υπάρχουν περιπτώσεις όπου φυτοφάγα ζώα που έβοσκαν σε ύποπτες περιοχές για διοξίνες γέννησαν κατσικάκια με σημεία τερατογεννέσεων.)
Οι επιπτώσεις από διοξίνες και τα βαρέα μέταλλα, όπως ο μόλυβδος, και ο πτητικός υδράργυρος είναι μακροπρόθεσμες και όχι άμεσες με πιο ευαίσθητους εμβρυικούς οργανισμούς, τα βρέφη και τα παιδιά. Και δυστυχώς, η ρύπανση στη γη από αυτά τα τοξικά παραμένει για πολλά χρόνια και οι συνέπειες δρουν αθροιστικά στον οργανισμό ανθρώπων και ζώων. Η διαπίστωση ότι έχουμε μολυνθεί γίνεται μεν δύσκολα, αλλά όταν το ορμονικό και νευρικό μας σύστημα έχουν υποστεί ήδη ανεπανόρθωτη βλάβη. Γι’αυτό η Πολιτεία με αίσθημα ευθύνης οφείλει να πραγματοποιεί συστηματικούς ελέγχους σε περιοχές όπου μπορούν να χαρακτηριστούν ύποπτες λόγω λειτουργίας βιομηχανιών και χωματερών. Διότι, όπως επισημαίνει ο αρμόδιος καθηγητής κ. Ν. Κατσαρός και πρόεδρος του ερευνητικού κέντρου «Δημόκριτος» : «Οι μακροπρόθεσμες και λανθάνουσες επιπτώσεις για πολύ καιρό στην υγεία των κατοίκων και στους απογόνους τους δεν μας αφήνει περιθώρια να εφησυχάζουμε από αλλεπάλληλες καθησυχαστικές δηλώσεις και διαβεβαιώσεις…».
.Όπως έγραφε σε ανοιχτή του επιστολή ο διάσημος και αείμνηστος ιατρός Δημήτριος Τριχόπουλος:
«Στο φύλλο της 18ης Μαρτίου 2001 της “Πρώτης”, ο αγαπητός συνάδελφος και φίλος κ. Θεόδωρος Περράκης μου απηύθυνε ευγενική και διακριτικά επικριτική ανοιχτή επιστολή στην οποία καλύπτει με επιστημονικότητα και ορθολογισμό, διάφορα θέματα υγείας. Θα περιοριστώ εδώ στα σημεία που με αφορούν άμεσα. Ο κ. Περράκης, επικαλούμενος και τη γνώμη των υπουργών υγείας κ.κ. Σούρλα και Φαρμάκη, αναφέρει ότι υπάρχει αύξηση των νεοπλασιών της παιδικής ηλικίας στη Θεσσαλία και ανεπαρκή μέσα για την αντιμετώπισή τους. Η αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας στην ιδιαίτερή μου πατρίδα είναι ζωηρή μου επιθυμία, αλλά οι αρμοδιότητες μου είναι ανύπαρκτες και οι δυνατότητές μου εξαιρετικά περιορισμένες. Θα ήμουν πρόθυμος, (όμως, όπως έγραφε στην ανοιχτή του επιστολή ΑΠΟ ΤΟΤΕ) να συμμετάσχω σε οποιαδήποτε προσπάθεια διευκρίνισης της αναφερόμενης αύξησης των περιπτώσεων παιδικού καρκίνου στη Θεσσαλία και επισήμανσης της υποκείμενης αιτιολογίας της ενδεχόμενης αύξησης, εφόσον ο κ. Περράκης ή άλλοι διακεκριμένοι τοπικοί παράγοντες ανελάμβαναν την αντίστοιχη πρωτοβουλία και εξασφάλιζαν τις οργανωτικές προϋποθέσεις μιας συστηματικής έρευνας αλήθειας και της αγάπης μας για την ιδιαίτερη πατρίδα μας Με τιμή Δημήτριος Τριχόπουλος». Δημοσιεύτηκε στην ίδια εφημερίδα στις 15 Μαΐου 2001 ΕΚΤΟΤΕ ΚΑΜΙΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΔΕΝ ΕΠΑΚΟΛΟΥΘΗΣΕ! Πιθανώς δεν συνέφερε όσους εξακολουθούν να ρυπαίνουν το περιβάλλον μας!!!
Επακολούθησε σειρά άρθρων μου στις τοπικές εφημερίδες και επισήμανε και η ταπεινότητά μου ως διευθυντής της παιδιατρικής του Νοσοκομείου μας, την ανάγκη να δημιουργηθεί «αρχείο παιδικών νεοπλασιών» και ερωτούσα κάθε αρμόδιο τι συμβαίνει με τους παιδικούς καρκίνους της περιοχής μας. Έκτοτε πέρασαν χρόνια. Έγινε μια Επιστημονική ημερίδα στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας στο κτίριο Παπαστράτου την οποία διοργάνωσε το Ογκολογικό τμήμα του Νοσοκομείου Αγλαΐας Κυριακού του Νοσοκομείου Παίδων Αθηνών κατόπιν προσκλήσεώς μου με στοιχεία που έδωσε η «Φλόγα» (που είναι ως γνωστόν ο πανελλήνιος σύλλογος γονιών που αγωνίζεται δίπλα στα παιδιά που μάχονται ηρωικά και με εκπληκτική συνεργασία με τους θεράποντες ιατρούς τους για 3-5 χρόνια, για τη ζωή τους!). Στο συνέδριο αποκαλύφθηκε από τις διευθύνσεις των παιδιών με καρκίνο (χωρίς ονοματεπώνυμα) της περιοχής μας ότι τα περιστατικά παιδικού καρκίνου ήσαν πιο αυξημένα στις περιοχές με μεγαλύτερη οικολογική επιβάρυνση!… (Τοπικό ρεπορτάζ στον τοπικό τύπο με τίτλους; «Σε νέα Δημητριάδα και Νέα Ιωνία «χτυπά» ο παιδικός καρκίνος..».) Έτσι έρχονται ξανά στην επικαιρότητα τα λόγια του καθηγητή κ. Δ. Τριχόπουλου ότι: τα ποσοστά γενετικής προδιάθεσης και μικρά είναι και δεν μπορούμε να τα αλλάξουμε. Μπορούμε όμως να αλλάξουμε τους βλαπτικούς παράγοντες του περιβάλλοντος!
Ήδη επιβεβαιώνεται ότι πράγματι έχουμε αύξηση των παιδικών καρκίνων και μετατόπισή τους σε μικρότερες ηλικίες, όπως ανέφερε και πιο πρόσφατα και η καθηγήτρια παιδιατρικής εξ Αθηνών στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και την πρόβαλαν τα τοπικά μέσα ενημέρωσης. Όμως όταν φανούν στο μέλλον οι δραματικές επιπτώσεις στην υγεία, για λόγους πολιτικής ευθύνης, θα ισχυρίζονται (ήδη το κάνουν) δεν φταίμε εμείς αλλά οι άλλοι…
Η θάλασσα, το δεύτερο αγαθό που διαθέτει η περιοχή μας όσον αφορά τον Παγασητικόαπό τις φωτογραφίες που έβγαλα, κατόπιν αδείας της Νομαρχίας Μαγνησίας, και τις οποίες δημοσίευσα στον τοπικό τύπο, τις προώθησα και στο Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος και αυτό με τη σειρά του δια του περιοδικού του «Tα Ναυτικά δρώμενα» τις προώθησε στην Ευρώπη με σκοπό να προβάλουμε τα υποβρύχια «προικιά» της περιοχής μας και να αναβαθμίσουμε τον καταδυτικό τουρισμό. Επειδή όμως το 1983 και το 1997 είχαμε το δυσάρεστο φαινόμενο του ευτροφισμού του πλαγκτόν ως αποτέλεσμα συνύπαρξης παρατεταμένης ρύπανσης νηνεμίας, και αυξημένων θερμοκρασιών σαν μια προειδοποίηση, τρόπον τινά, ώστε να μη ρυπαίνουμε αυτό το «διαμάντι» που λέγεται Παγασητικός, έκανα μια υποβρύχια εργασία, η οποία διήρκησε από το 1997 έως το 2004 και έλαβε στο 43ο Πανελλήνιο παιδιατρικό συνέδριο, από το Δ.Σ της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας τον Ιούνιο του 2008 στην Κω το πρώτο βραβείο πανελληνίως κοινωνικής Παιδιατρικής ως «πρωτότυπης εργασίας κοινωνικού περιεχομένου» για τη συγγραφή της εργασίας με θέμα «Υποβρύχια έρευνα του Παγασητικού 1997-2004». Ακόμη, με πρωτοβουλία του Υπουργού Γιώργου Σούρλα, επί Νομαρχίας του κ.Ιωάννη Πρίντζου πραγματοποιήθηκε στη νομαρχία Μαγνησίας μια σύσκεψη φορέων. Σε αυτή έλαβε το λόγο και η Πρόεδρος Εναλείων Αρχαιοτήτων, η οποία είχε προσκληθεί, και εντυπωσιασμένη για την ομορφιά του βυθού του Παγασητικού από την προβολή των υποβρυχίως ληφθέντων φωτογραφιών μου, αποφάσισε τότε την απελευθέρωση και στην χώρα μας των ακτών για καταδυτικό τουρισμό. (εκτός των περιοχών των χαρακτηρισμένων ως αρχαιολογικών τόπων).προς ενίσχυση και του τοπικού καταδυτικού τουρισμού, όπως γίνεται από χρόνια αλλού και πλουτίζουν από τον καταδυτικό τουρισμού τους… Έκτοτε, με τα όσα έχουν γίνει με τον Βιολογικό καθαρισμό, την αποφυγή της εγκαταστάσεως διαλυτηρίων πλοίων, τον αποκλεισμό να χύνουν στη θάλασσα τα απόβλητά τους τα ελαιοτριβεία και οι τοπικές βιομηχανίες σε αυτόν τον κλειστό κόλπο του Παγασητικού, είχε ως αποτέλεσμα να έχουμε την ευχάριστο διαπίστωση ότι ο Παγασητικός είναι ζωντανός με την θαλάσσια χλωρίδα και Πανίδα του, η οποία δείχνει ότι μπορούμε να ελπίζομε ότι θα αφήσομε στα παιδιά μας και στα εγγόνια μας αυτό το υπέροχο περιβάλλον το οποίο το δανειστήκαμε από αυτά, αρκεί να προσέξουμε και τώρα ώστε να ΜΗΝ τον ρυπαίνουμε, αλλά και να μη δημιουργούμε και νέα προβλήματα ρύπανσής του και από τον Βιολογικό καθαρισμό (σύμφωνα με όσα δημοσιεύονται και επισημαίνονται και τελευταίως…).
