Φορώντας ένα μπλουζάκι μπορείς να φορτίζεις το κινητό ή να ανιχνεύεις την τοξικότητα ενός χώρου!
Μέχρι και σήμερα τα ρούχα που φοράμε εξυπηρετούν κυρίως την προστασία μας από τους κλιματικούς παράγοντες αλλά και την αισθητική. Και μπορεί να μιλάμε για… επιστήμη της μόδας σε κάθε σεζόν, οπότε και βγαίνουν οι νέες τάσεις για τα ρούχα που θα φορέσουμε, η πραγματική όμως επιστήμη βρίσκεται στη λειτουργικότητα και την ευφυΐα των υφασμάτων.
Ρεπορτάζ: ΕΛΕΝΗ ΧΑΝΟΥ
Ενα μπλουζάκι που φορώντας το, μπορεί κάποιος να φορτίσει το κινητό του, μία μπλούζα που ανιχνεύει την τοξικότητα του χώρου ή μετρά την πίεση του αίματος, ένα γάντι που μπορεί να βοηθήσει έναν πάσχοντα από αρθριτικά να κάνει απλές κινήσεις της καθημερινότητας… Πρόκειται για λεγόμενα έξυπνα ρούχα, τη μηχανική συμπεριφορά και λειτουργικότητα των οποίων, μελέτησε και απέδειξε ο διδάκτορας του τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, κ. Αλέξης Κορδολέμης. Ενας επιστήμονας που μας μεταφέρει από την εποχή της ραπτομηχανής στην εποχή της μηχανικής επιστήμης για τα υφάσματα.
Από το βελονάκι στη μηχανική
Σύμφωνα με τον κ. Κορδολέμη, η χρήση των ρούχων για την πλειονότητα των ανθρώπων εξυπηρετεί δύο συγκεκριμένους παράγοντες: την προστασία από τις κλιματολογικές συνθήκες και την αισθητική. «Ομως οι υφασμάτινες κατασκευές πέραν της πρωτογενούς λειτουργίας τους έχουν αρχίσει και αποτελούν πόλο έλξης για ερευνητές σε παγκόσμια κλίμακα και μάλιστα σε κορυφαία ερευνητικά κέντρα του εξωτερικού», επισημαίνει ο διδάκτωρ του τμήματος Πολιτικών Μηχανικών.
Η παράδοση θέλει τη… γιαγιά να πλέκει ένα μπλουζάκι για να φορέσει το εγγόνι ή το παιδί. Μία διαδικασία που περνά από την απλή γνώση. «Δεν γνωρίζει τη μηχανική αντοχή ή τη διαπερατότητα του ρούχου που δημιουργεί, τις μηχανικές ή φυσικές του ιδιότητες», αναφέρει ο Κορδολέμης.
Σήμερα όμως η επιστήμη γνωρίζει. Και γνωρίζει πώς να παράγει με χαμηλό κόστος, ρούχα ανθεκτικά αλλά και ελαφριά.
Πλέον η επιστήμη, μέσω του κ. Κορδολέμη κάνει ένα βήμα παραπέρα, προτείνοντας έξυπνα ρούχα και έξυπνες υφασμάτινες κατασκευές που δεν εξυπηρετούν μόνο την προστασία από τον καιρό ή την αισθητική. Μπορούν να φανούν χρηστικές στην καθημερινότητα ακόμη και να βοηθήσουν σε ιατρικό επίπεδο.
«Για να γίνουν πράξη οι σύγχρονες υφασμάτινες κατασκευές είναι απαραίτητο το εξής: να μελετηθεί διεξοδικά η μηχανική αντοχή των υφασμάτων και η λειτουργικότητά τους. Είναι δύσκολο να κάνεις μοντελοποίηση των υλικών, που είναι μια εξαιρετικά επίπονη διαδικασία με πολυπλοκότητα. Υπάρχει βιβλιογραφία αλλά οι κλασικές μέθοδοι δεν μπορούν να βρουν εφαρμογή, διότι αυτές οι κατασκευές παρουσιάζουν το λεγόμενο φαινόμενο κλίμακας.
Πρώτος βασικός πυλώνας λοιπόν ήταν να εφαρμόσω μια θεωρία ανώτερης τάξης από την κλασική που θα είναι σε θέση να λαμβάνει υπόψη της τη μικροδομή που παρουσιάζουν τα υλικά (υφάσματα και υλικά όπως το σκυρόδεμα ή οποιοδήποτε σύνθετο υλικό). Στη συνέχεια να αποδώσω με πιο ρεαλιστικό τρόπο την τελική συμπεριφορά της κατασκευής», εξηγεί ο κ. Κορδολέμης, αναφερόμενος στο διδακτορικό του έργο «Εξυπνες υφασμάτινες κατασκευές: μηχανική συμπεριφορά και λειτουργικότητα».
Ρούχα με ευφυΐα
Μελέτησε τη μηχανική συμπεριφορά των υφασμάτων και στη συνέχεια τους έδωσε ευφυΐα.
«Τα υφάσματα παύουν να είναι νεκρά υλικά. Μπορούν να δουν, να αισθανθούν, να αλληλεπιδράσουν με το περιβάλλον. Αυτό μπορεί να γίνει όταν μέσα στη μικροδομή τους ενσωματωθούν διάφορα ηλεκτρικά κυκλώματα και διάφορα πληροφοριακά συστήματα μικρής κλίμακας, όπως αισθητήρες και μικροϋπολογιστές. Πρόκειται για κατασκευές που η ηλεκτρονική επιστήμη μας επιτρέπει να χρησιμοποιήσουμε», αναφέρει ο κ. Κορδολέμης.
Τι είναι όμως στην πράξη τα έξυπνα ρούχα και τι εφαρμογές μπορούν να βρουν;
Εδώ είναι το ενδιαφέρον.
Ενα έξυπνο φανελάκι που φοράει ένα μωρό, είναι δυνατό να «βλέπει» τις ζωτικές λειτουργίες του μωρού και να στέλνει πλήρη αναφορά στο PC του παιδίατρου.
Ενα επίσης έξυπνο μπλουζάκι που φοράει κάποιος στον περίπατο στο πάρκο, μπορεί να παράγει ενέργεια για τη φόρτιση του κινητού με την απλή κίνηση του χεριού.
Εξυπνα ρούχα, μπορούν επίσης να φορέσουν άτομα που πάσχουν για παράδειγμα από αλτσχάιμερ. Πόσες φορές δεν έχει βγει silver alert για την εξαφάνιση ενός ηλικιωμένου; Με τα έξυπνα ρούχα οι «εξαφανισμένοι» θα μπορούν να εντοπίζονται απευθείας από τους συγγενείς τους.
Τα έξυπνα ρούχα μπορούν να βρουν εφαρμογή και στην ιατρική. Ενα έξυπνο γάντι για παράδειγμα, μπορεί να βελτιώσει την κίνηση των δαχτύλων για κάποιον που πάσχει από αρθριτικά. Να λειτουργήσει δηλαδή ως μικρό ρομπότ. Η ένα μπλουζάκι μπορεί να μετρά την πίεση του αίματος και τους καρδιακούς χτύπους.
Εξυπνες στολές μπορούν επίσης να φορούν και οι πυροσβέστες κατά την εκτέλεση του καθήκοντος. «Τα έξυπνα ρούχα, μπορούν για παράδειγμα να ανιχνεύουν τα επικίνδυνα αέρια στο χώρο. Ετσι κατά την είσοδο ενός πυροσβέστη σε χώρο που έπιασε φωτιά, η στολή του μπορεί να του δώσει πληροφορίες για την τοξικότητα του περιβάλλοντος», αναφέρει ο κ. Κορδολέμης.
Ακόμη και για στρατιωτικούς σκοπούς μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα έξυπνα υφάσματα. «Ενα σεντόνι σε πολύ μικρό βάθος κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, μπορεί να λειτουργήσει σαν… ναρκοπέδιο. Πατώντας πάνω του δίνει απευθείας πληροφορίες για το πόσα άτομα έρχονται, ποιο είναι το βάρος τους, ποιος ο ρυθμός με τον οποίο κινούνται», επισημαίνει ο κ. Κορδολέμης.
Στο εργαστήριο του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών, ο κ. Κορδολέμης κατασκεύασε ειδική διάταξη που αποτελείται από κλειστά καλώδια, από ηλεκτρομαγνητικά ηνία, από μπαταρίες καθώς και ειδικές ίνες από μεταλλικό γυαλί. Και έδειξε ότι όταν αυτός μηχανισμός τοποθετηθεί με τον κατάλληλο τρόπο μέσα στο ύφασμα μπορεί να δράσει ως ενεργοποιητής κίνησης ή ως συσκευή αποθήκευσης ενέργειας.
