Του Αρχιτέκτονα Σωτήρη Γιαμάκου Υποψήφιου Δημοτικού Συμβούλου Βόλου Με το συνδυασμό του Μιχάλη Μιτζικού.
Με αφορμή το μότο ενός συνδυασμού ότι θα κάνει το Βόλο Μονακό, αλλά και τη συνεχή δυσκαμψία της απερχόμενης Δημοτικής αρχής αλλά και του ΟΛΒ στο θέμα της μαρίνας, ας μου επιτραπεί να καταθέσω μερικές προσωπικές σκέψεις.
Το Μονακό έχει διαφορετική τοπογραφία από το Βόλο. Με πλαγιές να γλύφουν το νερό. Ο Βόλος είναι επίπεδη πόλη, χωρίς τα πλεονεκτήματα του αμφιθεατρικού τοπίου. Γι’ αυτό και εδώ η ακτογραμμή μας είναι καθοριστική για την ταυτότητα της πόλης. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή σε κάθε παρέμβαση ώστε να διατηρηθεί η συνολική εικόνα και οι μνήμες.
Η μαρίνα μιας Πόλης όπως ο Βόλος, είναι μια νέα πολεοδομική ενότητα. Ι000 σκάφη (πχ μαρίνα Αλίμου) αντιστοιχούν σε περίπου 10.000 επισκέπτες ημερησίως, που έρχονται για να ξεκουραστούν, να διασκεδάσουν, να απολαύσουν τη δραστηριότητα που αγαπούν, τον ήλιο και τη θάλασσά μας, τη φιλοξενία μας αλλά και, πολλοί από αυτούς, να μας εμπιστευτούν τα σκάφη τους – μια μικρή περιούσια – για τη περίοδο του χειμώνα, για τη συντήρησή τους, κλπ. χωρίς να ξεχνάμε, επίσης, ότι, τις περισσότερες φορές, θέλουν εκτός από ασφάλεια και την ησυχία τους.
Γιατί παιδευόμαστε τα τελευταία 18 χρόνια χωρίς να αποφασίζουμε;
Η απάντηση είναι απλή. Σαν πολεοδομική ενότητα η μαρίνα ξεπερνά τα διοικητικά όρια του ΟΛΒ, ο οποίος στα διάφοραMaster Plan που καταρτίζει περιορίζεται στο χώρο του λιμένα και αγνοεί συχνά σημαντικές παραμέτρους που αφορούν την πόλη ή ακόμη και τη λειτουργία της ίδιας της μαρίνας. Ελλείψει ενός γενικού χωροταξικού σχεδίου, όχι του λιμένα αλλά της πόλης, που να αποτελεί και ολοκληρωμένο σχέδιο διαχείρισης της θαλάσσιας ζώνης, συμπεριλαμβάνοντας τους θαλάσσιους πόρους της περιοχής , όλα τα γεωγραφικά φυσικά και τεχνικά χαρακτηριστικά αλλά και τις χερσαίες συναφείς δραστηριότητες, καμία απόφαση δεν μπορεί να τεκμηριωθεί. Άρα, ακόμη και να ξέραμε, που θα έπρεπε να δημιουργηθεί η Μαρίνα, θα χρειαζόμασταν ΟΔΠΖ της πόλης και όχι μόνο του λιμένα, για την τεκμηρίωση.
Σε ποιο σημείο μπορεί, λοιπόν, να χωροθετηθεί αυτή η νέα μικρή πολιτεία;
Στο παραπάνω πλαίσιο και δια της εις άτοπον, μόνο, απαγωγής μπορώ να πω πού δεν μπορεί να δημιουργηθεί μαρίνα της κλίμακας που αναφέρεται ως πρόταση Μονακό.
Από Άναυρο μέχρι και Σωρό αποκλείονται οι περιοχές του Αναύρου λόγω των βαθών που είναι πάνω από 30 μέτρα. Αποκλείονται ακόμη οι περιοχές των πάρκων Αναύρου και Αγίου Κωνσταντίνου για ευνόητους λόγους, αποκλείεται το κορδόνι, επίσης. Αποκλείονται οι εκβολές του Ξηριά και η Μπουρμπουλήθρα για περιβαλλοντικούς λόγους. Αποκλείεται το Μπούρτζι έως και τις Αλυκές λόγω φυσικού περιβάλλοντος και εικόνας, αποκλείονται οι αμμουδιές των Αλυκών για επίσης ευνόητους λόγους. Μέχρι το Σωρό δεν υπάρχει ο απαιτούμενος χερσαίος χώρος. Μένει, έτσι, η περιοχή του Σωρού και το λιμάνι.
Η διερεύνηση του Σωρού για τη δημιουργία μαρίνας με υπόσκαφες εγκαταστάσεις (δυνατές λόγω φυσικού ανάγλυφου) έγινε από το γραφείο μας σε συνεργασία με το ΕΜΠ το 2010 (Σχ.1,2,3) αφιλοκερδώς, όταν μας ζητήθηκε από τη πλευρά του Δήμου τεκμηρίωση παλαιότερης (1986) πρότασής μας για την περιοχή. Ποτέ δεν ενημερωθήκαμε για την τύχη αυτής της μελέτης, ούτε, βέβαια, και για τις προηγούμενες που έμειναν λειψές.
Μια μαρίνα τύπου Μονακό, με άξονα τον κεντρικό προβλήτα (ανατολικά ή δυτικά) του λιμανιού (παραλία), θα πρέπει να συνυπολογίσει τη κεντρικότητα ως προς το μέτωπο της πόλης και τις, πιθανότατα, αντιφατικές χρήσεις που θα αναπτυχθούν εδώ. Προσωπικά, μόνο αγκυροβόλια και όχι μαρίνα πιστεύω ότι εδώ μπορούν να δημιουργηθούν και περισσότερο βλέπω την προβλήτα να μετεξελίσσεται σε ένα τύπο προβλήτας PYR 39 του Σαν Φραντσίσκο, με λειτουργίες πόλης και με οργάνωση του parking σε κτηριακή εγκατάσταση.
Η καλύτερη θέση για τη Μαρίνα μέσα στο λιμάνι είναι σαφέστατα ο χώρος με κέντρο το Σιλό. Υπάρχει άπλετος χώρος για τις χερσαίες κτηριακές υποδομές, που μπορούν να συμπεριλάβουν και το Σιλό και τουριστικές υποδομές. Υπάρχει ησυχία και γειτνιάζει με την πόλη, ώστε αυτή να καρπωθεί το όφελος των επισκεπτών. Μένει το θέμα των χρήσεων του εμπορικού λιμένα, αλλά και των κρουαζιερόπλοιων, κλπ.
Αν αυτά δεν ξεκαθαριστούν, η περιοχή του Σωρού νότια των Αλυκών είναι η μόνη εφικτή λύση, με τη προϋπόθεση βέβαια ότι δεν θα εμφανιστεί κανένα σπάνιο θαλάσσιο είδος κοκωβιού, όπως έγινε στο Αλυγαρόρεμα και ακυρώθηκε, ως περισπούδαστο δήθεν έργο, ένα μικρό καταφύγιο 150 βαρκών, χωρίς κτιριακές εγκαταστάσεις, αλλά σαν πάρκο που θα ένωνε τη παραλία των Αλυκών με τη Πλαζ του ΕΟΤ.
Κλείνοντας θέλω να τονίσω ότι κάποτε πρέπει να συναποφασίσουμε και γι’ αυτό το θέμα και, επιτέλους, ας ρωτήσουμε και τους πολίτες τι και πόσο το θέλουν. Όπως έγινε, για παράδειγμα, με το νέο σταθμό της Στουτγκάρδης, με τοπικό δημοψήφισμα. Τότε θα αντιληφθούμε όλοι ότι ο ερασιτεχνισμός και η παλαιοκομματική προσέγγιση των έργων στη μέχρι σήμερα πορεία, είναι εντελώς αδιέξοδες μέθοδοι._
