ΕΠΙΣΤΗΜΗ

Σε τρεις Βρετανούς το Νόμπελ Φυσικής

σε-τρεις-βρετανούς-το-νόμπελ-φυσικής-696226

Τρεις Βρετανοί ερευνητές που εργάζονται στις ΗΠΑ θα μοιραστούν το φετινό Νόμπελ Φυσικής για τη μελέτη ασυνήθιστων καταστάσεων ή φάσεων της ύλης, όπως οι υπεραγωγοί και τα υπερρευστά, ανακοίνωσε η επιτροπή των βραβείων στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα της Στοκχόλμης.

«Οι ανακαλύψεις τους επέτρεψαν την καταγραφή προόδου στη θεωρητική κατανόηση των μυστηρίων της ύλης και στη δημιουργία νέων προοπτικών για την ανάπτυξη καινοτόμων υλικών», αναφέρεται στην ανακοίνωση του Ιδρύματος Νόμπελ.

Ο Ντέιβιντ Τάλες (David Thou-less) που λαμβάνει το ήμισυ του βραβείου είναι 82 ετών, έχει γεννηθεί στη Σκωτία και είναι επίτιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου της Washington στο Σιάτλ.

Σε τρεις Βρετανούς το Νόμπελ Φυσικής

Το δεύτερο ήμισυ μοιράζονται από κοινού οι Ντάνκαν Χόλντεϊν (Duncan Haldane), 65 ετών, γεννημένος στο Λονδίνο, καθηγητής στο Princeton και Μάικλ Κόστερλιτς (Michael Kosterlitz), γεννημένος στη Σκωτία το 1942 και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Brown του Πρόβιντενς (Ρόουντ Αϊλαντ).

Φάσεις της ύλης
Βραβεύονται «για τις θεωρητικές ανακαλύψεις των μεταβάσεων της τοπολογικής φάσης και των τοπολογικών φάσεων της ύλης», αναφέρει στην ανακοίνωσή της η Επιτροπή. Οι φάσεις της ύλης που γνωρίζουμε στην καθημερινή ζωή είναι τα στερεά, τα υγρά και τα αέρια. Οταν όμως η θερμοκρασία πέσει κοντά στο απόλυτο μηδέν, ή τα υλικά παίρνουν τη μορφή λεπτών φιλμ, η ύλη μπορεί να περάσει σε εξωτικές φάσεις, στις οποίες αναδύονται και γίνονται εμφανείς οι κβαντικές ιδιότητες των ατόμων. Παράδειγμα είναι τα υπεραγώγιμα υλικά, τα οποία αφήνουν το ηλεκτρικό ρεύμα να περνά χωρίς καθόλου αντίσταση όταν ψυχθούν κοντά στο απόλυτο μηδέν. Οι υπεραγωγοί βρίσκουν σήμερα ευρεία χρήση, όπως στους μαγνητικούς τομογράφους και τον Μεγάλο Επιταχυντή Αδρονίων (LHC) του CERN.

Το φαινόμενο της υπεραγωγιμότητας ήταν μεν γνωστό, ωστόσο το έργο των τριών βραβευθέντων τις δεκαετίες του 1970 και 1980 προσέφερε νέες γνώσεις τόσο για τη συμπεριφορά των υπεραγώγιμων υλικών όσο και για άλλες εξωτικές καταστάσεις της ύλης όπως τα υπερρευστά -υγρά που χάνουν το ιξώδες τους σε χαμηλή θερμοκρασία και μπορούν έτσι να σκαρφαλώνουν τα τοιχώματα των δοχείων μέσα στα οποία βρίσκονται.

Και οι τρεις ερευνητές αξιοποίησαν τα εργαλεία της τοπολογίας, ενός κλάδου των μαθηματικών που περιγράφει τις γεωμετρικές ιδιότητες αντικειμένων όταν τεντώνονται ή παραμορφώνονται χωρίς να σπάνε. «Οι βραβευόμενοι αυτή τη χρονιά άνοιξαν τον δρόμο σε έναν άγνωστο κόσμο όπου η ύλη μπορεί να λάβει ασυνήθιστες μορφές.

Χρησιμοποίησαν εξελιγμένες μαθηματικές μεθόδους για να μελετήσουν φάσεις ή ασυνήθιστες καταστάσεις της ύλης, όπως οι υπεραγωγοί, τα υπερρευστά και/ή οι λεπτές μαγνητικές μεμβράνες», συμπληρώνει η ανακοίνωση της Σουηδικής Ακαδημίας.

Οι εφαρμογές των ερευνών τους αναμένονται στους τομείς της επιστήμης των υλικών και στην ηλεκτρονική. Κάθε βραβείο συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 8 εκατομμυρίων σουηδικών κορωνών, περίπου 833.000 ευρώ.

(imerisia.gr)

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου