ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ

Γιατί γράφω;

γιατί-γράφω-22384

Του Μόσχου Λαγκουβάρδου

Ενας φίλος αναγνώστης διαμαρτυρήθηκε: «Ολοι γράφετε» είπε «αλλά κα- νένας σας δεν προτείνει λύσεις. Επισημαίνετε αυτά που πριν από σας, έχουν επισημάνει άλλοι. Λες κι ο κόσμος αγνοεί τα προ- βλήματά του. Κανείς δεν τα αγνο- εί».

Πράγματι αυτή είναι μια αξιόλογη παρατήρηση. Οσοι γράφουμε δο- κιμαζόμαστε από αυτό το είδος της αμφιβολίας. «Γιατί γράφω;». Στο ερώτημα αυτό καθένας έχει τη δι- κή του απάντηση. Επαψα να κάνω πια αυτό το ερώτημα στον εαυτό μου. Οπως δεν αναρωτιέμαι γιατί μιλάω με τους φίλους μου ή με τον εαυτό μου, το ίδιο δεν αναρωτιέμαι γιατί γράφω.

Οσο για το ερώτημα γιατί δεν προτείνουν λύσεις αυτοί που γρά- φουν, η απάντηση διαφέρει ανάλο- γα με την πίστη ή την φιλοσοφία του καθενός. Εγώ πιστεύω ότι το σπουδαιότερο από όλα είναι η επι- κοινωνία. Το «γράφειν» είναι μια μορφή επικοινωνίας. Γράφοντας κάνω διάλογο όχι μόνο με τον εαυ- τό μου αλλά και με τον αναγνώστη. Εξάλλου το ζητούμενο δεν είναι οι λύσεις, διότι είναι λίγο έως πολύ γνωστές Το ζητούμενο είναι η θέ- ληση και η διάθεση να υποστεί κα- νείς τις θυσίες που απαιτούνται για να γίνουν πραγματικότητα.

Το σπουδαιότερο στο γράφειν εί- ναι η πειθώ κι αυτή διαφέρει από συγγραφέα σε συγγραφέα. Για μέ- να πειθώ είναι η ειλικρίνεια. Η γρα- φή μου είναι αυτοβιογραφική. Δεν θα μπορούσα να γράψω ούτε μια σειρά επειδή την φαντάστηκα. Αυ- τό μου το απέκλεισε από την αρχή ο δάσκαλός μου της λογοτεχνίας.

Πίστευε πως η λογοτεχνία είναι σπουδή. Μετά την λογοτεχνία είναι η ζωή. Είσαι εξομολογητικό άτομο, μου είπε. Να γράψεις ημερολόγιο. Είναι καλύτερα να γράψεις, σήμε- ρα είδα μια γάτα στα κεραμίδια πα- ρά να γράψεις τόμους θεωρητικο- λογίας. Πιστεύω ότι αυτό που έχει γρα- φτεί με ειλικρίνεια, έχει και την δύ- ναμη να πείσει. Η προσπάθεια να πείσουμε δεν είναι στοιχείο της αλήθειας. Από την καθημερινή εμ- πειρία μας γνωρίζουμε ότι αυτό που προσπαθεί να πείσει ότι είναι αληθινό δεν είναι η αλήθεια.

Μια άλλη αντίρρηση στο να προ- τείνεις λύσεις γράφοντας, είναι ότι κοπιάζει κανείς μάταια, διότι αν κά- ποιος δεν ενδιαφέρεται γιατί να του προτείνεις λύσεις. Οσο γι’ αυ- τόν που ενδιαφέρεται μάλλον, έχει ξεκινήσει την δική του προσωπική αναζήτηση.

Τέλος μια τρίτη αντίρρηση είναι ότι συνήθως εμείς οι ίδιοι λιγότερο ή περισσότερο διαπράττουμε αυτά που κατηγοράμε. Το φαινόμενο αυτό, που στην γλώσσα της ψυχο- λογίας λέγεται προβολή, είναι πε- ρισσότερο συχνό, όπως λένε οι ψυ- χολόγοι, από ό,τι φαίνεται. Ο Κύ- ριος επισημαίνει την υποκρισία μας με αυτά τα λόγια: «Τι βλέπεις το κάρφος στο μάτι του αδελφού σου και δεν βλέπεις το δοκάρι στο δικό σου μάτι;».

Ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος αναφέρει κάπου τα λόγια του Ηρά- κλειτου «Φύσις κρύπτεσθαι φιλεί» (Η φύση κρύβει μεγάλα μυστικά μέσα της και δεν εννοεί να μας τα πει, να τα αποκαλύψει.). Αλλά και το πνεύμα μας, το ανθρώπινο πνεύμα κρύβει μεγάλα μυστικά μέ- σα του.

Και δεν εννοεί να αποκαλύψει τα μυστικά του ούτε σε μας τους ίδι- ους. Το ανθρώπινο πνεύμα κρύβε- ται από τον εαυτό του» (Π. Κανελ- λόπουλος, Μεταφυσικής Προλε- γόμενα, Εκδ. βιβλιοπωλείου Εστίας).

Πολλοί φιλόσοφοι έχουν πει ότι ολόκληρη η φιλοσοφία δεν είναι παρά σχόλια στον Πλάτωνα και στον Αριστοτέλη. Αλλά όχι μόνον οι φιλόσοφοι, αλλά και καθένας από εμάς, όταν στοχάζεται και φιλοσο- φεί, στους δρόμους τους πορεύε- ται.

Ο Αριστοτέλης πρόβαλε τις γνώ- μες του μέσω της κριτικής προς τους άλλους. Δεν θεωρούσε την φιλοσοφία ένα συμπαγές σύνολο πορισμάτων.

Ο Πλάτων επίσης δεν θεωρούσε την φιλοσοφία σύνολο πορισμά- των. Για τον Πλάτωνα «φιλοσοφία σήμαινε ζωή αφιερωμένη στην προσωπική αναζήτηση της αλήθει- ας και της αρετής, με οδηγούς μία ή δύο μεγαλεπήβολες και ένθερ- μες πεποιθήσεις» (Α.Ε. Ταίηλορ, Πλατων ο άνθρωπος και το έργο του, Εκδ. Εθνικής Τραπέζης).

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου