Σε δημόσια διαβούλευση η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.)
Σε δημόσια διαβούλευση τέθηκε από την Περιφέρεια Θεσσαλίας η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.) για τη λειτουργία της υφιστάμενης σιδηροδρομικής γραμμής Βόλος – Μηλιές με καταληκτική ημερομηνία 2 Φεβρουαρίου 2016. Το υπό εξέταση έργο αφορά έργο σταθερής τροχιάς (σιδηροδρομικό έργο), δεδομένου ότι πρόκειται για την λειτουργία της υφιστάμενης σιδηροδρομικής γραμμής με γραμμολογία μονής κανονικής γραμμής συνολικού μήκους 28,3 km. περίπου.
Ρεπορτάζ: ΑΝΤΩΝΗΣ ΦΩΚΙΔΗΣ
Σύμφωνα με τη ΜΠΕ, δεν περιλαμβάνονται εργασίες κατασκευής νέων έργων, παρά μόνο η συντήρηση της υφιστάμενης σιδηροδρομικής γραμμής, ενώ δεν εξετάζονται εναλλακτικές λύσεις δεδομένου ότι το υπό εξέταση έργο αφορά αποκλειστικά τη λειτουργία της υπάρχουσας σιδηροδρομικής γραμμής, συμπεριλαμβανομένων και των υφιστάμενων υποδομών (Σιδηροδρομικοί Σταθμοί, Στάσεις, λοιπά κτίρια, εγκαταστάσεις, κλπ).
Συγκεκριμένα η αρχή του έργου ορίζεται στη θέση του Σ.Σ. Βόλου, εντός της πόλης του Βόλου (οδός Γρ. Λαμπράκη). Από αυτό το σημείο, η σιδηροδρομική γραμμή ακολουθεί ανατολική πορεία μέχρι τον οικισμό Μηλιές.
Η σιδηροδρομική γραμμή Βόλου – Μηλεών έχει συνολικό μήκος από το Μηχανοστάσιο γραμμής Πηλίου στο Σταθμό Βόλου (υψόμετρο +2,72μ) μέχρι τους τερματικούς προσκρουστήρες (ταμπόνια) στο Σταθμό Μηλεών (υψόμετρο +284μ) περί τα 28,3 χλμ.
Οι σιδηροτροχιές έχουν τυπικό μήκος 9μ. υπάρχουν όμως και βραχύτερες σιδηροτροχιές μήκους 8,90 και 8,82 μ. για την αναπλήρωση των διαφορών μήκους μεταξύ της εσωτερικής και εξωτερικής σιδηροτροχιάς στις καμπύλες.
Η γραμμή θα έχει πλάτος 60 εκατοστά και δεν υφίσταται καμία επιπλάτυνση στις καμπύλες.
Η επιτρεπόμενη ανώτατη ταχύτητα διέλευσης λόγω γεωμετρίας γραμμής κυμαίνεται από 20 έως 30 χλμ/ώρα.
Η μέγιστη κατά μήκος κλίση της γραμμής είναι 30‰ επί μήκους 286μ κατά μέγιστο.
Η γραμμή Βόλου – Μηλεών μπορεί να διακριθεί σε δύο τμήματα:
- Το πεδινό τμήμα Βόλος – Ανω Λεχώνια.
- Το ορεινό τμήμα Ανω Λεχώνα – Μηλιές.
Σήμερα λειτουργεί το ανατολικό τμήμα της γραμμής, από Ανω Λεχώνια έως Μηλιές μήκους 15χλμ., ενώ στην παρούσα φάση δεν προβλέπεται άμεσα η εκμετάλλευση της γραμμής εξ ολοκλήρου, παρά μόνο εργασίες συντήρησης του μη εκμεταλλεύσιμου τμήματος (Σ.Σ. Βόλος – Σ.Σ. Ανω Λεχωνίων).
Με απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού (ΦΕΚ 322Β/24-5-1985) χαρακτηρίστηκε ιστορικό διατηρητέο μνημείο, που χρειάζεται ειδική κρατική προστασία.
Μικρό τμήμα του έργου (τα τελευταία 170μ. περίπου) χωροθετείται εντός περιοχής του δικτύου Φύση 2000. Η κατάσταση του φυσικού και ανθρωπογενούς περιβάλλοντος στην περιοχή μελέτης αλλά και στην ευρύτερη περιοχή χαρακτηρίζεται ως πολύ καλή. Κατά τη μέχρι σήμερα λειτουργία της γραμμής, δεν έχουν παρατηρηθεί ή καταγραφεί σημαντικά προβλήματα.
Τα σημαντικότερα θέματα που απασχολούν σε αυτές τις περιπτώσεις, έχουν σχέση κυρίως με την ασφαλή μετακίνηση, τον παραγόμενο σιδηροδρομικό θόρυβο και δονήσεις από την κίνηση των συρμών.
Σχετικά με το πρώτο ζήτημα της ασφάλειας, σύμφωνα με στοιχεία ατυχημάτων του ΟΣΕ, για το χρονικό διάστημα από το 2004 έως το 2012, δεν συνέβη κανένα σημαντικό ατύχημα και αυτό βέβαια έχει σχέση με το γεγονός της κίνησης των συρμών με χαμηλές ταχύτητες.
Οι σιδηροδρομικοί σταθμοί και στάσεις του υπό εξέταση έργου είναι:
• Σ.Σ. Βόλου, Χ.Θ. 0+000
• Στάση Κωλέττη, Χ.Θ. 0+850
• Στάση Ορμινίου, Χ.Θ. 1+000
• Στάση Φιλελλήνων Χ.Θ. 1+500
• Στάση Βλάχαβα, Χ.Θ. 1+970
• Στάση Αναύρου, Χ.Θ. 2+867
• Στάση Τσιμέντα, Χ.Θ. 5+300
• Στάση Αγριάς, Χ.Θ. 7+800
• Σ.Σ. Αγριάς, Χ.Θ. 8+300
• Στάση Κάτω Λεχωνίων, Χ.Θ. 10+920
• Σ.Σ. Άνω Λεχωνίων, Χ.Θ. 12+430
• Σ.Σ. Άνω Γατζέας, Χ.Θ. 18+780
• Στάση Αγ. Τριάδας, Χ.Θ. 20+330
• Σ.Σ. Ογλάς, Χ.Θ. 23+430
• Στάση Αργυραίικα, Χ.Θ. 24+200
• Σ.Σ. Μηλεών, Χ.Θ. 28+216
Από την αξιολόγηση των αναφερόμενων στα ΓΠΣ, ΖΟΕ και ΡΣ Βόλου διαπιστώνεται ότι το υπό εξέταση έργο δεν έρχεται σε αντίθεση με τις θεσμοθετημένες χρήσεις γης των τομεακών περιφερειακών και τοπικών Χωροταξικών Σχεδίων.
Η εκμετάλλευση σήμερα
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα στοιχεία εμπορικής εκμετάλλευσης της γραμμής από το 1996 οπότε επαναλειτούργησε η γραμμή αποκλειστικά σε τουριστική μουσειακή βάση. Το τραινάκι λειτουργεί συνήθως με σύνθεση 3 επιβαταμαξών, συνολικής χωρητικότητας 126 επιβατών (96 καθημένων).
Η επιβατική κίνηση κλιμακώνεται έντονα μεταξύ περιόδων αιχμής και μη αιχμής, σε σημείο που κατά την περίοδο της (θερινής) αιχμής μεγάλος αριθμός εκδρομέων να μην μπορεί να βρει εισιτήριο, λόγω υπερφόρτωσης του συρμού.
Από την άνοιξη του 2000 το τραινάκι λειτουργεί με δηζελάμαξες και 4 επιβατάμαξες συνολικής χωρητικότητας 168 επιβατών (128 καθημένων) και ατμήλατος συρμός λειτουργεί μόνο με αποκλειστική μίσθωση.
Οι σημαντικότερες γέφυρες της γραμμής (μήκους άνω των 4μ.) είναι 11. Εκτός από τις γέφυρες υπάρχουν πολλοί λίθινοι θολωτοί αλλά και μεταλλικοί οχετοί, σαν απαραίτητα συνοδά υδραυλικά και αποστραγγιστικά έργα. Οι δύο σήραγγες της γραμμής βρίσκονται μεταξύ Ανω Γατζέας – Πινακατών και έχουν μήκος 60,5 και 34μ αντίστοιχα. Συνολικά η κατάσταση του δικτύου από πλευράς υποδομής έχει ως εξής:
1. Τμήμα Στ. Βόλου – Βλαχάβα (Πάρκο Αγ. Κων/νου): η γραμμή είναι καλυμμένη από άσφαλτο μέσα στην οδό Δημητριάδος.
2. Τμήμα Βλαχάβα – Αγριάς: η γραμμή εν γένει είναι σε καλή κατάσταση, καλυμμένη σε λίγα σημεία από χώμα ή άσφαλτο, ευκόλως αποκαταστάσιμα. Χρειάζεται όμως να γίνει ξανά αποψίλωση των χόρτων επί της γραμμής στην περιοχή Γορίτσας και εργασίες αποκατάστασης περιτυπώματος με κλάδεμα ορισμένων δένδρων και μετάθεση ορισμένων (μη σιδηροδρομικών) πινακίδων κατακόρυφης σήμανσης και εμποδίζουν τη διέλευση των συρμών. Επίσης, πρέπει να απαγορεύεται η στάθμευση των νταλικών που εξυπηρετούν το εργοστάσιο τσιμέντων της ΑΓΕΤ, επάνω στη γραμμή.
3. Τμήμα Αγριάς – Ανω Λεχωνίων: είναι το πλέον προβληματικό τμήμα της διαδρομής, αφού στο μεγαλύτερο μέρος η γραμμή βρίσκεται εγκιβωτισμένη στην άσφαλτο, στο μέσον της λωρίδας του ρεύματος κυκλοφορίας προς Βόλο. Στο μεγαλύτερο μέρος η γραμμή είναι καλυμμένη από την άσφαλτο, αλλά ακόμα και αν αποκαλυφθεί, η κυκλοφορία του τραίνου θα είναι δύσκολη, λόγω παρακώλυσης της κυκλοφορίας.
Στο τμήμα αυτό βρίσκεται και η γέφυρα του Βρύχωνα, η οποία έχει αποκατασταθεί πλήρως (η πρώτη που φτιάχτηκε από οπλισμένο σκυρόδεμα στην Ελλάδα).Εκτός από την αποκατάσταση έγιναν και έργα καλλωπισμού του περιβάλλοντα χώρου της γέφυρας.
4. Τμήμα Ανω Λεχωνίων – Μηλεών: σε άριστη κατάσταση, λειτουργεί ανελλιπώς από το 1996. Για την πλήρη λειτουργία της γραμμής απαιτούνται:
- Στρώση νέας γραμμή σε μήκος περί τα 300μ., στο τμήμα Αγριάς – Κάτω Λεχωνίων,
- Διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου των σταθμών Αγριάς, Άνω Λεχωνίων, Γατζέας, Μηλεών και ανακατασκευή του υπνωτηρίου Μηλεών.
- Διαπλάτυνση της Ε.Ο. από όρια οικισμού Αγριάς έως τη γέφυρα Βρύχωνα, που θα περιλαμβάνει και αποξήλωση 300 περίπου μέτρων γραμμής καθώς και κατασκευή υποδομής για στρώση γραμμής 300 επίσης μέτρων περίπου.
- Κατασκευή στάσης στον Αναυρο,
- Κατασκευή Μηχανοστασίου στην Αγριά,
- Σηματοδοτήσεις με ηχοφωτεινά σήματα από γέφυρα Βρύχωνα έως το Δηομικό Σχολείο Κάτω Λεχωνίων,
- Επισκευή – ανακατασκευή 3 χειμερινών επιβαταμαξών.
- Σχετικά με το θέμα του θορύβου εντός των Δήμων, η λειτουργία του σιδηροδρόμου στη συγκεκριμένη περιοχή δεν αποτελεί την βασικότερη πηγή όχλησης, αφενός λόγω της πυκνότητας των δρομολογίων και αφετέρου επειδή ο σιδηροδρομικός θόρυβος είναι περισσότερο ανεκτός λόγω του «αναμενόμενου» χαρακτήρα του (ο δέκτης γνωρίζει και αναμένει συγκεκριμένο επίπεδο όχλησης την καθορισμένη ώρα.
Οσον αφορά τις δονήσεις, από την ανάλυση που έγινε στο πλαίσιο της παρούσας ΜΠΕ διαπιστώνεται ότι δεν υφίσταται ιδιαίτερη όχληση ακόμα και σε πολύ κοντινούς δέκτες δεδομένης της χαμηλής ταχύτητας διέλευσης που παραμένει χαμηλότερα των 30 km/h).
