Γράφει ο Κων. Απ. Σουλιώτης, επ. λυκειάρχης
Κάποτε οι Φαρισαίοι, θέλοντας να μειώσουν στα μάτια των ανθρώπων το θείο πρόσωπο του Χριστού έβαλαν έναν Φαρισαίο επίσης, νομοδιδάσκαλο και του έκανε το εξής ερώτημα: «Διδάσκαλε, ποια είναι η πιο μεγάλη εντολή στο νόμο;». Ο Χριστός του απάντησε : « Ν’ αγαπάς τον Κύριο και Θεό σου μ’ όλη την καρδιά σου, μ’ όλη την ψυχή σου και μ’ όλο το νου σου. Αυτή είναι η πρώτη και η πιο μεγάλη εντολή. Δεύτερη εξ ίσου σπουδαία με αυτήν : ν’ αγαπάς τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου. Σ’ αυτές τις δύο εντολές συνοψίζονται όλος ο νόμος και οι προφήτες». (Ματθ. κβ, 36-40).
O πνευματικός καταρτισμός και η βίωση της «εν Χριστώ» πνευματικής ζωής του ανθρώπου εξαρτώνται από την τήρηση των αγίων αρετών του Ευαγγελίου και κυρίως της κατ’ εξοχήν αρετής της αγάπης, η οποία είναι η κορωνίδα των αρετών και το κεφαλαιώδες ένδυμα του «καινού ανθρώπου». Η αγάπη συνενώνει πρώτα τον άνθρωπο με τον Θεό, την πηγή όλων των τελειοτήτων και κατόπιν με ό,τι είναι τέλειο στους ανθρώπους και στα άλλα δημιουργήματα. Ο άνθρωπος της αγάπης είναι εξοπλισμένος με την πιο δυνατή ένθεη δύναμη, η οποία κατανικά καθετί που είναι αντίθετο προς το Θεό και επικυριαρχεί σε ό,τι δεν είναι εκ του Θεού. Η αγάπη, το μεγάλο αυτό δώρο του Θεού, «ουδέποτε εκπίπτει» και με τη δύναμή της συνενώνει τα πάντα σε ένα σώμα, την ΕΚΚΛΗΣΙΑ, μέσα στην οποία ο άνθρωπος βρίσκει την σωτηρία του.
Η αρετή της αγάπης έχει διπλή κατεύθυνση: προς τον Θεό και προς τον πλησίον, τον άνθρωπο. Η σημασία της στη ζωή του ανθρώπου ασύγκριτη και μεγαλειώδης, γιατί «εν ταύταις ταις δυσίν εντολαίς όλος ο νόμος και οι προφήτες κρέμανται» (Ματθ. κβ, 40).
Η αγάπη προς το Θεό αποτελεί την πεμπτουσία της πνευματικής ζωής του ανθρώπου, γιατί ο Θεός είναι ο πατέρας όλων μας και συνεπώς η αγάπη προς τον πατέρα μας είναι φυσική υποχρέωσή μας. Αν, λοιπόν, θέλουμε να είμαστε παιδιά του Θεού τότε πρέπει και να τον αγαπάμε «εξ’ όλης της καρδίας και εξ’ όλης της διανοίας», γιατί «…όποιος αγαπάει το Θεό, αυτός γνωρίζει το Θεό, επειδή ο θεός είναι η αγάπη και η πηγή της αγάπης». (Α’ Ιω. Δ, 7-8). Την αγάπη αυτή προς το Θεό πρέπει ο πιστός να τη ζει στην καρδιά του και όχι μόνο με τα λόγια, γιατί μόνον τότε την κάνει πράξη και να ζει μέσα στην Εκκλησία «συν πάσι τοις αγιοίς» βιώνοντας τις Ευαγγελικές αρετές και συμμετέχοντας στα ιερά μυστήρια. Ποιος, όμως, αγαπάει πραγματικά το Θεό; Εκείνος που δείχνει έμπρακτο ενδιαφέρον για τη βίωση των εντολών του Θεού, ο «έχων τας εντολάς μου και τηρείν αυτάς, εκείνος εστιν ο αγαπών με» (Ιω. Ιδ,21). Ποιος, όμως, δεν αγαπάει πραγματικά τον Θεό; Εκείνος που αγαπά τον κόσμο (Ιω. β, 15), δηλαδή εκείνος που βάζει ως προτεραιότητα στη ζωή του τα υλικά και εφήμερα αγαθά και αποστρέφεται τις αρετές και τις αξίες της πνευματικής ζωής. Αγάπη προς το Θεό σημαίνει αδιάκοπη και αχώριστη σχέση με Αυτόν, διότι κατά τον ψαλμωδό «εμοί δε το προσκολλάσθαι τω Θεώ αγαθόν εστι» (Ψαλμ. οβ,28).
Η αγάπη προς τον πλησίον μας αποτελεί και αυτή τη βάση της πνευματικής ζωής του ανθρώπου, γιατί αν κάποιος πει «αγαπώ το Θεό, μισεί, όμως, τον αδελφό του είναι ψεύτης. Γιατί πραγματικά αυτός που δεν αγαπάει τον αδελφό του, τον οποίο βλέπει, πώς μπορεί να αγαπάει το Θεό, τον οποίο δεν βλέπει; Αυτή την εντολή μας έδωσε ο Χριστός : «Όποιος αγαπάει το Θεό πρέπει ν’ αγαπάει και τον αδελφό του» (Ιω. δ,20-21), τον οποιονδήποτε άνθρωπο φίλο ή εχθρό του.
Εάν θέλουμε να ατενίζουμε το πρόσωπο του Θεού και στην παρούσα και στη μέλλουσα ζωή και να ζούμε κάτω από τη Χάρη του πρέπει να έχουμε προ οφθαλμών το Γραφικό «Θεόν ουδείς πώποτε τεθεάται· εάν αγαπώμεν αλλήλους, ο Θεός εν ημίν μένει και η αγάπη αυτού τετελειωμένη εστιν εν ημίν» (Α’ Ιω.δ,12) και τη σύσταση του Απ. Παύλου : οι πιστοί «ως εκλεκτοί του Θεού, αγιασμένοι και αγαπημένοι του, αποκτήστε φιλευσπλαχνία, καλοσύνη, ταπεινοφροσύνη, πραότητα, μακροθυμία. Να ανέχεσθε με υπομονή ο ένας τον άλλο, και να συγχωρείτε ο ένας τον άλλο, κάθε φορά που δημιουργούνται παράπονα ανάμεσά σας. Όπως ο Χριστός σας συγχώρεσε τα παραπτώματά σας, έτσι να κάνετε κι εσείς μεταξύ σας. Πάνω απ’ όλα να έχετε αγάπη, που είναι ο σύνδεσμος όλων και οδηγεί στην τελειότητα» και στη θέωση που είναι και ο τελικός σκοπός και επιδίωξη των πιστών.
