Μεγάλη έρευνα και συγκλονιστικές μαρτυρίες παρουσιάζονται στο Μουσείο Τσαλαπάτα
«Τα αρχεία της Παιδοπόλεων: Από την αρχειοθέτη στη μελέτη» είναι ο τίτλος της εκδήλωσης, που διοργανώνεται την Κυριακή 17 Νοεμβρίου στις 12.00 το μεσημέρι στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του Μουσείου Πλινθοκεραμοποιίας Τσαλαπάτα. Την παρουσίαση θα κάνει ο γιατρός, συγγραφέας, υπεύθυνος διαχείρισης αρχείων Βασίλης Σάνδρης.
Η παρουσίαση εντάσσεται στο πλαίσιο του εξαμηνιαίου προγράμματος «Τοπική ιστορία και ψηφιακά μέσα», που υλοποιείται από την Ακαδημία Λαϊκού Πολιτισμού και Τοπικής Ιστορίας της «Μαγνήτων Κιβωτός».
Πρόκειται για έρευνα, που εδώ και πολλά χρόνια διενεργεί ο Βασίλης Γ. Σάνδρης, που βασίζεται σε 242 μαρτυρίες κατά τη διάρκεια 6 περίπου ετών και οι οποίες καλύπτουν όλη την Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα, καθώς επίσης και σε δύο αρχεία, τα οποία τέθηκαν στη διάθεση του ερευνητή.
Οι 60 μαρτυρίες αφορούν σε νέους και 116 παιδιά, που έζησαν την εμπειρία του εμφυλίου πολέμου στην ύπαιθρο και παρέχουν σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τα αίτια της δημιουργίας των Παιδοπόλεων, τον τρόπο που τα παιδιά εισήλθαν, τις εμπειρίες τους κατά τη διαμονή σ’ αυτές, όπως επίσης και σχετικά με την περαιτέρω πορεία τους και τη σημερινή εκτίμησή τους για την προσφορά της Παιδόπολης στα δύσκολα εκείνα χρόνια.
Την εικόνα σχετικά με την περαιτέρω πορεία της λειτουργίας των Παιδοπόλεων μέχρι σχεδόν τη διάλυσή τους συμπληρώνουν άλλες 31 μαρτυρίες παιδιών, που εισήλθαν αργότερα στην Παιδόπολη, χωρίς να έχουν σχέση με τον εμφύλιο.
Το θέμα είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον για την περιοχή, δεδομένης της λειτουργίας της Παιδόπολης Αγίας Σοφίας στην Αγριά για πάνω από πενήντα χρόνια. Από τους χιλιάδες απόφοιτους που πέρασαν από τις γνωστές εγκαταστάσεις της Αγριάς, στις μέρες μας υπάρχουν περί τις 200 οικογένειες, που ζουν στην περιοχή μας. Μάλιστα ο Σύλλογος Αποφοίτων Παιδοπόλεων έχει μια πολύ αξιόλογη κοινωνική και πολιτιστική δραστηριότητα τα τελευταία δώδεκα χρόνια.
Για τους λόγους αυτούς οι διοργανωτές αποφάσισαν να «ανοίξουν» τη διάλεξη της Κυριακής 17 Νοεμβρίου και σε όσους ενδιαφέρονται να παρακολουθήσουν πολύ ενδιαφέροντα και εν πολλοίς στοιχεία που παρουσιάζονται για πρώτη φορά.
Επιστημονικοί υπεύθυνοι του εξαμηνιαίου προγράμματος που συνδυάζει την τοπική ιστορία, τις νέες τεχνολογίες και την αρχειακή εθνογραφία είναι ο Μανώλης Βαρβούνης καθηγητής Λαογραφίας, πρόεδρος του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και ο δρ. Αλέξανδρος Καπανιάρης μεταδιδακτορικός ερευνητής του Τμήματος Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, διδάσκων στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο. Επιστημονική υπεύθυνη ιστορικής τεκμηρίωσης είναι η δρ. Αννίτα Πρασσά ιστορικός, αρχειονόμος, προϊσταμένη Γ.Α.Κ. Μαγνησίας και επιστημονικός υπεύθυνος εργαστηρίων ο Βασίλης Λουλές, σκηνοθέτης ταινιών ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας. Τα μαθήματα ξεκίνησαν στις 30 Σεπτεμβρίου και συνεχίζονται με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον.
Στα βασικά εργαστήρια του προγράμματος είναι το Εργαστήριο Οπτικοακουστικών Ι και ΙΙ: Εργαλεία για την παραγωγή ενός ντοκιμαντέρ με τους Γιώργο Λαγδάρη σκηνοθέτη και Κώστα Αμυγδαλίτση εκπαιδευτικό.
Η ιδιαιτερότητα του συγκεκριμένου προγράμματος είναι ότι βασίζεται στα εργαστήρια που θα αναπτυχτούν γύρω από μια μεγάλη υποδειγματική άσκηση, κατά την οποία συγκεκριμένα αρχειακά τεκμήρια των Γενικών Αρχείων του Κράτους θα μελετηθούν από τους ίδιους τους συμμετέχοντες ώστε να έρθουν στο φως ανθρώπινες ιστορίες.
