Η Περιφέρεια Θεσσαλίας βιώνει στον υπερθετικό βαθμό τις συνέπειες της μακροχρόνιας οικονομικής κρίσης που έπληξε την ελληνική οικονομία. Ως συνέπεια της ανυπαρξίας ολοκληρωμένης στρατηγικής ανάδειξης των ανταγωνιστικών της πλεονεκτημάτων τόσο από τους περιφερειακούς όσο και από τους τοπικούς φορείς που είναι υπεύθυνοι για την χάραξη πολιτικής, η Περιφέρεια Θεσσαλίας κατατάχθηκε από την ΕΛΣΤΑΤ ως η δεύτερη φτωχότερη περιφέρεια της χώρας πίσω από την Περιφέρεια Ηπείρου, με κατά κεφαλήν ΑΕΠ 13.251 ευρώ και έναν ιδιαίτερα υψηλό ρυθμό μείωσης της τάξεως του -7,8%. Παράλληλα, άλλη μία ιδιαίτερα ανησυχητική θέση κατέλαβε η Μαγνησία, καθώς σύμφωνα με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία κατέχει την πρώτη θέση σε επίπεδο ανεργίας με ποσοστό 37,4% όταν ο μέσος όρος της χώρας ανέρχεται σε 27,3%. Μάλιστα το πρόβλημα γίνεται ακόμα πιο έντονο εάν αναλογιστούμε ότι το ποσοστό ανεργίας από 9,6% το 2009 μέσα σε μία πενταετία εκτινάχθηκε κατά 27,8 ποσοστιαίες μονάδες.
Οπως γίνεται εύκολα κατανοητό από τους παραπάνω δείκτες, η επιχειρηματικότητα στην Περιφέρεια Θεσσαλίας δέχεται τρομερά πλήγματα και με το υφιστάμενο οικονομικό και πολιτικό περιβάλλον δείχνει να βυθίζεται περισσότερο σε συνθήκες διαρκούς ύφεσης. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίες αποτελούν τη «ραχοκοκαλιά» της ελληνικής επιχειρηματικότητας και οικονομίας, κλείνουν η μία μετά τη άλλη, με αποτέλεσμα την συνεχή αποδυνάμωση της ανταγωνιστικής θέσης της Περιφέρειας και την όξυνση των κοινωνικών και οικονομικών προβλημάτων. Τα προβλήματα της έλλειψης ρευστότητας και πρόσβασης σε κεφάλαια, του μη προσανατολισμού σε όρους εξωστρέφειας με την είσοδο σε νέες αγορές, της μη επένδυσης σε έρευνα και καινοτομία και της υστέρησης στη χρήση τεχνολογιών αιχμής, της ανυπαρξίας δομών υποστήριξης της επιχειρηματικότητας, της ελλιπούς και αποσπασματικής ή συχνά ανύπαρκτης δικτύωσής τους, της ύπαρξης ενός ευμετάβλητου και κοινωνικά άνισου φορολογικού καθεστώτος, της αδυναμίας διακανονισμού των ληξιπρόθεσμων οφειλών, αποτελούν μερικούς από τους κυριότερους παράγοντες που πλήττουν τις τοπικές επιχειρήσεις αλλά και τους βασικούς ανασταλτικούς συντελεστές για την ανάπτυξη οποιασδήποτε μορφής επιχειρηματικότητας.
Θα πρέπει, λοιπόν, να γίνει αντιληπτό ότι η νέα αναπτυξιακή προσπάθεια της χώρας δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς ισχυρές και υγιείς Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις. Γι αυτό και είναι ιδιαίτερα σημαντικό, στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ, να δοθεί προτεραιότητα σε δράσεις ενδυνάμωσης της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας και διευκόλυνσης της πρόσβασης σε επενδυτικά και χρηματοδοτικά προγράμματα.
Παράλληλα, θεωρείται επιβεβλημένος και αναγκαίος ένας ολοκληρωμένος στρατηγικός σχεδιασμός, ο οποίος θα δίνει προτεραιότητα σε τομείς με υψηλή προστιθέμενη αξία για την οικονομία, χωρίς ταυτόχρονα να αποκλείει παραδοσιακούς κλάδους, όπως το εμπόριο και η εστίαση, από την πρόσβαση στην χρηματοδότηση. Βέβαια, με τον όρο «προτεραιότητα», αναφερόμαστε στην ξεκάθαρη αναγνώριση και ιεράρχηση των δραστηριοτήτων που ευνοούνται για ανάπτυξη στην Περιφέρεια Θεσσαλίας και όχι στην επανάληψη του λάθους της αιρετής Περιφέρειας, η οποία στην προσπάθειά της να εφαρμόσει μία «ψηφοθηρική» πολιτική επέλεξε να μην αναλάβει την ευθύνη χάραξης και ιεράρχησης ξεκάθαρων στόχων για την περιφερειακή επιχειρηματικότητα. Αντίθετα, προχώρησε στον χαρακτηρισμό όλων των επενδυτικών προσπαθειών με την ίδια βαρύτητα, βασιζόμενη στη νηπιακή λογική του «όλα τα θέλουμε».
Ανάμεσα στους τομείς που θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα, περιλαμβάνονται:
- η ενέργεια, με έμφαση στις ανανεώσιμες πηγές,
- η παραγωγή, η μεταποίηση και οι εξαγωγές υψηλής ποιότητας τροφίμων,
- ο τουρισμός, με έμφαση στην ανάπτυξη νέων μορφών όπως ο τουρισμός ευεξίας,
- το διαμετακομιστικό εμπόριο και τα logistics,
- η ναυτιλία, με την ανάπτυξη ποιοτικών υποστηρικτικών υπηρεσιών,
- οι ιχθυοκαλλιέργειες,
- η παροχή υπηρεσιών φροντίδας για την Τρίτη ηλικία και τους χρόνια ασθενείς.
Ολοι αυτοί οι κλάδοι – και πολλοί άλλοι ακόμα – μπορούν να παρέχουν γόνιμο πεδίο ανάπτυξης για υφιστάμενες, αλλά και για νέες επιχειρήσεις.
Σε αυτό το πλαίσιο, είναι κρίσιμης σημασίας η αξιοποίηση των πόρων του νέου ΕΣΠΑ όπου οι Περιφέρειες με αναβαθμισμένο ρόλο θα μπορούν να καταρτίσουν το δικό τους, πολυτομεακό και πολυταμειακό, Επιχειρησιακό Πρόγραμμα, ώστε να προωθούν ολοκληρωμένες τοπικές παρεμβάσεις. Κρίσιμο στοιχείο για την επιτυχία του εγχειρήματος κρίνεται η συνεργασία και συνένωση των δυνάμεων όλων των παραγωγικών φορέων κάθε περιοχής, που από κοινού θα χαράξουν την πολιτική και θα θέσουν τους στόχους που θα μπορούσαν να ενισχύσουν την περιφερειακή και τοπική ανταγωνιστικότητα και θα μπορούσαν να βγάλουν την επιχειρηματικότητα από την κρίση.
Βέβαια και ο ρόλος της επιχειρηματικής κοινότητας δεν μπορεί να είναι ούτε αδιάφορος ούτε αυτός του θεατή. Οι επιχειρήσεις μπορούν και πρέπει να πρωταγωνιστήσουν στην προσπάθεια ανάκαμψης της τοπικής οικονομίας. Χρειάζεται, όμως, να αποκτήσουν ακόμη πιο δυνατή φωνή, ακόμη πιο αποτελεσματική εκπροσώπηση.
Ως εκπρόσωπος της επιχειρηματικής κοινότητας και Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Μαγνησίας, μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι η Μαγνησία διαθέτει δυνάμεις που μπορούν να ανταποκριθούν στην πρόκληση της μετά κρίσης εποχής. Διαθέτει επιχειρήσεις και στελέχη με όραμα, ταλέντο και ικανότητες. Διαθέτει ανθρώπους που μπορούν να οδηγήσουν την πορεία στην επόμενη ημέρα.
Τώρα είναι η ώρα να δώσουμε αυτή την ευκαιρία στις τοπικές επιχειρήσεις. Είναι η ώρα να κάνουμε το αποφασιστικό βήμα μπροστά.
Του Αριστοτέλη Μπασδάνη,
προέδρου του Επιμελητηρίου Μαγνησίας,
υποψηφίου περιφερειακού συμβούλου
με το συνδυασμό «Θεσσαλών Συμπολιτεία»
και επικεφαλής το Νίκο Τσιλιμίγκα
