Μία ριζική, πειραματική θεραπεία που «διαγράφει» και μετά αναγεννά το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να σταματά την εξέλιξη της επιθετικής σκλήρυνσης κατά πλάκας, σύμφωνα με μία νέα, μικρή μελέτη.
Ενδέχεται επίσης να υποστρέφει τα συμπτώματά της σε μερικούς ασθενείς.
Τη μελέτη πραγματοποιούν επιστήμονες από τον Καναδά, οι οποίοι δημοσίευσαν τα πρώτα αποτελέσματα από την δοκιμή της σε 24 πάσχοντες από πολύ ενεργή, υποτροπιάζουσα μορφή της νόσου.
Αν και χαρακτήρισαν τα ευρήματά τους «συναρπαστικά», προειδοποίησαν ότι η μέθοδος κρύβει κινδύνους και ότι μπορεί να βοηθήσει μόνο μικρό ποσοστό ασθενών οι οποίοι βρίσκονται στα αρχικά στάδια της νόσου.
Η σκλήρυνση κατά πλάκας (ή πολλαπλή σκλήρυνση, όπως είναι η σύγχρονη ονομασία της) εκδηλώνεται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται και καταστρέφει την μυελίνη ουσία που περιβάλλει τα νεύρα.
Η ουσία αυτή είναι απαραίτητη για την επικοινωνίατων νευρικών κυττάρων μεταξύ τους. Όταν καταστραφεί, η επικοινωνία αυτή διαταράσσεται και έτσι εκδηλώνονται τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της νόσου (αδυναμία στο ένα ή περισσότερα άκρα, διαταραχή της όρασης στο ένα μάτι, παραισθησίες, διπλωπία κ.λπ.).
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων (στο 85%) η νόσος χαρακτηρίζεται από εξάρσεις και υφέσεις και μόνο μετά από τουλάχιστον δύο δεκαετίες ενδέχεται να μπει σε φάση σταθερής, προοδευτικής επιδείνωσης (αυτή η μορφή αποκαλείται υποτροπιάζουσα).
Ωστόσο στο περίπου 10% των περιπτώσεων, επιδεινώνεται προοδευτικά ευθύς εξαρχής, δίχως να παρουσιάζει διαστήματα ύφεσης (πρωτοπαθώς εξελισσόμενη μορφή).
Μεταμόσχευση βλαστοκυττάρων
Εκτός από τα φάρμακα που χορηγούνται για την αντιμετώπιση της νόσου, μία άλλη μέθοδος που δοκιμάζεται αφορά τη λήψη χημειοθεραπείας που καταστέλλει το ανοσοποιητικό σύστημα και εν συνεχεία την έγχυση βλαστικών κυττάρων, τα οποία έχουν ληφθεί από τους ίδιους τους ασθενείς.
Η μέθοδος αυτή αποκαλείται μεταμόσχευση αυτόλογων αιμοποιητικών βλαστοκυττάρων (HSCT) και έχει ως στόχο να αφαιρεθούν τα ανοσοποιητικά κύτταρα που ευθύνονται για την καταστροφή της μυελίνης ουσίας και να ξαναρυθμιστεί το ανοσοποιητικό σύστημα.
Στην νέα μελέτη, όμως, οι ερευνητές προχώρησαν ένα βήμα παραπέρα, αφού δεν αρκέστηκαν να εξασθενήσουν το ανοσοποιητικό σύστημα των ασθενών τους αλλά το κατέστρεψαν εντελώς χωρίς πολύ επιθετική χημειοθεραπεία.
Στη συνέχεια, το ξαναδημιούργησαν από την αρχή με την βοήθεια των βλαστοκυττάρων τους.
Όπως εξηγούν οι ερευνητές στην ιατρική επιθεώρηση «The Lancet», στη μελέτη τους συμμετείχαν 24 ασθενείς, ηλικίας 18 έως 50 ετών, με φτωχή πρόγνωση, σταθερά επιδεινούμενη ασθένεια και με αναπηρίες εξαιτίας της – δηλαδή ασθενείς που είχαν πολύ επιθετική νόσο.
Τα αποτελέσματα
Όλοι τους παρουσίασαν ύφεση της νόσου τους μετά την ριζική θεραπεία που έκαναν και παρότι έχουν περάσει έως 13 χρόνια από την έγχυση των βλαστοκυττάρων (η μέση παρακολούθηση μετά την μεταμόσχευση είναι 7 χρόνια), κανένας τους δεν έχει παρουσιάσει έξαρση.
Επιπλέον, στο 70% η ασθένεια σταμάτησε εντελώς να εξελίσσεται, περισσότεροι από ένας στους τρεις (το 35%) παρουσίασαν βελτίωση σε συμπτώματα όπως η απώλεια της όρασης, η μυϊκή αδυναμία και τα προβλήματα ισορροπίας.
Όλοι τους, εξάλλου, παρουσίασαν μείωση της εγκεφαλικής ατροφίας στα επίπεδα που έχουν οι υγιείς συνομήλικοί τους και μερικοί κατόρθωσαν να επιστρέψουν στη δουλειά ή στο σχολείο τους, ανέκτησαν την ικανότητα να οδηγούν ή παντρεύτηκαν και απέκτησαν παιδιά.
Ωστόσο ένας από τους ασθενείς έχασε τη ζωή του από ηπατική ανεπάρκεια που προκλήθηκε από τη θεραπεία ενώ ένας άλλος χρειάσθηκε νοσηλεία στην εντατική εξαιτίας ηπατικών επιπλοκών. Όλοι οι ασθενείς, εξάλλου, παρουσίασαν πυρετό που συχνά συνοδευόταν από λοιμώξεις.
«Η μελέτη μας είναι η πρώτη που αποκαλύπτει ότι είναι εφικτή η πλήρης, μακροχρόνια καταστολή της φλεγμονώδους δραστηριότητας στους πάσχοντες από πολλαπλή σκλήρυνση», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής δρ Χάρολντ Άτκινς, αναπληρωτής καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Οτάβα και γιατρός του Προγράμματος Μεταμόσχευσης Αίματος & Μυελού των Οστών στο Νοσοκομείο της Οτάβα, στον Καναδά.
«Το εύρημα αυτό είναι συναρπαστικό, αλλά είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι η θεραπεία αυτή μπορεί να έχει σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες και κινδύνους, και πως είναι κατάλληλη μόνο για μικρό ποσοστό ασθενών με πολύ ενεργό νόσο που βρίσκονται στα αρχικά στάδιά της.
Συνεπώς, οι ασθενείς οι οποίοι έχουν σημαντική αναπηρία επί πολύ καιρό, πιθανώς δεν θα ωφεληθούν από αυτήν».
Οι ερευνητές συνεχίζουν την παρακολούθηση των ασθενών για να εξακριβώσουν αν η πειραματική μέθοδος τους θεράπευσε ή υπάρχει πιθανότητα υποτροπής.
ygeia.tanea.gr
