Με τις γυναίκες να πάσχουν σε μεγαλύτερο ποσοστό (67%) από αγχώδεις διαταραχές
«Ηταν αναμενόμενο. Δυστυχώς το περιμέναμε. Τα καταθλιπτικά συμπτώματα αποτελούν καθημερινή πραγματικότητα και δυστυχώς, λόγω ανέχειας, δεν ζητούν ιατρική βοήθεια όσοι πάσχουν. Μάλλον το πρόβλημα είναι ακόμη μεγαλύτερο», σχολιάζει ο Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Μαγνησίας Ευθ. Τσάμης με αφορμή τα αποτελέσματα της πανελλήνιας έρευνας υγείας που πραγματοποιήθηκε το 2014 και παρουσιάστηκε πρόσφατα από την Ελληνική Στατιστική Αρχή.
Ρεπορτάζ: ΑΝΤΩΝΗΣ ΦΩΚΙΔΗΣ
Τα στοιχεία για την υγεία του πληθυσμού ηλικίας 15 ετών και άνω, προκύπτουν από την έρευνα που διενεργήθηκε το 2014 σε τελικό δείγμα 8.223 ιδιωτικών νοικοκυριών και σε ισάριθμα μέλη αυτών, σε ολόκληρη την Ελλάδα. Αποτελέσματα για τους παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία (διατροφή, κάπνισμα, άσκηση κλπ.) θα ανακοινωθούν στις 29 Φεβρουαρίου 2016. Η επόμενη έρευνα υγείας θα διενεργηθεί το έτος 2019.
Από τα ενδιαφέροντα στοιχεία της έρευνας και τις συγκρίσεις με την προηγούμενη έρευαν του 2009, προκύπτει ότι η μεγαλύτερη αύξηση εμφανίζεται στην κατάθλιψη.
Η γενική κατάσταση υγείας δηλώνεται αυθόρμητα από τον ίδιο τον ερευνώμενο. Το 75,2% του πληθυσμού ηλικίας 15 ετών και άνω δηλώνει ότι έχει πολύ καλή ή καλή υγεία, το 18,0% μέτρια υγεία και το 6,8% κακή ή πολύ κακή υγεία.
Σε σχέση με τα αποτελέσματα της έρευνας έτους 2009, καταγράφεται σταθερότητα στο ποσοστό του πληθυσμού που δηλώνει πολύ καλή ή καλή υγεία, μικρή αύξηση (8,4%) στο ποσοστό του πληθυσμού που δηλώνει μέτρια υγεία και μείωση (-16,1%) στο ποσοστό όσων δηλώνουν κακή ή πολύ κακή υγεία.
Ενας στους δύο (49,3%) ηλικίας 15 ετών και άνω δηλώνει ότι έχει κάποιο χρόνιο πρόβλημα ή χρόνια πάθηση. Χρόνιο θεωρείται το πρόβλημα υγείας ή η πάθηση που διαρκεί ή πρόκειται να διαρκέσει περισσότερους από 6 μήνες, με ή χωρίς φαρμακευτική αγωγή. Χρόνιο πρόβλημα ή χρόνια πάθηση δηλώνουν πέντε στις δέκα γυναίκες (53,9%) και τέσσερις στους δέκα άνδρες (44,2%). Από το σύνολο όσων δηλώνουν ότι έχουν κάποιο χρόνιο πρόβλημα υγείας ή χρόνια πάθηση, έξι στους δέκα (61,4%) είναι ηλικίας 55 ετών και άνω.
Αύξηση 24,2%, σε σχέση με το 2009 (39,7%), καταγράφεται στον πληθυσμό που δηλώνει ότι πάσχει από κάποιο χρόνιο πρόβλημα υγείας ή χρόνια πάθηση.
Ενας στους δέκα (10,2%) ηλικίας 15 ετών και άνω έχει περιορίσει πάρα πολύ, για λόγους υγείας και για διάστημα 6 μηνών ή και περισσότερο, κάποιες από τις -συνήθεις για τον γενικό πληθυσμό- δραστηριότητές του, και δύο στους δέκα (19,6%) τις έχουν περιορίσει αλλά όχι πάρα πολύ.
Η κατάσταση είναι πολύ ανησυχητική στην τρίτη ηλικία. Ενας στους δύο ηλικίας 65-74 ετών και σχεδόν οκτώ στους δέκα ηλικίας 75 ετών και άνω δηλώνουν περιορισμό δραστηριοτήτων λόγω προβλημάτων υγείας.
Σαρώνει η κατάθλιψη
Στην έρευνα περιλαμβάνονταν ερωτήματα που αποσκοπούσαν στην καταγραφή του επιπολασμού και της σοβαρότητας των ψυχικών νόσων, ειδικότερα της κατάθλιψης. Οι καταστάσεις που καταγράφονταν παρέχουν στους ειδικούς σαφή εικόνα της ψυχολογικής κατάστασης του πληθυσμού κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο εβδομάδων πριν την ημερομηνία διεξαγωγής της έρευνας.
Κατάθλιψη δήλωσε το 4,7% του πληθυσμού, ποσοστό αυξημένο κατά 80,8% σε σχέση με το ποσοστό του 2009 (2,6%). Οι 3 στους 10 είναι άνδρες (32,8%) και οι 7 γυναίκες (67,2%). 7,6% του πληθυσμού ηλικίας 15 ετών και άνω πάσχει από αγχώδεις διαταραχές, το 1,7% από άλλες ψυχικές διαταραχές και το 1,0% από ανοϊκή διαταραχή ή νόσο Alzheimer.
Το 92,8% του συνολικού πληθυσμού ηλικίας 15 ετών και άνω απάντησε με σαφήνεια σε όλα τα υποερωτήματα της ενότητας της ψυχικής υγείας. Από αυτούς, ποσοστό 62,2% απάντησε αρνητικά σε όλα τα υποερωτήματα της ενότητας, ενώ ποσοστό 37,8% δήλωσε ότι βίωσε ένα τουλάχιστον από τα «αρνητικά» συναισθήματα /καταστάσεις με συχνότητα: αρκετές ημέρες, περισσότερες από τις μισές ημέρες ή σχεδόν κάθε ημέρα, στο διάστημα των δύο τελευταίων, πριν τη διενέργεια της έρευνας, εβδομάδων.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών, πριν τη διενέργεια της έρευνας, ποσοστό 4,7% του πληθυσμού ηλικίας 15+ επισκέφθηκε ψυχίατρο ή ψυχολόγο για πρόβλημα υγείας που αντιμετωπίζει. Το ποσοστό ανδρών και γυναικών που καταγράφηκαν είναι 3,2% και 6,0%, αντίστοιχα.
Για πρώτη φορά συμπεριλήφθηκε στην έρευνα ερώτημα αναφορικά με τον αυτοκτονικό ιδεασμό και τη συχνότητα εμφάνισής του.
Σύμφωνα με τις απαντήσεις «σκέψεις ότι θα ήταν καλύτερα να μη ζει ή να βλάψει τον εαυτό του» έκανε, κατά τη διάρκεια των τελευταίων 2 εβδομάδων πριν τη διενέργεια της έρευνας, το 3,4% του πληθυσμού ηλικίας 15 ετών και άνω που απάντησε με σαφήνεια στο συγκεκριμένο υποερώτημα της ψυχικής υγείας.
Ραγδαία αύξηση
«Το περιμέναμε. Και στο Κοινωνικό Ιατρείο και στα μέλη μας ψυχιάτρους, η εμφάνιση περιστατικών είναι μεγάλη. Δυστυχώς δεν υπάρχει ένα δημόσιο σύστημα να υποδεχτεί αυτές τις περιπτώσεις. Φοβάμαι πως εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, σοβαρές περιπτώσεις δεν φτάνουν ποτέ στο γιατρό», επισημαίνει ο Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Μαγνησίας Ευθ. Τσάμης.
Ολοι γνωρίζουμε ότι η κατάθλιψη έχει αυξηθεί ραγδαία, απόρροια των πολλών οικονομικών απαιτήσεων σε κοινωνικό, οικογενειακό και ατομικό επίπεδο. Αυτό επιβεβαιώνεται και από την εθνική έρευνα με τη μεγάλη αύξηση νευρώσεων, μέτριας και ελαφριάς βαρύτητας κατάθλιψης. Η προσφυγή σε επαγγελματίες ψυχικής υγείας αυξάνεται και το βλέπουμε καθημερινά και στο Βόλο.
Σημαντικό κρίνεται να υπογραμμίσουμε τη διαφορά μεταξύ θλίψης και κατάθλιψης, συναισθηματικές καταστάσεις οι οποίες διαφέρουν, τις περισσότερες φορές τουλάχιστον.
Πιο συγκεκριμένα, ενώ η θλίψη φαίνεται να χαρακτηρίζεται ουσιαστικά από μια επώδυνη απώλεια που βιώνει ένα άτομο, αντίθετα η κατάθλιψη χαρακτηρίζεται από μια «πεσμένη» διάθεση που έχει περιγραφεί και ως «επώδυνη αναισθησία».
Μάλιστα, η κατάθλιψη ορίζεται και ως μια κατάσταση όπου μεταβάλλεται η ποιότητα και η ένταση της διάθεσης, η οποία επηρεάζει τη λειτουργικότητα του ατόμου και δεν μπορεί να ξεπεραστεί εύκολα, σε τέτοιο βαθμό που το άτομο δεν μπορεί να νιώσει ασφάλεια, να ανακουφιστεί, να νιώσει καλύτερα. Επιπρόσθετα, η διάθεση του ατόμου δεν αλλάζει εύκολα, διατηρείται και πηγάζει από το ίδιο το άτομο. Η δυσάρεστη κατάσταση επιμένει όσο κι αν προσπαθεί το άτομο να την διαφοροποιήσει. Μάλιστα, πολλές φορές, δεν υπάρχει κανένα ερέθισμα που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως έναυσμα για αυτή τη διάθεση.
